Δεν είναι η διάκριση μεταξύ μεγάλου και μικρού κράτους αυτό που έχει σημασία στις μέρες μας. Πάντα πίστευα σε ένα αποτελεσματικό κράτος. Και από την πρώτη στιγμή της διακυβέρνησής μου δείξαμε ότι θέλουμε ένα σύγχρονο κράτος, δίπλα στον πολίτη, που θα υπηρετεί τις ανάγκες του.
Ικανό να προσφέρει λύσεις: στην άμυνα της χώρας, στην ασφάλεια του πολίτη, στη δημόσια υγεία και παιδεία. Στην προστασία του περιβάλλοντος και της καθημερινής ζωής. Ένα κράτος που θέτει κανόνες στην οικονομική δραστηριότητα, αλλά δεν της στερεί δυναμισμό και παραγωγικότητα. Χωρίς γραφειοκρατία και αγκυλώσεις του χθες.
Από τους πρώτους νόμους μας ήταν αυτός που αφορούσε στο επιτελικό κράτος. Ένα σχήμα λειτουργίας που αποκομματικοποιεί τη δημόσια διοίκηση, μεταφέροντας καθήκοντα από τα πολιτικά κέντρα στα ίδια τα στελέχη της. Ταυτόχρονα, όμως, την ψηφιοποιεί, ώστε η πρόοδός της να παρακολουθείται και να αξιολογείται. Και η δράση της να είναι πραγματικά δημόσια. Συχνά, μάλιστα, σε σύμπραξη με την ιδιωτική πρωτοβουλία. Γιατί το «δημόσιο» δεν ταυτίζεται με το «κρατικό».
Το νέο αυτό μοντέλο δοκιμάστηκε και έφερε αποτελέσματα σε όλα τα πεδία. Από την πρώτη στιγμή της επίθεσης της πανδημίας, στηρίξαμε σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό το ΕΣΥ, το οποίο, αν και πληγωμένο από μια 10ετή κρίση, ανταποκρίθηκε όταν άλλα, πιο ισχυρά συστήματα δεν άντεξαν. Κι αυτό γιατί τις υγειονομικές ανάγκες υπηρέτησαν από κοινού η πολιτεία, οι ιδιωτικοί φορείς και οι δωρεές πολλών ιδρυμάτων.
Με την ίδια επιτυχία οργανώθηκε και η άμυνα στην ασύμμετρη επίθεση που δέχτηκε η χώρα από παράνομες μεταναστευτικές ροές στον Έβρο και στο Αιγαίο. Και πάλι το κράτος συντόνισε την εθνική αντίδραση, ενώ οι προσφορές πολλών ιδιωτών αξιοποιήθηκαν και εξασφάλισαν τον άμεσο εξοπλισμό του Λιμενικού και της Συνοριοφυλακής.
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η Πολιτική Προστασία απέναντι στα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης που εμφανίζονται και στην ανάταξη περιοχών που πλήττονται από φυσικές καταστροφές. Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας συμπράττουν ήδη σε μεγάλα έργα υποδομών σ’ όλη τη χώρα. Η ίδια η ζωή, συνεπώς, διδάσκει ότι το κοινό συμφέρον επιβάλλει συστράτευση όλων των εθνικών δυνάμεων, με τον συντονισμό ενός ευέλικτου κράτους, που αποφασίζει γρήγορα και δρα αποτελεσματικά.
Το επιτελικό κράτος υπηρετεί, επίσης, τις κεντρικές επιλογές στις οποίες δεσμευτήκαμε και τις οποίες λάβαμε την εντολή να κάνουμε πράξη.
Η πρώτη αφορά την αλλαγή της μακροοικονομικής εξέλιξης προς μια πολιτική χαμηλότερων φόρων, αλλά σε αρμονία με τη δημοσιονομική ισορροπία. Και πράγματι, παρά την πανδημία, η πορεία αυτή έμεινε αταλάντευτη: το κράτος στήριξε με 42 δισ. ευρώ εργαζόμενους και επιχειρήσεις από τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης. Παράλληλα, στο ίδιο διάστημα συνέχισε να ανακουφίζει την κοινωνία από φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη. Έτσι, μια κεντροδεξιά κυβέρνηση αναδεικνύεται σήμερα ως η μόνη που έχει ξοδέψει τόσα χρήματα υπέρ του πολίτη σε μια τέτοια συγκυρία.
Ο δεύτερος στόχος συνδέεται με τις μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά μας και θα θέσουν τα θεμέλια της δίκαιης ανάπτυξης για όλους. Ούτε κι αυτές μπήκαν σε αναστολή από τις δυσκολίες του κορωνοϊού. Τολμηρές τομές στην παιδεία, στην οικονομία, στην εργασία, στην ασφάλιση και στο κοινωνικό κράτος, παντού. Και καθώς σταδιακά η πανδημία υποχωρεί, οι μεταρρυθμίσεις γίνονται κεντρική προτεραιότητα για την επόμενη μέρα. Δεν υπάρχει, άλλωστε, σύγχρονη οικονομία χωρίς σύγχρονο κράτος.
Όλοι αναγνωρίζουν ότι σήμερα η χώρα επιχειρεί ένα ψηφιακό άλμα. Το πιστοποιούν οι σχεδόν 1.300 υπηρεσίες που ήδη προσφέρει το gov.gr και τα 300 εκατομμύρια ηλεκτρονικές συναλλαγές που υπολογίζεται ότι θα γίνουν μέσα στο 2021. Η ευρύτατη και σωτήρια χρήση του «112». Αλλά και δράσεις πολύτιμες, όπως οι εμβολιασμοί της Επιχείρησης «Ελευθερία». Η ψηφιακή μετάβαση, λοιπόν, θα συνεχιστεί με πρωτοπόρο το κράτος και συμπαραστάτη την έρευνα και την καινοτομία που προσφέρει η ιδιωτική δημιουργία.
Υπάρχουν, όμως, και τρεις ακόμη προτεραιότητες της κυβέρνησης για το επόμενο διάστημα: Η πράσινη οικονομία με επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αναμόρφωση του παραγωγικού μοντέλου σε όλες τις περιοχές που θα απαλλάσσονται από τον λιγνίτη. Ο εκσυγχρονισμός των δομών της οικονομίας, παράλληλα με μεγάλα έργα υποδομών που θα κινητοποιούν και ξένα κεφάλαια. Και, ασφαλώς, η κοινωνική συνοχή μέσω της εξειδίκευσης, που θα προσφέρει περισσότερες θέσεις εργασίας. Ώστε η πρόοδος της χώρας να συμβαδίζει με την ευημερία του πολίτη.
Εργάτης σε σταθμό παραγωγής ηλιακής ενέργειας. Η πράσινη οικονομία με επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συγκαταλέγεται στις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης για την περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας. Shutterstock / Sonpichit Salangsing
Σε αυτούς τους πυλώνες εδράζεται το μήνυμα της ανάπτυξης για όλους. Γιατί σε μια ανοιχτή κοινωνία πρέπει να γεφυρώνεται η ατομική ελευθερία με τη συλλογική ασφάλεια, ώστε η ατομική προκοπή να αυξάνει τον εθνικό πλούτο. Και να ακολουθεί η πολιτεία, που θα τον κατανέμει δίκαια και με ευαισθησία απέναντι στους πιο αδύναμους. Μόνο έτσι οι χώρες αναπτύσσονται με τρόπο συμπεριληπτικό και κλείνοντας τις κερκόπορτες του ποικιλόμορφου λαϊκισμού.
Καθώς παντού στον κόσμο δοκιμάζεται το βασικό συστατικό της Δημοκρατίας, η αντιπροσωπευτικότητα, έχουμε χρέος να ανανεώσουμε το περιεχόμενό της. Ενσωματώνοντας τις προσδοκίες των πολιτών. Αμβλύνοντας ανισότητες. Και, κυρίως, παράγοντας πειστικό αποτέλεσμα προς όφελος όλων. Η υλοποίηση των παραπάνω στόχων δεν αποτελούν μόνο βήματα μπροστά για την Ελλάδα του μέλλοντος. Είναι και τομές για την Ελλάδα του σήμερα, που βαθαίνουν την εμπιστοσύνη προς την πολιτεία. Κάτι που ενισχύει την ενεργή συμμετοχή του πολίτη στα κοινά, ενισχύοντας τελικά την ίδια τη Δημοκρατία.
*Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης είναι Πρωθυπουργός της Ελλάδας