Κάποιοι πιστεύουν ότι τα σούπερ μάρκετ είναι το βαρόμετρο της οικονομίας. Ασπάζεστε αυτή την άποψη και αν ναι, τι δείχνει αυτή τη στιγμή το βαρόμετρο;
Όντως τα σούπερ μάρκετ είναι το βαρόμετρο της οικονομίας μέσω της αγοραστικής συμπεριφοράς του καταναλωτή. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ότι ο καταναλωτής ψάχνει συνέχεια εναλλακτικές λύσεις για να κάνει τις αγορές του πιο οικονομικές, ώστε να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες του και να αντεπεξέλθει στις συνθήκες που επικρατούν. Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, παρουσίασε μεγάλο ενδιαφέρον και ανταπόκριση το «καλάθι του νοικοκυριού».
Εκτιμάτε ότι αυτό το ανατιμητικό σπιράλ θα συνεχιστεί;
Δυστυχώς, κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πόσο θα διαρκέσει η τρέχουσα παγκόσμια οικονομική κρίση. Εκτιμώ πως όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος επηρεάζει αλυσιδωτά την παραγωγή και την προμήθεια πρώτων υλών, τις μεταφορές, την ενέργεια κ.λπ., δεν μπορούμε να κάνουμε καμία ασφαλή εκτίμηση - πρόβλεψη για το 2023.
Μέσα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, καλούμαστε να διατηρήσουμε την κοινωνική ισορροπία στη δική μας χώρα. Να βοηθήσουμε τον καταναλωτή που έρχεται αντιμέτωπος με αυξημένα κόστη στην ενέργεια, στο φυσικό αέριο και στο ηλεκτρικό ρεύμα, στα καύσιμα, στα προϊόντα, να μπορεί να βρει αυτά που χρειάζεται και σε τιμές που θα είναι προσιτές γι’ αυτόν. Να μη μείνει κανένα νοικοκυριό χωρίς πρόσβαση σε βασικά είδη.
Ελπίζω και εύχομαι, όπως όλοι άλλωστε, να σταματήσει άμεσα ο πόλεμος. Πρωτίστως για ανθρωπιστικούς λόγους. Αλλά και για να μπορέσουν να αποκατασταθούν οι ισορροπίες όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά για όλη την Ευρώπη.
Δηλαδή, αν αύριο το πρωί σταματήσει ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας, να αναμένουμε διόρθωση των τιμών και επιστροφή τους στα προ κρίσης επίπεδα;
Η τρέχουσα παγκόσμια οικονομική κρίση ξεκίνησε από τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας - Ουκρανίας. Οπότε, αν βρεθεί λύση και παύσει ο πόλεμος, θα σταματήσουν όλες οι ανατιμήσεις και θα υπάρξει και μια διόρθωση των τιμών. Εκτιμώ ότι οι τιμές σε κάποια προϊόντα θα μειωθούν, όμως δεν θα επανέλθουν εκεί όπου ήταν. Δεν θα επιστρέψουν στα επίπεδα που ήταν προ κρίσης. Αλλά σίγουρα θα μειωθούν.
Πολλές φορές η διόρθωση τιμών επιτυγχάνεται με την εμφάνιση πολλών προσφορών. Δηλαδή η βιομηχανία και το λιανεμπόριο θα έχουν τη δυνατότητα, από τη στιγμή που θα σταματήσουν οι ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες και η άνοδος του κόστους παραγωγής, να παρέχουν στους καταναλωτές πολλές προσφορές.
Δηλαδή μιλάμε για τεχνητή διόρθωση.
Ναι, θα υπάρξει τεχνητή διόρθωση, διότι δεν εκτιμώ ότι η βιομηχανία θα μειώσει τις τιμές τιμοκαταλόγου. Όμως, το πιο σημαντικό είναι ότι η τιμή στο τελικό προϊόν θα είναι χαμηλότερη από τα σημερινά επίπεδα. Δηλαδή η διόρθωση των τιμών θα περάσει μέσα από τις προσφορές.
Τελικά, ποιος φέρει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης των ανατιμήσεων και των υψηλών τιμών στο ράφι; Η βιομηχανία ή τα σούπερ μάρκετ;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν ευθύνονται τα σούπερ μάρκετ για τα επίπεδα των τιμών. Και να εξηγήσω γιατί.
