Το 2022 αποδείχθηκε πολύ δύσκολη χρονιά. Πώς και πόσο επηρεάστηκε η εταιρεία σας;
Το 2022 ξεκίνησε ουσιαστικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία κατέληξε σε ένα πόλεμο μακράς διάρκειας. Παράλληλα, είχαμε και τις πληθωριστικές πιέσεις ως άμεση συνέπεια της ανόδου των τιμών των πρώτων υλών. Με την προσθήκη της αύξησης των τιμών ενέργειας και τις αναταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, κατέληξε στην τέλεια καταιγίδα για τις εταιρείες και τους καταναλωτές.
Η αρχική εκτίμησή μας ήταν ότι όλη αυτή η αναταραχή θα διαρκούσε όλο το 2022 και θα συνεχιστεί (και αποδείχτηκε σωστή) κι έτσι θωρακίσαμε έγκαιρα τις επενδύσεις μας και φροντίσαμε για την ανάπτυξή τους.
Πώς κινήθηκε το επενδυτικό σας πρόγραμμα και με ποια αποτελέσματα;
Με την εξαγορά της Ideal Holdings στα τέλη του 2021 δημιουργήσαμε την πρώτη εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Αθήνας εταιρεία με χαρακτηριστικά Private Equity. Οι επενδυτικές μας κινήσεις το 2022 είχαν καθαρά αναπτυξιακή τροχιά και δεν επηρεάστηκαν από το κακό κλίμα που επικρατούσε.
Η εξαγορά της Coleus Packaging διπλασίασε την παραγωγική δυναμικότητα της Astir και δημιούργησε τις βάσεις για την περαιτέρω διεθνοποίηση. Τα αποτελέσματα αυτής της κίνησης είναι ορατά στα αποτελέσματα του 2022, στην κατακόρυφη άνοδο του κύκλου εργασιών και αντίστοιχα της κερδοφορίας. Οι πελάτες μας, που είναι πολυεθνικές ζυθοποιίες και βιομηχανίες αναψυκτικών, αύξησαν την παραγωγή τους σε γυάλινη συσκευασία και μας οδήγησαν σε άνοδο των πωλήσεων. Επίσης, η πολύ μικρή έκθεση στην ελληνική αγορά σε συνδυασμό με την περιορισμένη εξάρτηση από την ευρωπαϊκή βιομηχανία επηρέασε θετικά την ανοδική της πορεία.
Οι επενδύσεις μας στον τομέα της πληροφορικής, με αιχμή την επένδυση στην Byte, αύξησαν τα μεγέθη και οδήγησαν σε σχεδόν τριπλασιασμό του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας. Ο συγκεκριμένος κλάδος όχι μόνο δεν επηρεάστηκε αρνητικά αλλά, αντίθετα, γνωρίζει σημαντική άνοδο. Η παγκόσμια αναταραχή συνοδεύεται και από αύξηση των απειλών και των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο. Η ζήτηση για προϊόντα που σχετίζονται με την κυβερνοασφάλεια αυξάνεται διαρκώς και αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
Οι επενδύσεις της ελληνικής κυβέρνησης σε έργα πληροφορικής που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση από τις ιδιωτικές εταιρείες, οδήγησαν στην άνοδο των οικονομικών μεγεθών. Το 2022 δεν ήταν καθόλου αρνητικό για την πληροφορική αλλά, αντίθετα, θετικό. Τέλος, η πρόθεση της κυβέρνησης να επενδύσει περισσότερα από 2 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης σε έργα που σχετίζονται με την πληροφορική, σε συνδυασμό με τις χρηματοδοτήσεις μέσω ΕΣΠΑ, αυξάνουν τα ποσά σε πάνω από 5 δισ. ευρώ και μαζί και τις προσδοκίες.
Η Ideal Holdings είναι τελικά Private Equity ή εταιρεία συμμετοχών;
Οι εταιρείες συμμετοχών έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: 1. Κατέχουν ποσοστά σε άλλες εταιρείες ανεξάρτητα από το ποσοστό συμμετοχής τους, 2. Διακρατούν τις επενδύσεις τους για αόριστο χρονικό διάστημα, 3. Δεν έχουν αυστηρά κριτήρια οικονομικής απόδοσης των επενδύσεων και με συγκεκριμένα όρια, 4. Επεμβαίνουν άμεσα στη διοίκηση των εταιρειών και έχουν σημαντική συμμετοχή στις αποφάσεις της μητρικής εταιρείας, 5. Έχουν οργανωτική δομή σε επίπεδο μητρικής εταιρείας. Επομένως, με βάση όλα τα παραπάνω, η Ideal δεν είναι εταιρεία συμμετοχών.
Η Ideal, όπως προανέφερα, είναι η μόνη εισηγμένη στο Χ.Α. εταιρεία με καθαρά χαρακτηριστικά Private Equity, που επενδύει σε άλλες εταιρείες. Η φιλοσοφία του Private Equity ορίζεται στα επενδυτικά χαρακτηριστικά μας:
1. Επενδύουμε μόνο με ποσοστά πλειοψηφίας και προτιμούμε το 100%,
2. Ο επενδυτικός μας ορίζοντας ανέρχεται σε 5-7 έτη με στόχο την αύξηση της αξίας των μετόχων με την αποεπένδυση,
3. Επιδιώκουμε IRR μεγαλύτερο του 20%,
4. Συμβαδίζει η συμμετοχή των μετόχων και των managers στην αύξηση της αξίας της εταιρείας.
Η Ideal δεν μπορεί με την πλήρη μετάφραση του όρου να ονομαστεί Private Equity, διότι με τις συνθήκες και τους κανόνες της ελληνικής αγοράς υπάρχουν κενά που το καθιστούν δύσκολο.
Πάντως, οι κινήσεις μας το 2022 δικαίωσαν τον χαρακτήρα του Private Equity: εξαγοράσαμε την Coleus και αυξήσαμε τα μεγέθη της Astir, εξαγοράσαμε τη Netbull και μεγαλώσαμε τα μεγέθη της ADACOM, εξαγοράσαμε την Βyte και τη θέσαμε επικεφαλής των επενδύσεων στην πληροφορική, αποεπενδύσαμε από τη Three Cents με σημαντικές υπεραξίες. Μεγαλώνουμε τις εταιρείες μέσω εξαγορών, με σκοπό τη μεγιστοποίηση την απόδοσης και αποεπενδύουμε όταν πιστεύουμε ότι φτάνουμε κοντά στις αξίες που έχουμε στοχεύσει.
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την ελληνική οικονομία το 2023 και ποια είναι τα σχέδιά σας στο πλαίσιο αυτό;
Το 2023 είναι χρονιά-πρόκληση για την ελληνική οικονομία, γιατί θα επηρεαστεί από το ενδεχόμενο να απαιτηθούν διπλές εκλογές για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Η μεγάλη συμμετοχή του κράτους στην οικονομία επιβαρύνει την πορεία της σε εκλογικές χρονιές. Επίσης, ο πληθωρισμός αναμένεται σε επίπεδα χαμηλότερα του 2022, αλλά σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Το κόστος της ενέργειας θα αποκλιμακωθεί, αλλά θα παραμείνει και το 2023 υψηλό.
Το μίγμα όλων αυτών σε συνδυασμό με πιθανές γεωπολιτικές εξελίξεις σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο θα συνεχίσει να πιέζει τους μακροοικονομικούς δείκτες και να απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή.
Όμως, εκτιμούμε ότι το 2023 θα είναι έτος καμπής, με σοβαρές πιθανότητες αναστροφής των παραπάνω αρνητικών σημείων και σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα. Αυτός είναι και ο λόγος που σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την επενδυτική μας πολιτική, είτε στοχεύοντας σε μεγέθυνση του αποτυπώματος στους τομείς όπου ήδη έχουμε παρουσία είτε επενδύοντας σε νέους τομείς όπου πιστεύουμε ότι υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον.