Η ψηφιακή μεταρρύθμιση απέδειξε ότι το κράτος, ίσως για πρώτη φορά μετά από χρόνια, μπορεί να γίνει σύμμαχος του πολίτη και όχι αντίπαλος ή εμπόδιο στην καθημερινή του ευκολία. Η γραφειοκρατία, οι αναμονές στις ουρές, οι καθυστερήσεις, οι πολύπλοκες διαδικασίες έχουν πλέον δώσει τη θέση τους σε μια ευέλικτη και γρήγορη, ως επί το πλείστον, δημόσια διοίκηση.
Το περασμένο διάστημα, με αφετηρία την πρώτη περίοδο της υγειονομικής κρίσης, η παρουσία του κράτους πύκνωσε. Στόχος του υπουργού Κυριάκου Πιερρακάκη και συνολικά του υπουργείου ήταν να δημιουργήσουν λειτουργικές εναλλακτικές και να αφαιρέσουν από τους πολίτες περιττά βάρη. Τα αποτελέσματα των πολιτικών μας είναι πλέον μετρήσιμα από την ίδια την πραγματικότητα. Και το πιο σημαντικό: η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι οι πολιτικές μας δεν είναι στατικές, αντιθέτως έχουν συνέχεια.
Η Ενιαία Ψηφιακή Πύλη, το gov.gr, παρέχει πάνω από 1.400 υπηρεσίες ψηφιακά, έχοντας ξεκινήσει από περίπου 500. Η Ενιαία Ψηφιακή Πύλη είναι το ζωντανό παράδειγμα ότι το κράτος είναι ικανό να απλοποιεί και να διευκολύνει κομβικές διαδικασίες για την καθημερινότητα των πολιτών του, από τη γέννηση έως την ανανέωση του διπλώματος οδήγησης.
Άποψη από σταθμό του μετρό στην Αθήνα. Ο διαρκής εμπλουτισμός και επέκταση της ψηφιακής πύλης gov.gr δίνει τη δυνατότητα σε όλο και περισσότερους πολίτες να συναλλάσσονται με το κράτος πιο γρήγορα, πιο εύκολα και χωρίς να επηρεάζεται η καθημερινότητά τους. Shutterstock / Alexandros Michailidis
Θεμέλιο της σκέψης και της στρατηγικής μας είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση πολιτικών που θέτουν τον πολίτη στο επίκεντρο. Για πρώτη φορά ακολουθείται μια προσέγγιση από τα κάτω προς τα πάνω. Για πρώτη φορά μπαίνουμε στη θέση του πολίτη, βλέπουμε τα προβλήματά του και διαμορφώνουμε την αναγκαία κρατική απάντηση με βάση τα προβλήματα αυτά.
Και βλέπουμε πλέον ξεκάθαρα ότι οι πολίτες όχι απλά ανταποκρίνονται, αλλά έχουν πλήρως ενσωματώσει τις αλλαγές στην καθημερινότητά τους. Ας μην ξεχνάμε ότι το 2021 είχαμε 150 εκατομμύρια ψηφιακές συναλλαγές σε ένα εξάμηνο, με τον αντίστοιχο αριθμό για το 2018 να είναι μονοψήφιος.
Η επιτυχία των πολιτικών μας έγκειται στη βαθιά πεποίθηση ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πρωτίστως ζήτημα δημοκρατίας. Γιατί αυτοί που διευκολύνονται περισσότερο από τις πρόσθετες δυνατότητες που προσφέρει, είναι οι απλοί πολίτες, οι εργαζόμενοι, οι μητέρες με μικρά παιδιά, οι συμπολίτες μας με αναπηρία. Είναι όλοι αυτοί που δεν έχουν τον χρόνο, τα χρήματα, τα μέσα να διεκπεραιώσουν τις υποθέσεις τους με το Δημόσιο με φυσική παρουσία. Είναι όλοι αυτοί που δεν μπορούν να κόβουν την καθημερινότητά τους στη μέση για να περιμένουν σε κάποιο γκισέ. Η ψηφιακή μεταρρύθμιση συντελείται για όλους αυτούς.
Και πρόκειται για μια συνολική αλλαγή νοοτροπίας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο το κράτος ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των πολιτών του, τις απαιτήσεις κάθε συγκυρίας. Πρόκειται για μια αλλαγή παραδείγματος όσον αφορά τη λειτουργία της κρατικής μηχανής.
Η αλλαγή παραδείγματος που επέφερε η ψηφιακή διακυβέρνηση στην Ελλάδα, αλλάζει ριζικά και τη σχέση κράτους - πολίτη. Πλέον, η σχέση αυτή οικοδομείται με βάση την εμπιστοσύνη. Όπως έχει πει και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σήμερα εμπιστευόμαστε το κράτος περισσότερο απ’ ό,τι το εμπιστευόμασταν πριν από έναν χρόνο. Η εμπιστοσύνη αυτή θέτει τα θεμέλια για την αποτελεσματικότερη ανασυγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας και της οικονομίας στη φάση που θα έρθει, όταν θα έχουμε αφήσει οριστικά πίσω μας την υγειονομική κρίση. Γι’ αυτό και τη θεωρώ το σημαντικότερο κληροδότημα της ψηφιακής διακυβέρνησης.
Η εμπιστοσύνη και η ενότητα είναι τα βασικά εργαλεία για να κλείσουμε οριστικά τις εκκρεμότητες του παρελθόντος και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια στέρεα επανεκκίνηση στη μεταπανδημική εποχή.
Το μήνυμα είναι ένα. Είναι ισχυρό και σαφές. Η χώρα μας δεν είναι πλέον η Ελλάδα του χθες. Πρόκειται για μια Ελλάδα που συνεχώς αλλάζει, που συνεχώς προσαρμόζεται στο μέλλον. Μια Ελλάδα με όραμα, με πίστη στην καινοτομία, στο απλό και φιλικό κράτος, στη σημασία της ανοιχτής κοινωνίας και της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας.
*Ο κ. Γιώργος Γεωργαντάς είναι Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης