Πώς θα νικηθεί η απελπισία

Πώς τα βγάζεις πέρα σε έναν κόσµο που τρελάθηκε; Με το να θυµάσαι ότι όλοι είµαστε το ίδιο άνθρωποι.

  • του Dalai Lama*
Πώς θα νικηθεί η απελπισία

Mια ρωγµή σε µια παγονησίδα στην Ανταρκτική εξελίχθηκε τελικά σε ρήγµα και ένα τεράστιο παγόβουνο γεννήθηκε και άρχισε να πλέει στις θάλασσες. Αυτή είναι µια εικόνα που ταιριάζει σε έναν κόσµο που νιώθει υπό πίεση και στον οποίο πρακτικά τα πάντα είναι έτοιµα να αποκολληθούν και να κινηθούν αυτόνοµα. Το παγκόσµιο πολιτικό θερµόµετρο ανεβαίνει, το µέλλον της αλήθειας είναι υπό συζήτηση και η απειλή του πυρηνικού πολέµου πλανάται. Οι New York Times ζήτησαν από την Αγιότητά του, τον Dalai Lama, τις σκέψεις του για το πώς θα τα καταφέρουµε.

Αντιµετωπίζουµε µια εποχή µεγάλης αβεβαιότητας και αναστάτωσης σε πολλές γωνιές του πλανήτη µας. Όταν το ζητούµενο είναι να κάνουµε τον κόσµο ένα καλύτερο µέρος, χρειάζεται επίσης η έγνοια για τους άλλους.

Το µέλλον µας βρίσκεται σε µεγάλο βαθµό στα χέρια µας. Μέσα σε καθέναν από εµάς υπάρχει η δυνατότητα να συνεισφέρουµε θετικά στην κοινωνία. Αν και ένα άτοµο µέσα στα τόσα σε αυτόν τον πλανήτη µπορεί να φαίνεται ότι έχει ασήµαντη επίδραση στην πορεία της ανθρωπότητας, είναι οι δικές µας προσωπικές προσπάθειες που θα καθορίσουν την πορεία της κοινωνίας µας.

Εναέρια άποψη της παγονησίδας Larsen C στην Ανταρκτική, όπου ένα παγόβουνο ενός τρισεκατοµµυρίου τόνων αποκολλήθηκε τον Ιούλιο του 2017, σηµαίνοντας συναγερµό στους επιστήµονες και τους ειδικούς επί της κλιµατικής αλλαγής ανά τον κόσµο. (Agence France-Presse - Getty Images)

Όπου και αν πηγαίνω, σκέφτοµαι τον εαυτό µου σαν έναν από τα επτά δισεκατοµµύρια ανθρώπων που ζουν σήµερα. Μοιραζόµαστε µια βασική ευχή: θέλουµε όλοι να ζήσουµε µια ευτυχισµένη ζωή και αυτό είναι δικαίωµά µας από τη στιγµή που γεννιόµαστε. Δεν υπάρχει κάποιο τυπικό µοντέλο όταν γεννιόµαστε, ούτε όταν πεθαίνουµε. Στο ενδιάµεσο, πρέπει να φερόµαστε ο ένας στον άλλο όπως σε αδέλφια, γιατί µοιραζόµαστε αυτή την κοινή επιθυµία: την επιθυµία για ειρήνη και ικανοποίηση.

Δυστυχώς αντιµετωπίζουµε όλων των ειδών τα προβλήµατα, πολλά από τα οποία δηµιουργούµε εµείς οι ίδιοι. Γιατί; Γιατί είµαστε επηρεασµένοι από αισθήµατα όπως ο εγωισµός, ο θυµός και ο φόβος. Μια από τις πιο αποτελεσµατικές θεραπείες για την αντιµετώπιση τέτοιων καταστρεπτικών τρόπων σκέψης είναι να καλλιεργήσουµε την αγάπη και την καλοσύνη, σκεπτόµενοι τη µοναδικότητα καθενός από τα επτά δισεκατοµµύρια ανθρώπων. Αν σκεφτούµε τους τρόπους µε τους οποίους όλοι µοιάζουµε, τα όρια ανάµεσά µας θα λιγοστέψουν.

Η συµπόνοια ενδυναµώνει την ηρεµία και την αυτοπεποίθησή µας, επιτρέποντας στην υπέροχη ανθρώπινη νοηµοσύνη µας να λειτουργήσει ανεµπόδιστα. Η κατανόηση είναι έµφυτη στα γονίδιά µας -έρευνες έχουν δείξει ότι ακόµη και µωρά τεσσάρων µηνών τη νιώθουν. Οι έρευνες έχουν δείξει ξανά και ξανά ότι η συµπόνοια οδηγεί σε µια επιτυχηµένη ζωή και µια ζωή που σε γεµίζει.

