Η Owiwi είναι µια ελληνική startup εταιρεία, η οποία προσφέρει ένα πλήρως αυτοµατοποιηµένο ψυχοµετρικό εργαλείο τελευταίας τεχνολογίας υπό τη µορφή ηλεκτρονικού παιχνιδιού. Το παιχνίδι που έχει αναπτύξει εξ ολοκλήρου η εταιρεία εντάσσεται στην ευρύτερη κατηγορία των «σοβαρών παιχνιδιών» (serious games), που είναι σχεδιασµένα έτσι ώστε να αξιοποιούν τη χρήση των τεχνολογιών ηλεκτρονικών παιχνιδιών και µεθοδολογιών για την αντιµετώπιση προβληµάτων στον πραγµατικό κόσµο. Έχει υψηλά ποσοστά εγκυρότητας και αξιοπιστίας, ενώ η µεθοδολογία στην οποία στηρίζεται είναι το Situational Judgement Tests.
Ο στόχος του παιχνιδιού είναι να «αξιολογήσει» τον υποψήφιο βάσει των επιλογών και του τρόπου παιχνιδιού όσον αφορά στα αποκαλούµενα «soft skills» του. Το εργαλείο χρησιµοποιείται από εταιρείες για επιλογή και αξιολόγηση ανθρώπινου δυναµικού.
Η Owiwi, έχοντας ξεκινήσει το 2014 µε έδρα την Ελλάδα, πλέον έχει διεθνή παρουσία, αποτελείται από µια οµάδα 12 ατόµων, έχει στο πελατολόγιό της αρκετά µεγάλα ονόµατα. ενώ έχει αποσπάσει πολλά βραβεία και διακρίσεις. Τέλος, έχει στο ιστορικό της ήδη δύο γύρους χρηµατοδότησης από ιδιώτες επενδυτές, που στόχο είχαν την ανάπτυξη του προϊόντος και την περαιτέρω προώθησή του.
Όµως, για να φτάσει σ’ αυτό το σηµείο η εταιρεία, χρειάστηκε να περάσουν χρόνια και οι ιδρυτές να έρθουν αντιµέτωποι µε πολλά εµπόδια και προκλήσεις. Στις µέρες µας, το να ξεκινήσει κάποιος µια καινοτόµο επιχείρηση δεν έχει τον βαθµό δυσκολίας που είχε παλιότερα. Αυτό συµβαίνει διότι πλέον υπάρχουν περισσότερες δοµές για την υποστήριξη τεχνολογίας και καινοτοµίας, καθώς και πολλά διαθέσιµα εργαλεία µε τα οποία µπορεί κάποιος να δηµιουργήσει ένα πρωτότυπο δείγµα δουλειάς, τόσο σε επίπεδο τεχνολογίας όσο και σε επίπεδο µικροχρηµατοδότησης, δικτύωσης και καθοδήγησης.
Η δυσκολία έγκειται στο στάδιο κατά το οποίο η εταιρεία έχει πλέον αποκτήσει τους πρώτους της πελάτες, έχει δείγµατα γραφής στην αγορά, αλλά πρέπει να δραστηριοποιηθεί σε µεγαλύτερη κλίµακα και πλέον εκτός των γεωγραφικών της συνόρων, µε σκοπό την ανάπτυξη. Εκεί απαιτείται σοβαρό επενδυτικό κεφάλαιο, άρτια οµάδα, ανταγωνιστικό και ευέλικτο προϊόν ή υπηρεσία, δίκτυο συνεργατών στις χώρες ενδιαφέροντος και δοµηµένο πλάνο ανάπτυξης και προώθησης.
Τα εµπόδια που αντιµετώπισε η Owiwi αρχικά είχαν να κάνουν µε δύο πράγµατα: Αφενός, το γεγονός πως η εσωτερική αγορά στην Ελλάδα δεν ήταν ακόµα ώριµη σε συνεργασίες µε startup εταιρείες, οπότε έπρεπε να «ενηµερώσουµε και να εκπαιδεύσουµε» το κοινό µας, που ήταν διστακτικό και δύσπιστο.
