Για κάθε δράση υπάρχει μια ίση και αντίθετη αντίδραση, απέδειξε ο Νεύτωνας. Αν αυτό που ισχύει στη φυσική ισχύει και στη ζωή, τότε το 2019 μπορεί να είναι η χρονιά που η επίθεση των λαϊκιστών δημαγωγών έρχεται αντιμέτωπη με μια αντίδραση συνεργασίας και ανεκτικότητας, με την ειλικρίνεια και την απλή ανθρώπινη ευπρέπεια.
Σε τελική ανάλυση, η ευπρέπεια βρίσκεται στον πυρήνα μιας χρηστής διακυβέρνησης και μιας ισότιμης κοινωνίας και το 2018 είδαμε να διογκώνεται η αντίδραση ενάντια στον κυνισμό, τα ψέματα και την υποκρισία των ηγετών που συστηματικά υπέθαλψαν τους φόβους, τις προκαταλήψεις και το μίσος, για να συγκεντρώσουν την εξουσία στα χέρια τους.
Η αντίδραση των Αμερικανών στον χωρισμό των οικογενειών μεταναστών, το κίνημα #MeToo ενάντια στις σεξουαλικές παρενοχλήσεις, η αυξανόμενη πίεση στους τεχνολογικούς κολοσσούς για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και για τον έλεγχο της προπαγάνδας, των λεκτικών επιθέσεων μίσους και των ψευδών ειδήσεων, οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ: αυτά και άλλα γεγονότα και τάσεις έφεραν μια αίσθηση ελπίδας ότι η αξιοπρεπής πλειοψηφία -γιατί αυτή είναι η πλειοψηφία- προσπαθεί να ανασύρει τον κόσμο από την απογοήτευση στην οποία φαινόταν να βυθίζεται.
Η σκέψη ότι θα βρούμε μια καλύτερη κατεύθυνση, ότι θα χαράξουμε μια καλύτερη πορεία, μπορεί να είναι ευσεβής πόθος. Αλλά αν δούμε τι θα μπορούσαν να προκαλέσουν τα επόμενα χρόνια οι μοιραίες καταστάσεις που ζούμε τώρα, αυτά που αποκαλούμε σημεία καμπής, μπορούμε να ελπίζουμε ότι τα κακά και οι αποτυχίες που έχουμε υπομείνει μέχρι τώρα θα βρουν μια ίση και αντίθετη αντίδραση και ότι οι άνθρωποι θα πάρουν τις σωστές αποφάσεις.
*O Serge Schmemann είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής των New York Times