Παρά την ανοδική τάση, το περιβάλλον για τον κλάδο είναι σύνθετο και απαιτητικό, επισηµαίνει ο Σπύρος Δ. Μανωλόπουλος, Εκτελεστικός Πρόεδρος της Space Hellas.
Έτσι, µε αφορµή και τα 40 χρόνια αδιάλειπτης και επιτυχούς παρουσίας της εταιρείας στην αγορά, µιλά για την «επόµενη µέρα» µετά το Ταµείο Ανάκαµψης και εξηγεί τον στρατηγικό σχεδιασµό της Space Hellas.
Το 2025 η Space Hellas κλείνει σαράντα χρόνια ζωής και ενεργούς παρουσίας στην αγορά πληροφορικής και δικτύων. Πώς αποτιµάτε το γεγονός;
Είναι λίγες οι εταιρείες του κλάδου που έχουν καταφέρει να έχουν µια τόσο µακρά ιστορία. Το να αντέξεις επί τόσα πολλά χρόνια, και µάλιστα µε ισχυρά οικονοµικά µεγέθη, σηµαίνει ότι διαθέτεις γερές ρίζες ως οργανισµός και σταθερή επιχειρηµατική πυξίδα. Η Space Hellas ιδρύθηκε από τον Δηµήτρη Μανωλόπουλο ως µια οικογενειακού χαρακτήρα εταιρεία µε γνώµονα ένα επιχειρείν µε ανθρώπινο πρόσωπο, όµως παράλληλα υιοθέτησε από τα πρώτα της βήµατα βέλτιστες πρακτικές και διεθνή πρότυπα µε σαφές αναπτυξιακό µοντέλο.
Σήµερα, εφαρµόζουµε όλες τις σύγχρονες αρχές του management και της Εταιρικής Διακυβέρνησης, έχοντας όµως διατηρήσει την ιδρυτική φιλοσοφία της εταιρείας, που είναι η καινοτοµία, η συναδελφικότητα και η αξιοπιστία σε ό,τι κάνουµε. Επίσης, καταφέραµε η διοίκηση της εταιρείας να περάσει από την ιδρυτική στη νεότερη γενιά αθόρυβα και χωρίς κραδασµούς. Η νέα γενιά έχει επιτύχει µε τη σειρά της µέσα σε λιγότερο από δέκα χρόνια να υπερτριπλασιάσει τον κύκλο εργασιών του οµίλου. Όλα αυτά, βέβαια, δεν σηµαίνουν ότι στο περιβάλλον µας δεν υπάρχουν προκλήσεις, τις οποίες καλούµαστε να αντιµετωπίσουµε.
Μιλάτε για προκλήσεις σε µια περίοδο όπου η ζήτηση για τον κλάδο σας είναι τόσο υψηλή;
Ασφαλώς. Οι προκλήσεις είναι βραχυπρόθεσµου και µακροπρόθεσµου χαρακτήρα. Βραχυπρόθεσµα, έχουµε ένα πολύ µεγάλο υπόλοιπο ανεκτέλεστων συµβάσεων, το οποίο έχει ανοδική τάση, καθώς διεκδικούµε συνεχώς καινούργιες δουλειές τόσο στον δηµόσιο όσο και στον ιδιωτικό τοµέα. Ωστόσο, παρατηρούνται συχνά καθυστερήσεις στη διαδικασία ολοκλήρωσης των έργων, λόγω κωλυµάτων που παρατηρούνται σε πελάτες µας -κυρίως στο Δηµόσιο-, οι οποίοι και αυτοί καλούνται να αντιµετωπίσουν πολύ αυξηµένο φόρτο εργασίας.
Έτσι, οι καθυστερήσεις οδηγούν σε αυξηµένα λειτουργικά και χρηµατοδοτικά κόστη σε µια περίοδο όπου τα επιτόκια είναι υψηλά και οι αποδοχές των εργαζοµένων αυξηµένες σε σχέση µε το παρελθόν. Να σηµειωθεί επίσης και το πρόβληµα επάρκειας έµπειρων στελεχών στον κλάδο.