Αφετέρου, λόγω των capital controls, η αντιµετώπιση από επενδυτές διεθνούς εµβέλειας δεν ήταν η καλύτερη δυνατή.
Όντας αποµακρυσµένοι από µεγάλες αγορές, έπρεπε να καταβάλουµε διπλάσια προσπάθεια για να αποδεικνύουµε σε δυνητικούς πελάτες το επίπεδο της δουλειάς µας και την αρτιότητα της λύσης που παρείχαµε. Αυτό που µας έµαθε αυτή η διαδικασία είναι πως τελικά, σε αυτό το στάδιο της εταιρείας, αυτό που πραγµατικά µπορεί να κάνει τη διαφορά είναι η ευελιξία, η προσαρµοστικότητα και η άριστη εξυπηρέτηση του πελάτη από την αρχή έως το τέλος, µε έµφαση στη λεπτοµέρεια και στο αποτέλεσµα. Η ευελιξία µας ήταν αυτή που µας έκανε να κερδίσουµε αρκετούς πελάτες στο στάδιο κατά το οποίο αναπτύσσαµε την εταιρεία και το προϊόν.
Οι εταιρείες τεχνολογίας, αλλά και καινοτοµίας -καθώς η καινοτοµία δεν είναι συνώνυµο της τεχνολογίας απαραίτητα- καλώς ή κακώς έχουν τους δικούς τους κανόνες λειτουργίας και τα δικά τους πλαίσια. Δεν αναιρεί κανείς πως είναι και αυτές εταιρείες µε την τυπική έννοια του όρου, αλλά έχουν πολλές διαφοροποιήσεις στην ουσία τους, καθώς συνήθως υπάρχει µεγάλη εστίαση στο τεχνολογικό - καινοτοµικό σκέλος, αλλά δεν έχουν σταθερό επιχειρηµατικό µοντέλο.
Αυτό δεν σηµαίνει ούτε πως λειτουργούν ανοργάνωτα ή επισφαλώς ούτε πως δεν ήρθαν για να µείνουν. Έχουν απλώς ένα sui generis καθεστώς. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να κατανοηθεί σε βάθος, τόσο κοινωνικά όσο και θεσµικά.
Για να βελτιωθεί το πλαίσιο δράσης και για να είναι πιο εύρυθµη η λειτουργία των καινοτόµων εταιρειών, θα πρέπει να κατανοήσουµε τη φύση τους και τον σκοπό τους. Εφόσον γίνει αυτό, οι όποιες αλλαγές, νοµοθετικές ή άλλες, θα είναι απλώς το επισφράγισµα.
Σίγουρα θα πρέπει να υπάρχουν φορολογικά κίνητρα για όσο χρονικό διάστηµα οι εταιρείες αυτές δοκιµάζουν και τελειοποιούν το επιχειρηµατικό τους µοντέλο και σίγουρα, από πλευράς διοίκησης, η αυτοµατοποίηση των διαδικασιών είναι κάτι που θα έκανε ταχύτερα και αποτελεσµατικότερα τα πράγµατα.
Ας µη στεκόµαστε µόνο στο γραφειοκρατικό κοµµάτι. Η σύνδεση των πανεπιστηµιακών και ερευνητικών ιδρυµάτων µε τις επιχειρήσεις και την αγορά είναι κάτι που επίσης κρίνεται απαραίτητο. Είναι κρίµα οι επιχειρήσεις, που αναζητούν λύσεις στις προκλήσεις που αντιµετωπίζουν, να µην έρχονται σε επαφή µε τους φορείς στους οποίους ανθεί η έρευνα και η καινοτοµία.
Η συνεργασία µας µε πανεπιστηµιακά ιδρύµατα ήταν κάτι που βοήθησε πολύ την Owiwi στη δηµιουργία του επιστηµονικού υπόβαθρου του προϊόντος της.
Επίσης, τα πανεπιστήµια είναι ο χώρος όπου µπορεί να καλλιεργηθεί από νωρίς η ορθή επιχειρηµατική συνείδηση, οι αρχές του επιχειρείν και η αξία της καινοτοµίας στην κοινωνία, µε τρόπο τέτοιο που οι νέοι επιστήµονες να βρίσκουν λόγο να µένουν στη χώρα τους και να προσφέρουν τεχνογνωσία και υπηρεσίες αξίας.
