Η σύμπραξη της PwC Ελλάδας στη μάχη του εμβολιασμού είναι εξαιρετικό δείγμα συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και υπόδειγμα ψηφιακού μετασχηματισμού, τονίζει ο κ. Κυριάκος Ανδρέου, Partner και Advisory Leader της PwC Ελλάδας. Συνολικά, ο κ. Ανδρέου σχολιάζει τη νέα πραγματικότητα και τις ανάγκες της, επισημαίνει την αναβαθμισμένη θέση της Ελλάδας και σημειώνει τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ο επόμενος κύκλος ανάπτυξης. Τέλος, μιλά για τη στρατηγική της PwC και τη νέα γενιά συμβούλων («community of solvers») που δημιουργεί.
Πώς κρίνετε την εικόνα γενικά στον κόσμο, αλλά και ειδικότερα στην οικονομία τώρα; Πόσο και σε ποια σημεία έχει επηρεάσει η πανδημία;
H πανδημία της Covid-19 λειτούργησε σαν καταλύτης, επιταχύνοντας τη μετάβαση σε ένα νέο παγκόσμιο περιβάλλον, αναδεικνύοντας παράλληλα τις προκλήσεις του αύριο. Τα επόμενα χρόνια, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα οδηγήσει στην αναγκαιότητα ενός πλήρους μετασχηματισμού της παγκόσμιας οικονομίας, με ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης. Η δε ψηφιακή επανάσταση που συντελείται με ταχείς ρυθμούς, μεταβάλλει όλα τα δεδομένα που ξέραμε, αλλάζοντας επαγγελματικές και κοινωνικές συνήθειες, εξαφανίζοντας επαγγέλματα και αναπτύσσοντας νέα, δημιουργώντας παράλληλα νέας μορφής ανισότητες.
Σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει η άνοδος του λαϊκισμού ως τρόπου αντιμετώπισης των προκλήσεων. Δηλαδή, η δημιουργία μιας ψευδαίσθησης ότι τα πράγματα είναι απλά και εύκολα και κυρίως ότι υπάρχουν απειλές και εχθροί εκτός της σφαίρας επιρροής μας, οι οποίοι πάντοτε ευθύνονται για τα κακά που μας συμβαίνουν.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι λύσεις στα προβλήματα δεν είναι -και ποτέ δεν ήταν- τόσο εύκολες. Οι λαϊκίστικες προσεγγίσεις συνήθως εκτονώνουν τον θυμό και φαινομενικά προσφέρουν λύτρωση από ένα συνεχιζόμενο φόβο. Δυστυχώς, όμως, στερούν την ευκαιρία της πραγματικής λύσης.
Έτσι, λοιπόν, στη μετα-Covid εποχή, η παγκόσμια οικονομία θα χαρακτηρίζεται από την αβεβαιότητα και την ανάγκη διαχείρισης κρίσεων, ενώ το χτίσιμο εμπιστοσύνης θα είναι το μόνιμο ζητούμενο.
Ποια θεωρείτε ότι είναι τα κρίσιμα σημεία για την «επόμενη μέρα» στην οικονομία μετά την πανδημία; Ποια είναι τα ζητήματα που έχουν αναδειχθεί και πρέπει να αντιμετωπιστούν;
Στην Ελλάδα η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης ξεπέρασε κατά πολύ το αναμενόμενο βάσει των δυνατοτήτων της χώρας, δημιουργώντας μια νέα εθνική αυτοπεποίθηση. Παράλληλα, συνέβαλε στην ενίσχυση της εικόνας της χώρας μας στο εξωτερικό. Σε συνδυασμό δε με το γεγονός ότι η Ελλάδα δείχνει να έχει αφήσει πίσω τον κύκλο του λαϊκισμού που χαρακτήρισε έντονα τα χρόνια της κρίσης, ο οποίος φαίνεται να ακμάζει σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιουργεί ένα μεγάλο απόθεμα εμπιστοσύνης (trust surplus). Οι δύο αυτοί παράγοντες έχουν οδηγήσει σε μια εντυπωσιακή ανάκαμψη, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία.
Το μεγάλο στοίχημα για την επόμενη μέρα είναι η βραχυπρόθεσμη μεγάλη ανάκαμψη να μετατραπεί σε μακροχρόνια διατηρήσιμη υψηλή ανάπτυξη. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, είναι αναγκαίο μέσα στα επόμενα χρόνια να υπάρξει ένας μετασχηματισμός της οικονομίας με τη μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Ένα μοντέλο που θα βασίζεται στην εξωστρέφεια, στη μεγέθυνση των επιχειρήσεων και στην εστίαση σε κλάδους της οικονομίας με σημαντική προστιθέμενη αξία, δίνοντας παράλληλα έμφαση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών.
