22 πράγματα που συνέβησαν για πρώτη φορά το 2022

Μοντέλα με σύνδρομο Down, απαντήσεις για το σχηματισμό των άστρων, φωτογραφίες μαύρης τρύπας, γυναίκες διαιτητές στο Παγκόσμιο και μια πρωτιά για την... μαριχουάνα.

22 πράγματα που συνέβησαν για πρώτη φορά το 2022
  • Tricia Tisak

1. Η Apple έφτασε πρώτη σε χρηματιστηριακή αξία τα 3 τρισ. δολάρια: Τον Ιανουάριο, η αξία της Apple έφτασε για λίγο το όριο των 3 τρισ. δολαρίων, ως η πρώτη εταιρεία εισηγμένη σε χρηματιστήριο που το πετυχαίνει. Έκτοτε η αξία της έχει υποχωρήσει, καθώς η παγκόσμια οικονομία ταλανίζεται από τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 και του πληθωρισμού. Η Apple ήταν επίσης η πρώτη εταιρεία που αποτιμήθηκε 1 τρισ. δολάρια το 2018 και 2 τρισ. δολάρια το 2020.

2. Οι επιστήμονες εντοπίζουν πώς ξεκίνησε ο σχηματισμός των άστρων στον γαλαξία μας: Οι επιστήμονες μπορούν να εξηγήσουν για πρώτη φορά τι προκάλεσε τον σχηματισμό των άστρων στον γαλαξία μας, σύμφωνα με εργασία που δημοσιεύθηκε στο «Nature» τον Ιανουάριο. Οι ερευνητές λένε ότι πριν από περίπου 14 εκατομμύρια χρόνια, μια αλυσιδωτή αντίδραση υπερκαινοφανών αστέρων οδήγησε στη δημιουργία μιας φυσαλίδας πλάτους 1.000 ετών φωτός, στο κέντρο της οποίας βρίσκεται ο δικός μας γαλαξίας. Αν και οι επιστήμονες γνώριζαν ότι αυτή η φυσαλίδα υπήρχε, ανακάλυψαν ότι σε κάποιες περιοχές στην επιφάνειά της, λόγω των αλυσιδωτών αντιδράσεων από το εσωτερικό της, είχε σχηματιστεί συγκέντρωση σκόνης και αερίων, από την οποία αργότερα σχηματοποιήθηκαν τα πρώτα αστέρια.

Μετεωρίτης στον έναστρο ουρανό κοντά στον γαλαξία μας, φωτογραφημένος από το νησί Γκραν Κανάρια στην Ισπανία, το 2021. Οι επιστήμονες παρατήρησαν το 2022 ότι οι αποκαλούμενες «αστροπαραγωγικές» περιοχές του γαλαξία μας βρίσκονταν στην επιφάνεια μιας φυσαλίδας πλάτους 1.000 ετών φωτός.

3. Η Victoria’s Secret προβάλλει μοντέλο με σύνδρομο Down: Η Sofía Jirau από το Πόρτο Ρίκο είναι η πρώτη γυναίκα με σύνδρομο Down που γίνεται μοντέλο της Victoria’s Secret. Εμφανίζεται στη διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας μόδας «Love Cloud», η οποία δίνει έμφαση στη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη στον χώρο της μόδας.

4. Μικροπλαστικά ανιχνεύονται στο ανθρώπινο αίμα: Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο στο «Environment International», βρέθηκαν μικροπλαστικά στο ανθρώπινο αίμα. Σχεδόν οι μισοί από τους συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν στο αίμα τους τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο -ένα πολυμερές που χρησιμοποιείται σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης όπως τα μπουκάλια νερού και οι συσκευασίες τροφίμων. Οι επιστήμονες είχαν προηγουμένως διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι εκτίθενται σε μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού μέσω των τροφίμων που καταναλώνουν, του νερού που πίνουν και του αέρα.

5. Παγοκρηπίδα καταρρέει στην Ανατολική Ανταρκτική: Η παγοκρηπίδα Conger κατέρρευσε στα μέσα Μαρτίου. Ήταν η πρώτη φορά που οι επιστήμονες είδαν μια παγοκρηπίδα να καταρρέει στο ανατολικό τμήμα της Ανταρκτικής, από τότε που οι δορυφόροι άρχισαν να καταγράφουν τη δραστηριότητα στην περιοχή το 1979. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατάρρευση της έκτασης πάγου 450 τετραγωνικών μιλίων συνέβη νωρίτερα από το αναμενόμενο και, μάλιστα, σε ένα τμήμα της ηπείρου που θεωρείται λιγότερο ευάλωτο στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Το κατάστημα της Apple στο SoHo της Νέας Υόρκης. Η εταιρεία έφτασε τη χρηματιστηριακή αξία των 3 τρισ. δολαρίων τον Ιανουάριο του 2022.