Μια ανατίμηση π.χ. 10% στο αλεύρι που βλέπει ο καταναλωτής στο ράφι του σούπερ μάρκετ, κουβαλάει πάνω της την αύξηση από τη βιομηχανία, το μεταφορικό κόστος και το λειτουργικό κόστος όλων των κρίκων που συνδέονται με τον άλφα ή βήτα τρόπο με το προϊόν που φθάνει στα ράφια μας. Η τιμή αυτή προκύπτει από αυξήσεις σε πολλούς τομείς (παραγωγή, πρώτες ύλες, μεταφορές, καύσιμα κ.λπ.). Οπότε, όπως καταλαβαίνετε, δεν ευθύνεται το σούπερ μάρκετ για την τελική αυξημένη τιμή στο ράφι. Αντίθετα, έχουμε κάνει πολλές προσπάθειες, σε συνεργασία με τους προμηθευτές, ώστε να συγκρατήσουμε τα κόστη. Απορροφήσαμε πολλές αυξήσεις όσο ήταν δυνατόν και, μάλιστα, πολλές φορές ξεπεράσαμε το όριο των δυνατοτήτων μας.
Εμείς, που είμαστε ο τελευταίος κρίκος σε αυτή τη μακρά αλυσίδα, δεν έχουμε αυξήσει τα κέρδη μας. Ίσα ίσα κάνουμε αγώνα, απορροφώντας σημαντικό μέρος αυτών των ανατιμήσεων στο μέτρο του δυνατού, για να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί.
Και μην ξεχνάτε ότι είμαστε ο μοναδικός κλάδος που με νόμο το μικτό περιθώριο κέρδους μας είναι κλειδωμένο. Αυτό ακούγεται πολύ καλό. Αλλά κανείς δεν λαμβάνει υπόψη του ότι και για τα σούπερ μάρκετ, που είναι ενεργοβόρα, έχει τετραπλασιαστεί το κόστος ενέργειας και το μεταφορικό κόστος. Αυτό θα προκαλέσει μείωση της κερδοφορίας μας, ενώ κάποιες αλυσίδες σούπερ μάρκετ εκτιμώ ότι ενδεχομένως θα εμφανίσουν και ζημιές.
Άρα η τρέχουσα κρίση θα οδηγήσει σε νέα συγκέντρωση τον κλάδο; Σας ρωτώ διότι έχετε δείξει ότι δεν σας… τρομάζουν οι εξαγορές.
Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η οργανική ανάπτυξη. Δηλαδή να δημιουργούμε από το μηδέν νέα καταστήματα της τάξεως των 800 τ.μ. Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης, για το οποίο ετησίως προγραμματίζουμε επενδύσεις τουλάχιστον 25 εκατ. ευρώ, είναι το ιδανικό. Όμως, πολλές φορές αυτό δεν είναι εφικτό. Διότι σε κάποιες γεωγραφικές περιοχές της χώρας δεν μπορούμε να βρούμε τους κατάλληλους χώρους.
Οπότε, από τη στιγμή που κάποιοι επιχειρηματίες για τους δικούς τους λόγους θέλουν να αποσυρθούν, διακρίνουμε μια ευκαιρία γρήγορης ανάπτυξης. Τη μελετάμε και αν είναι στα μέτρα μας, δηλαδή αν τα καταστήματα ταιριάζουν με το μοντέλο μας, το τίμημα είναι το σωστό και το δίκτυο της προς εξαγορά αλυσίδας καλύπτει περιοχές που δεν έχουμε την παρουσία που θα θέλαμε, προχωράμε. Πρόκειται για τη δεύτερη λύση για γρήγορη ανάπτυξη. Η τρίτη επιλογή είναι αυτή της μετοχικής συνεργασίας. Αυτό μπορεί να γίνει υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις και μόνο αν υπάρχει προοπτική διάρκειας αυτής της συνεργασίας.
Δεν γίνεται να μη σας ρωτήσουμε για την έντονη φημολογία περί νέας προσέγγισης του ομίλου σας με την Ahold - Delhaize. Σας ενδιαφέρει να εξαγοράσετε την αλυσίδα ΑΒ Βασιλόπουλος;
Η φημολογία αυτή κυκλοφορεί στην αγορά είτε έτσι όπως τη διατυπώσατε εσείς είτε αντεστραμμένα.
Πιστεύω ότι η φημολογία αυτή επανέρχεται επειδή έχει προηγηθεί μια συνεργασία μας το 1996, όταν είχαμε δημιουργήσει έναν όμιλο αγορών και κάναμε κοινές συμφωνίες με τους προμηθευτές. Η συνεργασία εκείνη σταμάτησε όχι επειδή δεν πήγαινε καλά, αλλά λόγω ανταγωνισμού, όταν αρχίσαμε να δραστηριοποιούμαστε σε ίδιες περιοχές. Ίσως να βλέπουν ότι κατά κάποιο τρόπο ταιριάζει η μία εταιρεία με την άλλη.
Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια συζήτηση ή ένα τέτοιο ενδεχόμενο κοντά. Δεν γίνονται κάποιες συζητήσεις, ούτε καν σε διερευνητικό επίπεδο.
Ποια είναι η εκτίμησή σας για το πώς θα κλείσει η φετινή χρονιά για την αλυσίδα σας, ποια τα σχέδιά σας για το 2023 και ποια είναι η στόχευσή σας για το e-shop σας;
Η χρονιά θα κλείσει με θετικό πρόσημο, το πιθανότερο με αύξηση του τζίρου κατά 5% και με κερδοφορία χαμηλότερη από του 2021, λόγω όλων όσων σας ανέλυσα προηγουμένως για την προσπάθειά μας να συγκρατήσουμε τις τιμές.
Το επενδυτικό μας πλάνο, δηλαδή η δημιουργία νέων καταστημάτων και οι ανακαινίσεις υπαρχόντων, θα κινηθεί στα επίπεδα των 25 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ένα σημαντικό ποσό, το οποίο επενδύουμε κάθε χρόνο και στο οποίο θα πρέπει να σημειώσω ότι δεν περιλαμβάνονται οι εξαγορές που κάνουμε.
Παράλληλα, για την κάλυψη των αναγκών του e-shop μας και του δικτύου των καταστημάτων μας, προχωρήσαμε στην ενοικίαση ακινήτου στη συμβολή της Αττικής Οδού με την Αθηνών-Λαμίας, με σκοπό την οργάνωση ενός μεγάλου dark store. Μέσω αυτού καλύπτουμε τις αυξημένες ανάγκες του e-shop, το οποίο καλύπτει 46 πόλεις και μέσα από συμφωνίες με επώνυμες εταιρείες (ήδη 10 στον αριθμό) έχει μετατραπεί σε ένα ψηφιακό mall. Σχεδιάζουμε, επίσης, τη δημιουργία dark store και στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, υλοποιούμε επενδύσεις για την ενεργειακή μας αυτάρκεια και άλλες πράσινες πρακτικές, πρωτοβουλίες και συνέργειες, με στόχο την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη. Τοποθετήσαμε φωτοβολταϊκά στις οροφές των κεντρικών εγκαταστάσεων διοίκησης και Logistics center, συνολικά σε 80.000 τ.μ., καλύπτοντας έτσι το 38% των αναγκών μας σε ενέργεια. Επίσης, σε συνεργασία με την NRG Energy, που δραστηριοποιείται στον χώρο της ηλεκτροκίνησης και βιώσιμης κινητικότητας, δημιουργούμε 150 θέσεις φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε 70 καταστήματα.
Επενδύουμε συστηματικά στο προσωπικό μας. Γι’ αυτό άλλωστε τα τελευταία 11 συνεχόμενα χρόνια η εταιρεία μας διακρίνεται στα Best Workplaces σε Ελλάδα και Ευρώπη. Η αναπτυξιακή μας πορεία δημιουργεί ανάγκες για νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες καλύπτονται εσωτερικά. Το 80% των στελεχών και διοικητικού προσωπικού είναι εργαζόμενοι που εξελίχθηκαν μέσα από την πορεία τους στην εταιρεία.
Στη φράση «η δύναμή μας είναι η άνθρωποί μας» συμπυκνώνεται όλη η φιλοσοφία μας. Είναι η δύναμη σε κάθε βήμα μας και τους στηρίζουμε. Όπως τώρα, που ανακοινώσαμε έκτακτο πρόγραμμα παροχών για να τους ενισχύσουμε μέσα στην περίοδο κρίσης που βιώνουμε. Περιλαμβάνει προσφορά έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης 150 ευρώ σε όλους τους εργαζόμενους και θα καταβληθεί με τη μορφή πόντων στη mascard, 50 ευρώ ανά μήνα, τον Δεκέμβριο, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, με σκοπό να τους ενισχύσουμε κατά τη γιορτινή περίοδο και μετέπειτα. Αύξηση του ποσοστού έκπτωσης σε όλο το προσωπικό από 5% σε 6% με τη mascard από τον Δεκέμβριο, για να καλύψουμε και την περίοδο των γιορτινών αγορών. Η παροχή της έκπτωσης στο σύνολο των εργαζόμενων υπολογίζεται να ξεπεράσει σε κόστος για την εταιρεία το 1,5 εκατ. ευρώ. Καταβολή δώρου Χριστουγέννων στις 12 Δεκεμβρίου, νωρίτερα από την προβλεπόμενη ημερομηνία. Ενίσχυση εργαζόμενων με τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες με εφάπαξ ποσό 100 ευρώ για κάθε παιδί, σε όσους αποκτήσουν τρίτο παιδί ή και περισσότερα. Δώρο γάμου με εφάπαξ καταβολή 100 ευρώ.
Άλλες ενέργειες είναι το νέο σύστημα αξιολόγησης ανταποδοτικού χαρακτήρα συνδεδεμένο με τους εμπορικούς στόχους της εταιρείας και η ενίσχυση του εσωτερικού εκπαιδευτικού προγράμματος, με πρόβλεψη για συνεργασίες με διακεκριμένους εκπαιδευτικούς οργανισμούς.