Εξάλλου, το βασικό δίδαγμα της πανδημίας είναι ότι η υπερβολική εξάρτηση από την κατανάλωση και τον τουρισμό σε συνδυασμό με το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων, καθιστούν την οικονομία ιδιαίτερα ευάλωτη στις παγκόσμιες κρίσεις.
Πιστεύετε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι το σημείο-κλειδί για το μέλλον;
Είναι δεδομένο ότι η ψηφιοποίηση έχει ήδη αλλάξει και θα εξακολουθήσει να αλλάζει εντελώς την εμπειρία μας ως πολιτών, πελατών και εργαζομένων. Η εξ αποστάσεως εργασία και μάθηση, ο νέος τρόπος συναλλαγών με το Δημόσιο, η μείωση της γραφειοκρατίας, ακόμα και η ραγδαία άνοδος του e-shopping, συγκαταλέγονται στις ευεργετικές συνέπειες της ψηφιοποίησης.
Την ίδια στιγμή, όμως, η ψηφιακή επανάσταση που συντελείται είναι πιθανό να οδηγήσει σε ένα κύμα ψηφιακών ανισοτήτων. Στο μέλλον, η πρόσβαση στην εργασία, η εξυπηρέτηση του πολίτη, η κατανάλωση, ακόμη και η διασκέδαση, θα διαφοροποιούνται ανάλογα με το επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων του κάθε πολίτη.
Το γεγονός αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μεγάλους αποκλεισμούς.
Επομένως, τα επόμενα χρόνια χρειάζεται να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων τόσο των εργαζομένων όσο και των πολιτών στο σύνολό τους (upskilling). Έτσι ώστε να αποφύγουμε, στον βαθμό του δυνατού, τους αποκλεισμούς και να εξασφαλίσουμε ότι -ανεξαρτήτως ηλικίας ή μορφωτικού επιπέδου- όλοι θα μπορούν να έχουν ισότιμη πρόσβαση και ίσο μερίδιο σε αυτή τη νέα ψηφιακή πραγματικότητα.
Η PwC συνεργάστηκε με το Δημόσιο για τον εμβολιασμό, ένα έργο που έχει αποσπάσει τα εύσημα όλων. Ποια ήταν τα «διδάγματα» που προέκυψαν από αυτή τη συνεργασία και από αυτό το project ειδικά;
Νομίζω ότι η περίπτωση του εμβολιασμού αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα ψηφιακού μετασχηματισμού, όπου δηλαδή άνθρωποι, διαδικασίες και τεχνολογία συνδυάστηκαν άψογα, προσφέροντας μια εξαιρετική εμπειρία στον Έλληνα πολίτη.
Όπως συμβαίνει σε όλους τους πετυχημένους μετασχηματισμούς, τα συστατικά ήταν: η συμμετοχή και παρακολούθηση στο ανώτερο επίπεδο (tone on the top), η σωστή διοίκηση έργου (project management) και η αγαστή συνεργασία και επικοινωνία όλων των εμπλεκομένων.
Ήταν, πιστεύω, ένα εξαιρετικό δείγμα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Για παράδειγμα, ήταν πολύ συγκινητική η εικόνα της συνεργασίας ενός ιδιωτικού υπαλλήλου με έναν στρατιωτικό, έναν υγειονομικό και άλλους δημόσιους λειτουργούς, για να φέρουμε το εμβόλιο σε έναν ηλικιωμένο με απόλυτη ασφάλεια και με τη μικρότερη δυνατή ταλαιπωρία.
Συνολικά, πώς διαμορφώνεται η στρατηγική της PwC; Σε ποια έργα και δράσεις σκοπεύει να επικεντρωθεί;
Πρωταρχικός μας στόχος για το επόμενο διάστημα είναι να συνεχίσουμε να λειτουργούμε ως ένας αξιόπιστος συνεργάτης, ένας «business partner», αν θέλετε, για τους πελάτες μας, ώστε να τους βοηθήσουμε να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα.
Για να το πετύχουμε αυτό, εστιάζουμε την προσοχή και τις δράσεις μας στο χτίσιμο σχέσεων εμπιστοσύνης μέσα από τη συμβολή μας στην επίτευξη βιώσιμων αποτελεσμάτων, που δημιουργούν αξία για τους πελάτες μας και συνολικά για την αγορά. Προς αυτή την κατεύθυνση, θέλουμε να δημιουργήσουμε μια νέα γενιά συμβούλων, ένα «community of solvers» όπως τους αποκαλούμε εσωτερικά, οι οποίοι θα μπορούν να δίνουν λύσεις.