6. Οι επιστήμονες φωτογραφίζουν τη μαύρη τρύπα του γαλαξία μας: Τον Μάιο, οι επιστήμονες παρουσίασαν την πρώτη εικόνα του Τοξότη Α*, μιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία μας. Ήταν το αποτέλεσμα μιας διεθνούς προσπάθειας που είναι γνωστή ως «Event Horizon Telescope». Το 2019, η ίδια ομάδα επιστημόνων αποκάλυψε την πρώτη εικόνα μιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του γαλαξία Μ87, η οποία είναι 1.500 φορές μεγαλύτερη από τον Τοξότη Α*.

Ο πρώτος εγχώριας παραγωγής διαστημικός πύραυλος της Νότιας Κορέας, ο Nuri, εκτοξεύεται από το διαστημικό κέντρο Naro στο Goheung, τον Ιούνιο του 2022.

7. Γυναίκες διαιτητές στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου: Η Γαλλίδα Stéphanie Frappart έγινε η πρώτη γυναίκα διαιτητής σε αγώνα του Παγκόσμιου Κυπέλλου ποδοσφαίρου, στον αγώνα Κόστα Ρίκα - Γερμανία, στο Κατάρ τον Δεκέμβριο. Αυτός ήταν επίσης ο πρώτος αγώνας Μουντιάλ τον οποίο διαιτήτευσαν αποκλειστικά γυναίκες: οι βοηθοί της Frappart ήταν η Neuza Back από τη Βραζιλία και η Karen Diaz Medina από το Μεξικό.

8. Μεταξοτυπία του Andy Warhol σπάει ρεκόρ σε δημοπρασία στις ΗΠΑ: Μια μεταξοτυπία του προσώπου της Marilyn Monroe από τον Andy Warhol, με τίτλο «Shot Sage Blue Marilyn», κοστολογήθηκε 195 εκατ. δολάρια σε δημοπρασία του οίκου Christie’s τον Μάιο, καταρρίπτοντας το ρεκόρ που είχε σημειώσει το 2017 ένας πίνακας του Jean-Michel Basquiat για το μεγαλύτερο ποσό που καταβλήθηκε για αμερικανικό έργο τέχνης που πωλήθηκε σε δημοπρασία.

9. Η Νότια Κορέα εκτοξεύει δορυφόρο με δικό της πύραυλο: Η Νότια Κορέα εκτόξευσε με επιτυχία δορυφόρο χρησιμοποιώντας τον δικό της πύραυλο Nuri, που κατασκευάστηκε από τον αεροδιαστημικό οργανισμό της χώρας και εγχώριες εταιρείες. Το γεγονός εγκαινίασε μια νέα φιλόδοξη διαστημική εποχή για τη χώρα και τόνωσε την εθνική υπερηφάνεια. Η Νότια Κορέα έχει στόχο να στείλει διαστημόπλοιο στη Σελήνη μέχρι το 2030.

10. Ο πρώτος Ιταλός που προσφεύγει σε νόμιμα υποβοηθούμενη αυτοκτονία: Τον Ιούνιο, o Federico Carboni, ένας 44χρονος άνδρας, παράλυτος για 12 χρόνια μετά από τροχαίο ατύχημα, έγινε ο πρώτος άνθρωπος στην Ιταλία που πέθανε με νόμιμα υποβοηθούμενη αυτοκτονία. Το 2019, το ανώτατο δικαστήριο της Ιταλίας αποφάσισε ότι η υποβοηθούμενη αυτοκτονία είναι νόμιμη υπό ορισμένες συνθήκες. Το θέμα απασχολεί ευρέως μια κατά κύριο λόγο ρωμαιοκαθολική χώρα.

Δορυφορική εικόνα της παγοκρηπίδας Conger τον Φεβρουάριο του 2022, πριν από την κατάρρευσή της τον Μάρτιο. Ήταν η πρώτη φορά που οι επιστήμονες είδαν μια παγοκρηπίδα να καταρρέει σε αυτή την περιοχή της Ανταρκτικής.

11. Οι επιστήμονες αποκαλύπτουν βακτήρια ορατά με γυμνό μάτι: Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο στο περιοδικό «Science», ερευνητές ανέφεραν ότι εντόπισαν την ύπαρξη ενός βακτηρίου που μπορεί να γίνει ορατό χωρίς μικροσκόπιο, ανατρέποντας την αποδεκτή επιστημονική αφήγηση ότι τα βακτήρια είναι μικροσκοπικά. Κατά μέσο όρο, το είδος Thiomargarita magnifica φτάνει τα περίπου 0,9 εκατοστά σε μήκος. Παρότι το Thiomargarita magnifica ανακαλύφθηκε αρχικά το 2009 σε ένα μαγκρόβιο δάσος σε νησί της Καραϊβικής, οι ερευνητές χρειάστηκαν χρόνο για να διαπιστώσουν ότι επρόκειτο για ένα είδος βακτηρίου, ακριβώς λόγω του… αναπάντεχου μεγέθους του.