Όλα αυτά, βέβαια, πιστεύω ότι µε την πάροδο του χρόνου θα διευθετηθούν. Ιδιαίτερα στο κοµµάτι του δανεισµού, πολιτική µας είναι η αποκλιµάκωσή του σε απόλυτο αριθµό, ενώ παράλληλα θα ωφεληθούµε και από την προβλεπόµενη υποχώρηση των επιτοκίων.
Μιλήσατε και για µακροπρόθεσµες προκλήσεις; Ποιες είναι αυτές;
Η µεγάλη πρόκληση για µια εταιρεία που δεν κοιτάζει µόνο το σήµερα, αλλά εξετάζει τη βιωσιµότητά της σε βάθος χρόνου, είναι να σχεδιάσει και να προγραµµατίσει από τώρα την κατάσταση που θα επικρατήσει στον κλάδο µετά την ολοκλήρωση των έργων του Ταµείου Ανάκαµψης. Θα µπορούσε εύκολα κάποιος να εικάσει πως έως το 2026 οι εταιρείες του ευρύτερου χώρου θα µπορούν να επιτυγχάνουν υψηλές οικονοµικές επιδόσεις, πολύ πιθανόν και υψηλότερες από τις τρέχουσες.
Τι θα γίνει όµως στη συνέχεια, όταν οι εταιρείες θα έχουν αποκτήσει µια πολύ πιο βαριά δοµή και τα µεγάλα έργα θα είναι λιγότερα; Για να εξηγούµαι, έργα θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν και επίσης οι δουλειές που θα εκτελεστούν έως το 2026 θα αποφέρουν στη συνέχεια και έσοδα από υπηρεσίες συντήρησης. Το πιθανότερο όµως είναι πως η ζήτηση στην αγορά θα υποχωρήσει.
Υπάρχουν πάντως αρκετοί που εκτιµούν ότι, µετά το Ταµείο Ανάκαµψης, θα υπάρξει και άλλο κοινοτικό πρόγραµµα προς την ίδια κατεύθυνση, ιδίως µετά τη θετική υποδοχή που αρχίζει να έχει το λεγόµενο «σχέδιο Ντράγκι».
Δεν µπορώ να αποκλείσω κάτι τέτοιο. Ωστόσο, εµείς, ως διοίκηση της Space Hellas, θα πρέπει να προετοιµαζόµαστε για οποιοδήποτε σενάριο. Πέραν αυτού, η αύξηση της παραγωγικότητας θα πρέπει να επιδιώκεται σε µια εταιρεία ανεξαρτήτως του εξωτερικού περιβάλλοντος που κάθε φορά επικρατεί.
Με ποια στρατηγική, λοιπόν, προετοιµάζεστε για την περίοδο που θα ακολουθήσει το 2026;
Από την πλευρά µας έχουµε ήδη ξεκινήσει από τώρα µια στρατηγική για το πώς θα λειτουργούµε και µετά το 2026. Έχουµε ήδη προχωρήσει σε µια σηµαντική αναδιοργάνωση βελτιώνοντας τον τρόπο λειτουργίας µας και την αποτελεσµατικότητά µας. Δηµιουργούµε νέες κατηγορίες εσόδων. Εκµεταλλευόµαστε περιπτώσεις cross selling, συνεργειών και οικονοµιών κλίµακας. Δίνουµε µεγαλύτερο βάρος στις υπηρεσίες και στο κοµµάτι της πληροφορικής, που όχι µόνο έχουν υψηλότερα περιθώρια κέρδους, αλλά δηµιουργούν και επαναλαµβανόµενα έσοδα. Προχωρούµε στην ανάπτυξη νέων δικών µας προϊόντων, εκµεταλλευόµενοι την τεχνογνωσία που έχουµε ήδη αποκτήσει µέσα από τα έργα που υλοποιούµε, καθώς και τη συµµετοχή µας σε πολύ σηµαντικά ευρωπαϊκά προγράµµατα.
Τέλος, θα έλεγα ότι δίνουµε έµφαση στο µέτωπο της οργανικής ανάπτυξης, αλλά παράλληλα εξετάζουµε και το ενδεχόµενο κάποιων επιλεκτικών εξαγορών, που θα αφορούν είτε επιχειρήσεις είτε οµάδες ανθρώπων που θα µπορούσαν να συνεισφέρουν σ’ εµάς.