Γιατί τότε δεν εστιάζουµε πιο πολύ στο να την καλλιεργήσουµε ακόµη περισσότερο στην ενήλικη ζωή; Όταν είµαστε θυµωµένοι, η κρίση µας είναι µονοδιάστατη, καθώς δεν είµαστε σε θέση να λάβουµε υπόψη όλες τις παραµέτρους της κατάστασης. Με ήρεµο µυαλό, µπορούµε να έχουµε µια πιο πλήρη άποψη οποιωνδήποτε περιστάσεων αντιµετωπίζουµε.

Η ανθρωπότητα πλουτίζει από τη διαφορετικότητα που γεννιέται φυσικά µέσα από τη µεγέθυνση του κόσµου µας, από την ποικιλία των γλωσσών και των τρόπων γραφής έως τις διαφορετικές κοινωνικές νόρµες και τα έθιµα. Ωστόσο, όταν δίνουµε υπερβολική έµφαση στη φυλή, την εθνικότητα, την πίστη ή το επίπεδο του εισοδήµατος και της µόρφωσης, ξεχνάµε τις πολλές οµοιότητές µας. Θέλουµε µια σκεπή πάνω από το κεφάλι µας και φαγητό στις κοιλιές µας. Θέλουµε να νιώθουµε ασφαλείς και σίγουροι και τα παιδιά µας να µεγαλώσουν και να είναι γερά. Καθώς επιζητούµε να διατηρήσουµε την ίδια µας την κουλτούρα και ταυτότητα, πρέπει επίσης να θυµόµαστε ότι είµαστε ίδιοι, ένα όσον αφορά την ανθρώπινη φύση µας και να πράττουµε για να διατηρούµε στην καρδιά µας τη θέρµη προς όλους.

Τον τελευταίο αιώνα, η τάση για επίλυση των προβληµάτων µε τη χρήση της ισχύος υπήρξε µόνο καταστροφική και διαιώνισε τις διαιρέσεις. Αν θέλουµε να κάνουµε τον αιώνα µας ειρηνικό, πρέπει να λύσουµε τα προβλήµατα µε τον διάλογο και τη διπλωµατία. Αφού οι ζωές µας είναι τόσο συνυφασµένες, τα συµφέροντα των άλλων είναι επίσης και δικά µας. Πιστεύω ότι η υιοθέτηση διχαστικών συµπεριφορών κινείται αντίθετα σε αυτά τα συµφέροντα.

Η αλληλεξάρτησή µας έρχεται µε πλεονεκτήµατα και παγίδες. Αν και ωφελούµαστε από την παγκόσµια οικονοµία και την ικανότητα να επικοινωνούµε και να γνωρίζουµε τι συµβαίνει στον κόσµο σε πραγµατικό χρόνο, αντιµετωπίζουµε επίσης προβλήµατα που µας απειλούν όλους. Ειδικά η κλιµατική αλλαγή είναι µια πρόκληση που µας καλεί περισσότερο από ποτέ να καταβάλουµε κοινή προσπάθεια ώστε να προστατεύσουµε το κοινό καλό.

Για όσους νιώθουν αβοήθητοι µπροστά στον ανυπέρβλητο πόνο, είµαστε ακόµη στα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Υπάρχει χρόνος για να δηµιουργήσουµε έναν καλύτερο, πιο ευτυχισµένο κόσµο, αλλά δεν γίνεται να καθίσουµε και να περιµένουµε ένα θαύµα. Υπάρχουν πράξεις που πρέπει να κάνει ο καθένας, ζώντας τη ζωή του µε νόηµα, υπηρετώντας τους συνανθρώπους του, βοηθώντας τους άλλους όποτε µπορεί και καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια να µην τους βλάπτει.

Το να εµποδίζει κανείς τα καταστρεπτικά συναισθήµατα και να εξασκεί την αγάπη και την καλοσύνη δεν έχει σχέση µε κάτι που θα πρέπει να κάνουµε στην επόµενη ζωή, έχοντας στο µυαλό µας τον Παράδεισο ή τη Νιρβάνα, αλλά µε το πώς θα πρέπει να ζήσουµε εδώ και τώρα. Είµαι πεπεισµένος ότι µπορούµε να γίνουµε πιο ευτυχισµένα άτοµα, πιο ευτυχισµένες κοινότητες και πιο ευτυχισµένη ανθρωπότητα, µε το να καλλιεργήσουµε µια ζεστή καρδιά, αφήνοντας τον καλύτερο εαυτό µας να επικρατήσει.

*Ο 14ος Dalai Lama, Tenzin Gyatso, είναι ο θρησκευτικός ηγέτης του Θιβέτ και έχει τιµηθεί µε το βραβείο Νόµπελ Ειρήνης. Από το 1959 ζει εξόριστος στη Dharamsala, στη βόρεια Ινδία.

© 2018 Dalai Lama. Distributed by The New York Times Syndicate.

 

v