Και μετά ήρθε η πανδημία. Έτσι, στις προκλήσεις της εποχής, πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές, προστέθηκε μια μεγάλη απειλή, η οποία επηρεάζει κάθε τομέα της ζωής μας και, κυρίως, αλλάζει την οπτική μας για την επόμενη μέρα στον κόσμο. Το εξ ορισμού σημαντικό ετήσιο συνέδριο της στήλης DealBook των «New York Times» απέκτησε επιπλέον ενδιαφέρον.
Οι απόψεις που διατυπώθηκαν, οι ιδέες που έπεσαν στο τραπέζι, οι κριτικές που ασκήθηκαν, όλα δείχνουν έναν κόσμο που μεταβάλλεται γρήγορα, κάνοντας αγώνα ταχύτητας για αξιόπιστες και πρωτοποριακές λύσεις. Στη συνέχεια παρατίθενται τα κυριότερα αποσπάσματα από τις τοποθετήσεις των επιφανών προσκεκλημένων του συνεδρίου.
Antony Blinken: Μην εξάγετε τεχνολογίες «καταστολής» στην Κίνα
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Antony Blinken, δήλωσε ότι οι εταιρείες και οι χώρες θα πρέπει να αποτρέψουν την πρόσβαση της Κίνας στις ευαίσθητες τεχνολογίες τους, κυρίως εκείνες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα καταστολής. Ο κ. Blinken προειδοποίησε τα στελέχη των εταιρειών ότι τα όρια μεταξύ της κινεζικής κυβέρνησης και των κινεζικών εταιρειών είναι διάτρητα.
«Δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα στις ιδιωτικές επιχειρήσεις και το κράτος. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στην Κίνα είναι υπόχρεες στο κράτος», δήλωσε ο κ. Blinken στον Andrew Ross Sorkin του DealBook. «Αν το κράτος θέλει πληροφορίες, πνευματική ιδιοκτησία, αν θέλει οτιδήποτε στο οποίο έχει πρόσβαση μια από αυτές τις επιχειρήσεις ως αποτέλεσμα της επένδυσης και των συμβολαίων της, το κράτος θα το πάρει». Τα σχόλια του κ. Blinken διατυπώθηκαν σε μια περίοδο κατά την οποία το Πεκίνο έχει αυξήσει τον έλεγχο της οικονομικής δραστηριότητας στο εσωτερικό της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της καταστολής των κινεζικών εταιρειών τεχνολογίας που έχουν αντλήσει χρήματα από επενδυτές εκτός Κίνας.
Επισήμανε ακόμα ότι η κατάλληλη προσέγγιση δεν είναι να αποσυνδεθούμε από την Κίνα, αλλά τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και άλλες κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι η Κίνα παίζει δίκαια όσον αφορά το διεθνές εμπόριο. «Το θέμα είναι να διασφαλίσουμε ότι αυτό γίνεται με δίκαιο τρόπο, ότι έχουμε ίσους όρους ανταγωνισμού, ότι υπάρχει πραγματική αμοιβαιότητα στον τρόπο με τον οποίο η Κίνα συναλλάσσεται εμπορικά με τον κόσμο και στον τρόπο με τον οποίο εμείς συναλλασσόμαστε με την Κίνα», δήλωσε ο κ. Blinken.
Μία ημέρα πριν από την τοποθέτηση του κ. Blinken, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Apple, Tim Cook, μιλώντας επίσης στο DealBook Online Summit, απάντησε στις επικρίσεις ότι δεν έχει κάνει αρκετά για να καταδικάσει δημοσίως τις καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Κίνα. Ο κ. Cook υπερασπίστηκε μια χαμηλών τόνων προσέγγιση, λέγοντας ότι η Apple μιλάει ιδιωτικά για θέματα που προκαλούν ανησυχία. «Δεν είναι καθόλου καλό, τουλάχιστον για τις επιχειρήσεις, να βρίσκεσαι στο περιθώριο», δήλωσε. «Η αμοιβαία δέσμευση είναι η σωστή προσέγγιση».
Ο κ. Blinken δήλωσε σχετικά ότι εξαρτάται από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα το αν θα πρέπει να μιλήσουν για ζητήματα που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Αυτό που ακούω από διάφορες εταιρείες τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλα μέρη του κόσμου, είναι ότι επικεντρώνονται στο να διασφαλίσουν ότι δεν παρέχουν τεχνολογία, στην Κίνα ή σε οποιονδήποτε άλλο, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την καταπίεση των ανθρώπων», δήλωσε. Πρόσθεσε ακόμη ότι η καταναγκαστική εργασία είναι ένα άλλο ζήτημα που οφείλουν να γνωρίζουν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα. Αλλά όταν πρόκειται να εμπλακούν σε πολιτικά ζητήματα, είπε, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν δύσκολες αποφάσεις. «Οι επιχειρήσεις ας αποφασίσουν μόνες τους πώς θέλουν να προσεγγίσουν αυτά τα ζητήματα», δήλωσε ο κ. Blinken. «Υπάρχουν, νομίζω, καλόπιστα επιχειρήματα προς διάφορες κατευθύνσεις».
Όσον αφορά την Ταϊβάν, όπου εδώ και καιρό το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι πρέπει να αποτελεί κινεζικό έδαφος, ο κ. Blinken είπε ότι οι ΗΠΑ δεσμεύονται από προηγούμενες υποσχέσεις τους να βοηθήσουν όσον αφορά την προστασία της. «Είμαστε αντίθετοι σε οποιονδήποτε αναλαμβάνει μονομερή δράση για να διαταράξει το status quo με τη βία», δήλωσε.
Επιπλέον, είπε, αν η Κίνα χρησιμοποιούσε βία εναντίον της Ταϊβάν, άλλες χώρες, εκτός από τις ΗΠΑ, θα το έβλεπαν ως «σημαντική απειλή» για την παγκόσμια ειρήνη και τη δική τους ασφάλεια. «Θα αναλάμβαναν κι αυτές δράση σε περίπτωση που συνέβαινε κάτι τέτοιο», δήλωσε ο Blinken.
Πανδημία: Έχουμε μείνει πίσω στην παγκόσμια διάθεση των εμβολίων;
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken κάλεσε τις πλούσιες χώρες, τις φαρμακευτικές εταιρείες και άλλους «να επιταχύνουν» για να φτάσει το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού σε περιοχές του κόσμου που δεν έχουν λάβει πολλές δόσεις. «Πώς είναι δυνατόν στις ΗΠΑ και την Ευρώπη να έχουμε ποσοστά εμβολιασμού που κατά μέσο όρο είναι πιθανώς κάπου γύρω στο 60%; Στην Αφρική είναι κάτω από 14%», δήλωσε ο κ. Blinken στον Andrew Ross Sorkin στο DealBook Online Summit. «Δεν είναι μόνο λάθος. Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα».
Έριξε την ευθύνη, τουλάχιστον εν μέρει, στις φαρμακευτικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Johnson & Johnson, Moderna και Pfizer, που παράγουν τα εμβόλια. «Έκαναν θαύματα», δήλωσε ο κ. Blinken. «Αλλά όσον αφορά τη διανομή τους, με όλους αυτούς τους διαφορετικούς εμπλεκόμενους φορείς -κυβερνήσεις, εταιρείες, διεθνείς οργανισμούς- έχουμε μείνει πίσω».
Ο κ. Blinken δήλωσε ακόμα ότι η διανομή του εμβολίου παγκοσμίως θα μπορούσε να έχει επιταχυνθεί, αν οι φαρμακευτικές εταιρείες είχαν αποδεσμεύσει τα πνευματικά τους δικαιώματα, επιτρέποντας την παραγωγή του εμβολίου σε άλλα μέρη του κόσμου. «Νομίζω ότι είναι κρίσιμο να το κάνουμε αυτό για την επόμενη φορά», δήλωσε. «Πρέπει οι χώρες σε όλο τον κόσμο να έχουν την ικανότητα να παράγουν ό,τι χρειάζεται σε περιφερειακή βάση».
Μια ημέρα πριν, ο διευθύνων σύμβουλος της Pfizer, Albert Bourla, μιλώντας επίσης στο DealBook Online Summit, δήλωσε ότι είναι άδικο να κατηγορείται η εταιρεία του για την άνιση διάθεση του εμβολίου. Ο Bourla δήλωσε ότι η Pfizer είχε διαθέσει δόσεις εμβολίου σε κάθε κράτος που ζήτησε, αλλά οι πλούσιες χώρες είχαν κάνει πιο γρήγορα τις παραγγελίες τους.
Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Bourla δήλωσε ότι ο ίδιος και η Pfizer έμαθαν πολλά από τη διανομή του εμβολίου. Για το αντιιικό χάπι της εταιρείας για τη θεραπεία της Covid-19, που ονομάζεται Paxlovid, η Pfizer εργάζεται πάνω σε ένα σύστημα που δεν θα είναι απλώς «όποιος προλάβει πρόλαβε», δήλωσε ο κ. Bourla, προσθέτοντας ότι η εταιρεία δεν έχει οριστικοποιήσει τη στρατηγική διάθεσης.
Mary Barra: Οι επενδυτές θα ανταμείψουν την General Motors για τη στροφή στα ηλεκτρικά οχήματα
Η General Motors κατασκεύασε το 2020 πάνω από 10 φορές περισσότερα αυτοκίνητα από την Tesla και είχε πολύ περισσότερα κέρδη. Ωστόσο, η Tesla έχει χρηματιστηριακή αξία περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, 10 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της G.M.
Στο DealBook Online Summit, η CEO της G.M., Mary T. Barra, δήλωσε ότι αυτό δεν την ενοχλεί. Είπε ότι είναι βέβαιη πως η G.M. θα ανταμειφθεί τελικά στο χρηματιστήριο για την επένδυσή της στα ηλεκτρικά οχήματα. «Η General Motors είναι τόσο υποτιμημένη καθώς ξεκινάμε αυτή την υπέροχη περίοδο, επειδή επενδύσαμε πάνω από 3-4 χρόνια πριν στα ηλεκτρικά οχήματα», δήλωσε η κα Barra.
Η G.M. βρίσκεται εν μέσω επενδυτικού προγράμματος 35 δισ. δολαρίων (από το 2020 έως το 2025) για ηλεκτρικά και αυτοοδηγούμενα οχήματα. Η εταιρεία σχεδιάζει να αναπτύξει 20 νέα ηλεκτρικά μοντέλα για την αγορά των ΗΠΑ, να αναδιαμορφώσει τα εργοστάσιά της για να τα φτιάχνει και να παράγει μπαταρίες σε μεγάλες ποσότητες, σε συνεργασία με την LG Electronics.
«Θα έχουμε το δικό μας εργοστάσιο μπαταριών σε λειτουργία το επόμενο έτος», δήλωσε η κα Barra. «Είμαι, λοιπόν, ενθουσιασμένη που θα βγάλουμε όλα αυτά τα οχήματα στην αγορά. Το βλέπω σαν μια τεράστια ευκαιρία για την G.M. να αποκτήσει σημαντικά μεγαλύτερη αξία». Σημείωσε ακόμη ότι η G.M. έχει ως στόχο τη σταδιακή κατάργηση των βενζινοκίνητων οχημάτων έως το 2035. «Προχωράμε ολοταχώς», είπε. «Προχωράμε ολοταχώς με ηλεκτροκίνητα οχήματα».
Το πρώτο από τη νέα γενιά ηλεκτρικών μοντέλων θα είναι ένα pick-up φορτηγό (GMC Hummer), ενώ θα ακολουθήσει το Cadillac Lyriq, ένα ηλεκτρικό σπορ όχημα γενικής χρήσης. «Περιμένω το Hummer μου», δήλωσε η κ. Barra. «Κατάφερα να βάλω το όνομά μου στη λίστα!».
Darren Woods: Η Εxxon γέφυρα για καθαρότερη ενέργεια
Ο Darren W. Woods, CEO της Exxon Mobil, υποστήριξε στο DealBook Online Summit ότι η εταιρεία του πρέπει να παίξει ρόλο στη μετάβαση της παγκόσμιας οικονομίας σε καθαρή ενέργεια. «Υπάρχουν πολλοί τομείς της οικονομίας που είναι ζωτικής σημασίας για τη στήριξη της σύγχρονης ζωής, οι οποίοι δεν είναι εύκολο να απαλλαγούν από τον άνθρακα και δεν έχουμε βρει μια καλή λύση», δήλωσε ο κ. Woods στον Andrew Ross Sorkin του DealBook. «Ειλικρινά, εκεί νομίζω ότι μια εταιρεία όπως η Exxon Mobil μπορεί να προσφέρει αξία», είπε, «με το να βρει τρόπους να γεφυρώσει αυτό το χάσμα μεταξύ του τι χρειάζεται σήμερα και του τι θέλουμε για το αύριο».
Όσον αφορά τη δημόσια τοποθέτηση της εταιρείας σχετικά με την κλιματική αλλαγή, ο κ. Woods υποστήριξε ότι ήταν «αρκετά συνεπής» με τη γενική αντίληψη της επιστημονικής κοινότητας. Υπερασπίστηκε μια διαφήμιση του 2000 που έβγαλε η Exxon στους «New York Times» με τίτλο «Unsettled Science», η οποία έλεγε, μεταξύ άλλων, ότι ήταν «αδύνατο για τους επιστήμονες να αποδώσουν την πρόσφατη μικρή αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας σε ανθρώπινες αιτίες».
«Αν διαβάσετε όλο το άρθρο και φτάσετε στην ουσία του, λέει ότι σήμερα γνωρίζουμε αρκετά. Τόσο οι εταιρείες όσο και οι κυβερνήσεις και οι άνθρωποι, ώστε να αρχίσουμε να κάνουμε αλλαγές για να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο κ. Woods. Αναγνώρισε, ωστόσο, ότι ο τίτλος «μπορεί να είναι κάτι για το οποίο οι άνθρωποι μπορούν να μιλήσουν και να το χρησιμοποιήσουν ως παράδειγμα». Η Exxon ήταν μία από τις εταιρείες που κατονομάστηκαν σε έρευνα του Κογκρέσου τον Σεπτέμβριο του 2021 σχετικά με την παραπληροφόρηση για το κλίμα, αφού μια μυστική ηχογράφηση που δημοσιοποιήθηκε τον Ιούλιο αποκάλυψε έναν αξιωματούχο της Exxon που έλεγε ότι χρησιμοποιούσε «σκιώδεις ομάδες» για να αντικρούει τους επιστήμονες.
Φέτος, η Exxon έχασε μια σκληρή μάχη με τον Engine No.1, έναν ακτιβιστή επενδυτή που πίεσε την Exxon να κάνει περισσότερα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και κέρδισε τρεις θέσεις στο διοικητικό συμβούλιο του πετρελαϊκού γίγαντα στη γενική συνέλευση των μετόχων.
Τώρα, η ταχεία άνοδος των τιμών του πετρελαίου έχει ενισχύσει την Exxon. Ορισμένοι παρατηρητές της αγοράς, συμπεριλαμβανομένου του CEO της Blackstone, Stephen A. Schwarzman, έχουν πει ότι η άνοδος των τιμών οφείλεται στο ότι η οικονομία απομακρύνεται πολύ γρήγορα από τα ορυκτά καύσιμα. Άλλοι πιστεύουν ότι οι αυξήσεις των τιμών είναι ένα κυκλικό φαινόμενο, που τελικά θα αντιστραφεί. Ο κ. Woods δήλωσε ότι οι δύο παράγοντες είναι «ένα και το αυτό».
«Τελικά, η μετάβαση από ένα πολύ αποδοτικό και αποτελεσματικό ενεργειακό σύστημα σε κάτι νέο θα έχει κόστος», δήλωσε για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε πιο πράσινες πηγές ενέργειας. «Και το ερώτημα είναι: μπορούμε να μειώσουμε αυτό το κόστος;».
