Το 2024 θα είναι έτος - ορόσημο για τη μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη. Διότι θα αναδείξει με τον πλέον προφανή τρόπο αυτό που πολλοί βλέπουμε να γίνεται υπογείως εδώ και μερικά χρόνια: τη σύγκρουση της παλιάς οικονομίας των ορυκτών καυσίμων με τη νέα οικονομία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Παρατηρούμε, για παράδειγμα, πως μεγάλοι διεθνείς ενεργειακοί παίκτες όχι μόνο κάνουν βήματα προς τα πίσω, αλλά υποδορίως τορπιλίζουν και την προσπάθεια να «πρασινίσει» η οικονομία.
Τελικά, σε αυτή τη σύγκρουση ποιος θα επικρατήσει; Θα δούμε το περιβάλλον μας να καταστρέφεται μπροστά στα μάτια μας ή μήπως υπάρχει λύση; Τα πλωτά υπεράκτια πάρκα αποτελούν μια λύση game changer στην έκβαση αυτής της σύγκρουσης και στη μετάβαση στην πράσινη εποχή. Γιατί είναι μια απεριόριστη και σχεδόν ανέγγιχτη πηγή καθαρής ενέργειας. Επίσης, η ταχύτητα του αέρα στα βαθιά των θαλασσών είναι πολύ υψηλότερη και πιο σταθερή απ’ ό,τι στα βουνά και θα υποστηρίξει μεγαλύτερη και αποδοτικότερη παραγωγή καθαρής ενέργειας.
Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών. Έχει όλα τα απαραίτητα συγκριτικά πλεονεκτήματα να δημιουργήσει υπεράκτια πάρκα που θα προμηθεύουν με καθαρή ενέργεια τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μας. Μέσα από τα offshore πάρκα, η Ελλάδα θα μπορέσει να πετύχει τους πράσινους στόχους της. Θα μπορέσει, επίσης, να χτίσει μια ολόκληρη βιομηχανία γύρω από αυτά. Έτσι θα ενισχυθεί σημαντικά η εθνική μας οικονομία. Είναι, λοιπόν, μια στρατηγική game changer και για την Ελλάδα.
Η χώρα έχει ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των πλωτών αιολικών πάρκων. Κατ’ αρχάς έχει από τα ισχυρότερα αιολικά δυναμικά στην Ευρώπη και το ισχυρότερο στη Μεσόγειο. Οι άνεμοι στις ελληνικές θάλασσες, η ταχύτητα των οποίων σε αρκετά σημεία ξεπερνάει τα 10 m/s, μπορούν να δώσουν πολύ καθαρή ενέργεια. Επίσης, η χώρα έχει εκτεταμένη ακτογραμμή και συνεπώς διαθέτει πολλά σημεία όπου μπορούν να δημιουργηθούν αυτά τα πάρκα. Μάλιστα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι ελληνικές θάλασσες έχουν αιολικό δυναμικό που μπορεί δυνητικά να φιλοξενήσει μέχρι 40 GW πλωτών υπεράκτιων και 10 GW υπεράκτιων σταθερής έδρασης. Αυτό δείχνει τις τρομακτικές δυνατότητες της χώρας μας στο πεδίο αυτό.
Οι πιο κατάλληλες περιοχές στις ελληνικές θάλασσες είναι σε βαθιά νερά σε ποσοστό που ξεπερνά το 80%, που σημαίνει ότι η μεγάλη πλειονότητα των υπεράκτιων πάρκων που θα αναπτυχθούν θα είναι πλωτά αιολικά.
Σημειώνουμε επιπροσθέτως ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει τη δημιουργία των offshore αιολικών ως κορυφαία προτεραιότητά της. Κατόπιν όλων των παραπάνω, εύλογο είναι το συμπέρασμα ότι η Ελλάδα έχει όλα εκείνα τα συστατικά στοιχεία να γίνει το κέντρο των υπεράκτιων αιολικών στην περιοχή της Μεσογείου.