Σηµασία σε αυτό έχει και το να κατανοηθεί πως η βιωσιµότητα µιας εταιρείας συνδέεται άρρηκτα και µε την παρεχόµενη αξία στους πελάτες, τους χρήστες και τους επενδυτές. Δεν έχει νόηµα να δηµιουργείς ένα προϊόν ή µια υπηρεσία, αν αυτή δεν πρόκειται να παράγει προστιθέµενη αξία ή να έχει αντίκτυπο.
Φοιτητές κατά τη διάρκεια µαθήµατος. Τα πανεπιστήµια είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος όπου µπορεί να καλλιεργηθεί από νωρίς η ορθή επιχειρηµατική συνείδηση, οι αρχές του επιχειρείν και η αξία της καινοτοµίας. (Shutterstock/Tomas Bidermann)
Ένα εξίσου σηµαντικό σηµείο που θα πρέπει να τονιστεί, είναι πως δεν µπορούµε πλέον να κλείνουµε τα µάτια σε αυτό που ορίζεται ως «brain drain». Ενώ µιλάµε για υψηλά ποσοστά ανεργίας, την ίδια στιγµή µιλάµε για µια τεράστια έλλειψη εξειδικευµένου ανθρώπινου δυναµικού. Τα αίτια του brain drain έχουν αναλυθεί και συζητηθεί πολλάκις, όµως πλέον το πρόβληµα είναι λειτουργικό, µε χαρακτηριστικότερο όλων το παράδειγµα των προγραµµατιστών, που είναι δυσεύρετοι στην αγορά.
Είναι εµφανές πως το πρόβληµα είναι διττό και δεν µπορεί να λυθεί µε πρόσκαιρες λύσεις, όπως επιδοτούµενες πρακτικές ή λύσεις µερικής απασχόλησης. Η αύξηση της απασχόλησης και η µείωση της ανεργίας χρειάζονται εθνικό πλάνο και στρατηγικό σχεδιασµό καταγραφής και αξιοποίησης του εργατικού δυναµικού της χώρας.
Η Ελλάδα πραγµατικά έχει όλες τις προδιαγραφές να εξελιχθεί σε τεχνολογική κοιτίδα, ειδικά ενόψει της χρηµατοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Επενδύσεων (European Investment Fund) για τη συµµετοχή στο ταµείο των ταµείων (fund of funds), που αναµένεται ότι θα δώσει σηµαντική ώθηση στη νεοφυή επιχειρηµατικότητα στη χώρα µας. Σχεδόν 260 εκατ. ευρώ θα τοποθετήσουν το ΕΤαΕ (60 εκατ. ευρώ) και το ΕΣΠΑ (200 εκατ. ευρώ), ενώ ιδιώτες επενδυτές θα κληθούν να επενδύσουν επιπλέον 150-200 εκατ. ευρώ. Συνολικά, 400-450 εκατ. ευρώ αναµένεται να διοχετευθούν την περίοδο 2018-2023 σε επενδύσεις υψηλού ρίσκου (venture capital) γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Με όλα αυτά τα κεφάλαια στη συγκεκριµένη αγορά, αν η χώρα δουλέψει στρατηγικά, µε στόχους την αξιοποίηση του υφιστάµενου ταλέντου, τον επαναπατρισµό, αλλά και την προσέλκυση εξειδικευµένων επιστηµόνων από το εξωτερικό και, τέλος, τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών για µείωση της γραφειοκρατίας και αύξηση της αποδοτικότητας, τότε σίγουρα µπορούµε να ελπίζουµε σε αλλαγή του επιχειρηµατικού και τεχνολογικού σκηνικού.
* Η Αθηνά - Πολίνα Ντόβα είναι Co-Founder & COO της startup εταιρείας Owiwi, υπεύθυνη για όλη την επιχειρησιακή στρατηγική. Ο Ηλίας Βαρθολοµαίος είναι Co-Founder & CEO της startup εταιρείας Owiwi, υπεύθυνος για τον στρατηγικό σχεδιασµό της οργανωτικής δοµής.