Maria Ressa: «Η δυστοπία μας έρχεται για εσάς»
Η δημοσιογράφος Maria Ressa, η οποία κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης 2021 για το έργο της στις Φιλιππίνες ως διευθύνουσα σύμβουλος και συνιδρύτρια της εταιρείας ψηφιακών μέσων ενημέρωσης Rappler, λέει ότι έχει δει το μέλλον και δεν είναι λαμπρό. «Η δυστοπία μας έρχεται για εσάς», δήλωσε στο DealBook Online Summit.
Η κα Ressa έχει θέσει τη ζωή και την ελευθερία της σε κίνδυνο αποκαλύπτοντας την κυβερνητική διαφθορά υπό τον Rodrigo Duterte, τον αυταρχικό πρόεδρο των Φιλιππίνων. Έχει συλληφθεί, αντιμετωπίζει πολυάριθμες νομικές διώξεις και χρειάζεται άδεια από τις αρχές για να ταξιδέψει, μεταξύ άλλων στις ΗΠΑ για να δει τους γονείς της.
Η απονομή του βραβείου Νόμπελ έριξε φως στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Όμως, ο πολιτικός αγώνας στις Φιλιππίνες συνεχίζεται για λόγους που δεν αφορούν μόνο την τοπική πολιτική -η ίδια πιστεύει πως ό,τι συμβαίνει στη χώρα της, είναι μήνυμα για το τι μπορεί να συμβεί στις ΗΠΑ και αλλού.
Η κα Ressa δήλωσε ότι οι κίνδυνοι που αντιμετώπισε, επιδεινώθηκαν σημαντικά από τον τρόπο λειτουργίας του Facebook, το οποίο επιτείνει τον διχασμό και την παραπληροφόρηση, όπως είπε, οδηγώντας τελικά σε αυξημένη πόλωση, που επηρεάζει τις εκλογές. «Η πόλωση είναι το συστατικό της ανάπτυξής τους», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σχολίασε τα «Facebook Papers», ένα σύνολο χιλιάδων εσωτερικών εγγράφων -συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιγράφουν την έρευνα του Facebook σχετικά με τον αντίκτυπό του στους χρήστες- που διέρρευσαν πρόσφατα από την πρώην υπάλληλο της εταιρείας Frances Haugen. Η κα Ressa ρώτησε: «Τι συμβαίνει όταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν βελτιωθεί τόσο σε σημείο που να ενσωματώνουν κάθε συμπεριφορά μας και να τη μεγεθύνουν;».
Η κα Ressa είπε ότι, όταν το Rappler ξεκίνησε το 2012, είχε μεγάλες ελπίδες για το Facebook. «Πίστευα ότι θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να δώσουμε ώθηση στην ανάπτυξη, να βοηθήσουμε στην οικοδόμηση θεσμών από κάτω προς τα πάνω. Τα πράγματα πήγαιναν αρκετά καλά μέχρι το 2016». Στη συνέχεια, όμως, είπε, άρχισε να παρατηρεί αλλαγές στο είδος των πληροφοριών που ενίσχυε η πλατφόρμα. Το Rappler άρχισε να παρακολουθεί τη σύνδεση μεταξύ του γίγαντα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των γεγονότων, όπως το Brexit, η εκλογή του Emmanuel Macron στη Γαλλία και η εκλογή του Donald Trump στις ΗΠΑ. «Πήγα στην έδρα του Facebook στη Σιγκαπούρη με τα δεδομένα που είχαμε και τα οποία ήταν αρκετά ανησυχητικά», είπε. «Και τους τα έδωσα, σκεπτόμενη ότι θα έκαναν κάτι αμέσως, ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε το ρεπορτάζ, επειδή ήμασταν συνεργάτες. Και δεν το έκαναν».