Αξιοποιώντας τα πολλά συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, θα μπορέσουμε να χτίσουμε μια εγχώρια εφοδιαστική αλυσίδα που θα δώσει υπεραξία στην ελληνική οικονομία και θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας -και μάλιστα καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Η Ελλάδα, άλλωστε, διαθέτει την υποδομή να χτίσει μια εγχώρια εφοδιαστική αλυσίδα που θα την καταστήσει κέντρο στη Μεσόγειο. Διότι ήδη έχει ανεπτυγμένες σημαντικές βιομηχανίες που θα στηρίξουν την ανάπτυξη αυτής της αλυσίδας όπως π.χ. βιομηχανία καλωδίων, μεταλλοβιομηχανία, τσιμεντοβιομηχανία κ.λπ. Ένα άλλο στοιχείο είναι τα λιμάνια μας, που παίζουν νευραλγικό ρόλο σε αυτά τα έργα.
Αξιοποιώντας τα πολλά συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, θα μπορέσουμε να χτίσουμε μια εγχώρια εφοδιαστική αλυσίδα που θα δώσει υπεραξία στην ελληνική οικονομία και θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας -και μάλιστα καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Συγχρόνως, η Ελλάδα έχει ναυπηγεία που, με την κατάλληλη αξιοποίηση των υποδομών τους, μπορούν να κατασκευάσουν συγκεκριμένα εξαρτήματα των πλωτών αιολικών. Με αυτό τον τρόπο, η χώρα θα προσελκύσει επενδύσεις και θα αναβιώσει τα ναυπηγεία μας, τα οποία θα παρέχουν υπηρεσίες σε εταιρείες σε όλη την Ευρώπη, όχι μόνο στην Ελλάδα.
Όλα αυτά τα έργα θα χρειαστούν και τα εξιδεικευμένα πλοία μεταφοράς των ανεμογεννητριών αλλά και μικρότερα σκάφη, που θα συμβάλουν στη συντήρηση και την επισκευή των ανεμογεννητριών. Ιδιαίτερα τα μεγάλα πλοία είναι αρκετά εξιδεικευμένα και σε μεγάλο έλλειμμα παγκοσμίως και ήδη Έλληνες εφοπλιστές έχουν δείξει ενδιαφέρον για επενδύσεις σε αυτά. Και εκεί, λοιπόν, είναι μια ευκαιρία να αξιοποιηθεί από την ελληνική ναυτιλία, που θα δημιουργήσει και εσωτερική υπεραξία στην τοπική μας οικονομία.
Όμως, οι επιχειρηματικές αποφάσεις για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών θα ληφθούν ενώ το τοπίο σχετικά με τις επικρατούσες τεχνολογίες παραμένει θολό και η απαίτηση σε ακριβά, λόγω επιτοκίων, κεφάλαια για Έρευνα & Ανάπτυξη και θέσεις απασχόλησης με ένταση γνώσης και δεξιοτήτων, φαίνεται ότι θα συνεχίσει να αποτελεί πρόκληση για τους δυνητικούς επενδυτές. Παράλληλα, και για την εφοδιαστική αλυσίδα δεν μπορεί να υπάρξει η απαιτούμενη τυποποίηση, ώστε σε ορατό χρόνο να επιτευχθεί η βιομηχανοποίηση σε κλίμακα.
Σε κάθε περίπτωση, οι επενδύσεις στα υπεράκτια αιολικά θα είναι αξίας δισεκατομμυρίων και σίγουρα μπορούν να συνεισφέρουν στη δημιουργία εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Πρόσφατα το ΙΟΒΕ παρουσίασε μια εμπεριστατωμένη μελέτη για την Ελλάδα, στην οποία αναφέρει ότι η επίδραση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στο ΑΕΠ μπορεί να φτάσει έως και 1,9 δισ. ευρώ ανά έτος, σε αύξηση των εσόδων με περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ ετησίως και σε 44.000 υποστηριζόμενες νέες θέσεις εργασίας.
Συνεπώς, τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να αναπτύξουμε όχι μόνο τα offshore πάρκα αλλά και μία εγχώρια βιομηχανία γύρω από αυτά που θα ωφελήσει τη χώρα πολλαπλά. Αν χάσουμε το θετικό momentum της τρέχουσας συγκυρίας, η πατρίδα μας θα έχει απολέσει μια πρωτοφανή ευκαιρία να αξιοποιήσει συγκριτικά της πλεονεκτήματα για δημιουργία αξίας στην οικονομία και χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας.
Έχοντας μάθει από λάθη του παρελθόντος, ας αδράξουμε την ευκαιρία τούτη τη φορά.
* Ο κ. Μικέλης Χατζηγάκης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Hexicon Power