12. Ιστορική μείωση κύκλου εργασιών για τη Meta: Η Meta, η μητρική εταιρεία του Facebook, ανακοίνωσε τον Ιούλιο την πρώτη μείωση στον κύκλο εργασιών της από το 2012, όταν εισήχθη στο χρηματιστήριο. Η εταιρεία, κάποτε θαύμα της Wall Street, προσπάθησε πρόσφατα να επανεφεύρει τον εαυτό της ως ισχυρό παίκτη στην τρισδιάστατη εμπειρία που είναι γνωστή ως metaverse. Αλλά παλεύει με μια φθίνουσα και γερασμένη βάση χρηστών, ενώ αντιμετωπίζει ισχυρό ανταγωνισμό από εφαρμογές όπως το TikTok.

Η Raffaella Petrini, Ιταλίδα καλόγρια και πρώτη γυναίκα που διορίστηκε στη θέση Νο 2 της διοικητικής δομής του Βατικανού, συνομιλεί με τον πάπα Φραγκίσκο.

13. Γυναίκες σε υψηλόβαθμες θέσεις στο Βατικανό και στο Al Azhar: Για πρώτη φορά, τρεις γυναίκες διορίστηκαν σε επιτροπή του Βατικανού που συμβουλεύει τον πάπα Φραγκίσκο σχετικά με τους υποψήφιους επισκόπους της Καθολικής Εκκλησίας. Και στην Αίγυπτο, το τέμενος Al Azhar όρισε μια γυναίκα ως σύμβουλο του μεγάλου ιμάμη, του σεΐχη Ahmed el-Tayeb, κάτι που έγινε για πρώτη φορά στην ιστορία του ισλαμικού ιδρύματος, που μετρά 1.000 χρόνια λειτουργίας.

14. Περισσότεροι Αμερικανοί καπνίζουν μαριχουάνα παρά τσιγάρα: Έκθεση της Gallup τον Αύγουστο αποκάλυψε ότι περισσότεροι Αμερικανοί καπνίζουν μαριχουάνα παρά τσιγάρα -για πρώτη φορά στα χρονικά. Περίπου το 16% των Αμερικανών που ρωτήθηκαν, δήλωσε ότι καπνίζει σήμερα μαριχουάνα, 5% περισσότερο από εκείνους που δήλωσαν ότι καπνίζουν τσιγάρα. Η «κατανάλωση» τσιγάρων συνέχισε να μειώνεται από την κορύφωσή της στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν το 45% των Αμερικανών ανέφερε ότι κάπνιζε.

15. Οι Καθολικοί υπερτερούν αριθμητικά των Προτεσταντών στη Βόρεια Ιρλανδία: Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο, στη Βόρεια Ιρλανδία ζουν περισσότεροι Καθολικοί απ’ ό,τι Προτεστάντες -για πρώτη φορά από τη σύσταση του κράτους του Ηνωμένου Βασιλείου πριν από περισσότερο από έναν αιώνα. Αυτή η μεταβολή προκάλεσε φημολογία για πιθανό δημοψήφισμα σχετικά με την επανένωση της Ιρλανδίας.

Τρισδιάστατη εικόνα ενός βακτηρίου Thiomargarita magnifica. Με μήκος που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 2 εκατοστά, αυτό το είδος βακτηρίου δεν είναι μόνο περίπου 5.000 φορές μεγαλύτερο από τα περισσότερα, αλλά διαθέτει επίσης πιο πολύπλοκη δομή, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science» τον Ιούνιο.

16. Πρώτη τηλεοπτική μετάδοση για το σπάσιμο της ράβδου: Στη Βρετανία, το συμβολικό σπάσιμο της ράβδου μεταδόθηκε για πρώτη φορά τηλεοπτικά κατά την εξόδιο ακολουθία της βασίλισσας Ελισάβετ Β’, 11 ημέρες μετά τον θάνατό της τον Σεπτέμβριο. Για να σηματοδοτήσει το τέλος της βασιλείας της, ο Λόρδος Καγκελάριος έσπασε τη ράβδο που αντιπροσώπευε την εξουσία της, στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Windsor.

17. Πρώτη δημόσια πτήση για το Xturismo hoverbike: Μια ιαπωνική startup παρουσίασε το Hoverbike της σε πτήση για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο στο Detroit Auto Show. Το Xturismo hoverbike, ένα ιπτάμενο ποδήλατο που μπορεί να παραμείνει στον αέρα για 40 λεπτά, θα κοστίζει στους αγοραστές πάνω από μισό εκατομμύριο δολάρια. Ένα πιο προσιτό οικονομικά ηλεκτρικό hoverbike, στις 50.000 δολάρια, βρίσκεται ήδη στο σχεδιαστήριο.