Λίγους μήνες αργότερα, το Rappler δημοσίευσε μια σειρά με τίτλο «Weaponizing the Internet» («Μετατρέποντας το Internet σε όπλο») και η κα Ressa είπε ότι βομβαρδιζόταν με περίπου 100 μηνύματα την ώρα. «Όταν στοχοποιείς τη μηχανή», είπε, «μετά η μηχανή στοχοποιεί εσένα». Αλλά η κα Ressa είπε ότι δεν πιστεύει ότι η κατάτμηση του Facebook είναι η λύση, επειδή και άλλες εταιρείες χρησιμοποιούν παρόμοιους αλγόριθμους. Αντ’ αυτού, πίεσε στο να ρυθμιστούν αυτοί οι αλγόριθμοι. Οι αλγόριθμοι, είπε, συμβάλλουν στη διάβρωση της δημοκρατίας παγκοσμίως, και όχι μόνο στις Φιλιππίνες, όπου το 2022 θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές. «Είναι υπαρξιακό ζήτημα», δήλωσε η κα Ressa. «Είναι σαν να βρισκόμαστε ακριβώς στο χείλος του γκρεμού. Κι αν δεν επαναφέρουμε το κράτος δικαίου σε αυτές τις εκλογές, δεν ξέρω τι θα μας συμβεί».
Ken Griffin: «Ανησυχώ για τον πληθωρισμό και τα cryptos»
Ως επικεφαλής της Citadel, της τεράστιας εταιρείας χρηματοοικονομικών συναλλαγών, ο Kenneth C. Griffin είναι βαθιά… χωμένος στις αγορές. Κι αυτό για το οποίο ανησυχεί περισσότερο, όπως είπε στο DealBook Online Summit, είναι η επίδραση που έχει η άνοδος των τιμών στις αγορές και την οικονομία.
Την ίδια ημέρα που τα στοιχεία για τον πληθωρισμό έδειξαν ότι οι τιμές αυξήθηκαν κατά 6,2% τον Οκτώβριο -ο ταχύτερος ρυθμός από το 1990- ο κ. Griffin δήλωσε ότι η άνοδος των τιμών δεν είναι πλέον κάτι που μπορούμε να αγνοήσουμε. «Η θεωρία ότι αυτό είναι παροδικό φαινόμενο αρχίζει να γίνεται ξεπερασμένη», είπε.
Αυτό επηρεάζει επίσης τις χρηματιστηριακές αγορές, οι οποίες, σύμφωνα με τον κ. Griffin, έχουν γίνει «επιπόλαιες», έτοιμες να αντιδράσουν υπερβολικά, ιδίως σε μετοχές όπως η Tesla, που χαρακτηρίζονται από υψηλή μεταβλητότητα. «Βλέπουμε μια αγορά που δείχνει σημάδια πραγματικής επιπολαιότητας και έχουμε μερικές πολύ βίαιες κινήσεις των τιμών των μετοχών για ασήμαντες αφορμές», είπε. «Ανησυχώ γι’ αυτό».
Αυτό, είπε, θα βαρύνει πολύ την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, καθώς εξετάζει πότε θα αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και πόσο γρήγορα. Μέχρι τώρα, είπε, οι αρμόδιες αρχές ήταν «υπερβολικά γενναιόδωρες στις πολιτικές τόνωσης». «Δεν ήταν αρκετά στοχευμένες», είπε.
Ο κ. Griffin, δισεκατομμυριούχος ο ίδιος, τάχθηκε κατά της αύξησης των φόρων, λέγοντας ότι θα αποθαρρύνει την καινοτομία στις ΗΠΑ, αναφέροντας ως παράδειγμα τον Elon Musk της Tesla. «Δεν θέλουμε η φορολογική πολιτική να διώχνει μεγάλους επιχειρηματίες όπως ο Elon από τις θέσεις τους», είπε.
Τέλος, δήλωσε επιφυλακτικός σχετικά με τις υποσχέσεις της βιομηχανίας κρυπτονομισμάτων, όπως η ικανότητα να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο πληρώνουμε για πράγματα. «Οι άνθρωποι έχουν εστιάσει σε έναν κόσμο νέων ιδεών και νέων δημιουργιών. Λατρεύω αυτό το κομμάτι της Αμερικής», είπε. «Ανησυχώ, όμως, ότι ένα κομμάτι από αυτό το πάθος πηγαίνει χαμένο όταν μιλάμε για κρυπτονομίσματα».