Έπειτα από σχεδόν εννιά χρόνια κρίσης και μνημονίων, η χώρα μας ετοιμάζεται να γυρίσει σελίδα. Παρά τις αλλαγές που μεσολάβησαν, πολλές εξ αυτών κοινωνικά οδυνηρές, κοινή εκτίμηση είναι ότι ακόμη περισσότερα θα πρέπει να γίνουν, για να περάσουμε σε μια περίοδο βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης, χωρίς ωστόσο ακόμη να υπάρχει ένα κοινά αποδεκτό «σχέδιο».
Πρόσθετη πρόκληση είναι το γεγονός ότι ο κόσμος, το διεθνές περιβάλλον, δεν μοιάζει πολύ με εκείνο της προηγούμενης δεκαετίας. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, τα κύματα της παγκοσμιοποίησης, η επάνοδος του εθνικισμού και του λαϊκισμού λόγω της αυξανόμενης ανισότητας στις κοινωνίες της Δύσης, η επιστροφή της γεωπολιτικής σε παλαιότερες ταραγμένες εποχές, συνθέτουν ένα νέο τοπίο στο οποίο οι επιστημονικές κατακτήσεις, είτε πρόκειται για την κβαντική μηχανική και τη γενετική είτε για την εργαστηριακή αντιγραφή του… κρέατος με φυτικές πρώτες ύλες, συμβαδίζουν με μια τάση πολιτικής και κοινωνικής επιστροφής στο παρελθόν!
Αποκορύφωμα οι εκλογικές αναμετρήσεις που ανέδειξαν, πέρα από κάθε αμφιβολία, την αυξανόμενη ισχύ του εθνικισμού και του λαϊκισμού, ακόμη και στις ΗΠΑ, σηματοδοτώντας μια κρίση του ίδιου του «συστήματος», αλλά και η ολοένα αυξανόμενη ένταση στις διεθνείς σχέσεις, είτε πρόκειται για την παραδοσιακά ευαίσθητη περιοχή της Μέσης Ανατολής, είτε για την Κορέα και τις παρυφές της Ευρώπης, είτε και για τις σχέσεις της χώρας μας με την Τουρκία.
Αυτόν ακριβώς τον «δυϊσμό» επιχειρεί να καταγράψει η ελληνική έκδοση του «Turning Points» με την αρθρογραφία υψηλού κύρους προσωπικοτήτων, Ελλήνων και ξένων, από την πολιτική και την οικονομία ως την επιστήμη και την τέχνη, σε ένα ειδικό αφιέρωμα-συνεργασία του Euro2day.gr με τους «New York Times».
Η Ελλάδα ακροβατεί σήμερα ανάμεσα στο «παλαιό», που δίνει μάχες οπισθοφυλακών, και στο «καινούργιο», που σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ακόμη σχηματοποιηθεί, δίνοντας μια πολυεπίπεδη μάχη για την αναζήτηση νέου σημείου ισορροπίας, σε κοινωνικό, οικονομικό, πολιτιστικό, αλλά -ίσως το κυριότερο- και σε θεσμικό επίπεδο.
Η μάχη αυτή νομοτελειακά θα καταλήξει στην επικράτηση του νέου, αν μη τι άλλο διότι επιστροφή στην εποχή της «επίπλαστης ευμάρειας» δεν μπορεί να υπάρξει. Το ελληνικό κράτος θα χρειαστεί πολλά χρόνια για να αποπληρώσει τα χρέη του, γεγονός που καθιστά απίθανη την επιστροφή στον αλόγιστο δανεισμό του πρόσφατου παρελθόντος.
Το ερώτημα είναι απλώς πόσος χρόνος θα μεσολαβήσει για να γίνει ευρέως αποδεκτό το αναπόφευκτο του μέλλοντος και να σχεδιαστεί -επιτέλους- η επιθυμητή πορεία προς αυτό. Μια πορεία που, όμως, δεν μπορεί να συντελεστεί «εν κενώ», αλλά στο πλαίσιο που θέτει το πολυσύνθετο και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον.
Τα άρθρα που φιλοξενεί το αφιέρωμα αυτό δίνουν το στίγμα του δημόσιου διαλόγου που ήδη έχει ξεκινήσει για κομβικά θέματα που, εν ολίγοις, θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό, άμεσα ή έμμεσα, το μέλλον και της Ελλάδας.
*Ο Γιώργος Παπανικολάου είναι διευθυντής του Euro2day.gr