18. Η NASA ρίχνει διαστημόπλοιο σε αστεροειδή σε δοκιμή πλανητικής άμυνας: Σε μια πειραματική αποστολή για την πιθανότητα στο μέλλον αστεροειδείς να απειλήσουν τη Γη, η NASA οδήγησε σκόπιμα ένα διαστημόπλοιο πάνω σε έναν αστεροειδή τον Σεπτέμβριο και κατάφερε να αλλάξει την τροχιά του. Ο διπλός αστεροειδής Redirection Test ή DART ήταν η «πρώτη δοκιμή πλανητικής άμυνας», σύμφωνα με τη NASA.

Ο νέος ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος της Βρετανίας Rishi Sunak χαιρετά το πλήθος έξω από τα κεντρικά γραφεία της προεκλογικής εκστρατείας των Συντηρητικών στο Λονδίνο, στις 24 Οκτωβρίου 2022.

19. Η Γαλλία στέλνει φυσικό αέριο στη Γερμανία: Για πρώτη φορά, η Γαλλία διοχετεύει φυσικό αέριο απευθείας στη Γερμανία, με αντάλλαγμα ηλεκτρική ενέργεια. Και οι δύο χώρες στρέφονται στην Ευρώπη μετά τη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία, σε αντίποινα της τελευταίας για τις κυρώσεις της Δύσης μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.

20. Βρέθηκαν λείψανα φυλής Νεάντερταλ: Επιστήμονες ανακάλυψαν τα πρώτα γνωστά λείψανα μιας φυλής Νεάντερταλ σε ένα σπήλαιο στη Ρωσία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature» τον Οκτώβριο. Τα ευρήματα οδήγησαν σε μία από τις μεγαλύτερες μέχρι σήμερα γενετικές μελέτες μιας φυλής Νεάντερταλ -συμπεριλαμβανομένων ενός πατέρα και μιας κόρης. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η ομάδα περίπου 11 Νεάντερταλ πέθανε πιθανότατα την ίδια εποχή, πριν από 54.000 χρόνια, μάλλον από πείνα.

Ο Λόρδος Καγκελάριος σπάει τελετουργικά τη ράβδο του αξιώματος της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ πάνω στο φέρετρό της, κατά την εξόδιο ακολουθία, στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Κάστρο του Windsor, στο Berkshire, στις 19 Σεπτεμβρίου 2022.

21. Ο πρώτος «μη λευκός» Βρετανός πρωθυπουργός: Ο Rishi Sunak γεννήθηκε στη Νότια Αγγλία από γονείς που μετανάστευσαν από βρετανικές αποικίες στην Ανατολική Αφρική. Οι παππούδες του προέρχονταν από την περιοχή Punjab της Ινδίας. Τον Οκτώβριο έγραψε ιστορία ως ο πρώτος «μη λευκός» που έγινε πρωθυπουργός της Βρετανίας. Είναι επίσης ο πρώτος Ινδουιστής που έχει αυτό το αξίωμα -και μπορεί να είναι ακόμη και ο πρώτος πρωθυπουργός με περισσότερο πλούτο από τη βρετανική βασιλική οικογένεια. Ο Sunak, πρώην τραπεζίτης, και η σύζυγός του, ο πατέρας της οποίας συνίδρυσε την εταιρεία πληροφοριών Infosys, εκτιμάται ότι έχουν περιουσία 730 εκατ. λιρών (περίπου 870 εκατ. δολάρια) -η περιουσία της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ υπολογιζόταν σε περίπου 370 εκατ. λίρες (440 εκατ. δολάρια), σύμφωνα με το «Sunday Times Rich List». Ο Sunak ήταν υπουργός Οικονομικών υπό την ηγεσία του Boris Johnson. Ο ίδιος αντικατέστησε τη Liz Truss, την αμφιλεγόμενη πρωθυπουργό που υπηρέτησε για μόλις 44 ημέρες.

22. Μουντιάλ για πρώτη φορά στη Μέση Ανατολή: Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου (ή Μουντιάλ, όπως είναι πιο γνωστό) του 2022 διεξήχθη στο Κατάρ, πρώτη φορά στη χώρα και γενικά στη Μέση Ανατολή. Είναι επίσης το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που διεξάγεται τον χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο. Το Κατάρ δαπάνησε δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή εγκαταστάσεων και την αναβάθμιση των υποδομών του κατά την προετοιμασία της διοργάνωσης.

© 2022 The New York Times Company and Tricia Tisak

 

v