Επόμενος… σταθμός στη πτωτική κίνηση της αγοράς οι 1.835 μονάδες, καθώς το χθεσινοβραδινό sell-off στις ΗΠΑ το οποίο δημιουργεί νέα μαζική πώληση τίτλων σήμερα στο άνοιγμα των Ευρωαγορών, καθιστά ανέφικτη την όποια ”σκέψη” αντίδρασης, ασχέτως εάν αυτή ενδεχομένως να μην υπήρχε καν.

Οι τράπεζες αναμένεται να είναι αυτές που θα δεχθούν σήμερα τις εντονότερες πιέσεις, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο χρηματοπιστωτικός κλάδος είναι αυτός που δέχεται σήμερα τα ”πυρά” των απανταχού επενδυτών, ενώ και ο ΟΤΕ, αν δεν ”κρατήσει” στα 11 ευρώ, θα επιβαρύνει περαιτέρω το πτωτικό κλίμα.



Σε ανεύρεση αντισταθμιστή λοιπόν η αγορά, με τον ΟΠΑΠ και τη ΔΕΗ να φέρονται ως οι καταλληλότεροι ”υποψήφιοι”, ενώ μένει να δούμε αν κάποιοι τίτλοι της Περιφέρειας, που έγιναν χθες αντικείμενο ζήτησης σε μια απόπειρα ανεύρεσης ”καταφυγίων”(!) από την υψηλή κεφαλαιοποίηση, θα μπορέσουν έστω και στο ελάχιστο να αυτονομηθούν.

Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, η μικρή κεφαλαιοποίηση είναι αυτή που αν μη τι άλλο εμφανίζει κάποια δείγματα ”ζωής”, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στις Ευρωαγορές, αφού οι επενδυτές, ιδίως οι ιδιώτες, έχουν επιδοθεί σε μια προσπάθεια ανεύρεσης τίτλων που είτε έχουν εισαχθεί προσφάτως σε πολύ ελκυστικές – και προπάντων αντικειμενικές (fair) – τιμές, ή τουλάχιστον τα αποτελέσματα των οποίων εμφανίζουν αυξητική τάση.

Επί του πρακτέου, δημιουργείται ένας ”συστημικός” κίνδυνος στις αγορές, με το ”κραχ” να εκδηλώνεται μέχρι στιγμής σε…δόσεις, χωρίς να παραγνωρίζεται το ότι η πτωτική κίνηση, τόσο στο ΧΑΑ όσο και στις λοιπές ”ώριμες” αγορές θα τελειώσει, κατά τα φαινόμενα, με ένα εντυπωσιακό sell-off ικανό να πείσει και τους πλέον συντηρητικούς ότι οι αποτιμήσεις τιμολογούν ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ των αρνητικών προσδοκιών και εξελίξεων.

Για να γίνει κατανοητή η εν λόγω λογική, πρέπει να αναφέρουμε το εξής: Οι εταιρίες που περιλαμβάνονται στον S&P500 στις ΗΠΑ, με βάση το χθεσινό κλείσιμο του δείκτη, εμφανίζουν σχέση Ρ/Ε για το 2002 18,4. Ωστόσο, όταν μια εταιρία όπως η EDS, η οποία μετέχει στον S&P500, μειώνει τις προβλέψεις κερδοφορίας της κατά 80% σε σχέση με τα προσδοκόμενα επίπεδα, τότε η πραγματική σχέση εντοπίζεται στο 59(!). Φυσικά, η συγκεκριμένη εταιρία εμφανίζει ιδιομορφίες, και ουδείς κρίνει ότι η μέση απόκλιση από τα προσδοκόμενα επίπεδα κερδοφορίας των εισηγμένων θα είναι 80%. Έπειδή όμως η απόκλιση 20% τείνει να καθιερωθεί, ακόμα και στα τρέχοντα επίπεδα τιμών, συμπεριλαμβανομένου και του Γενικού Δείκτη στο ΧΑΑ, μπορεί να γίνει λόγος για ύπαρξη ”φούσκας”.

Χαρακτηριστικό μπορεί να θεωρηθεί και το παράδειγμα της France Telecom, η μετοχή της οποίας έχει απολέσει 79% σε δωδεκάμηνη βάση. Ακόμα και στα 8,5 ευρώ στα οποία διαπραγματεύεται η μετοχή, φαντάζει ”υπερτιμημένη”, Και αυτό γιατί εκ των 8,5 ευρώ που πληρώνει κανείς για να αγοράσει το τίτλο, ΚΑΙ ΤΑ 8,5 αντιστοιχούν σε ΧΡΕΟΣ, αφού η σχέση κεφαλαιοποίησης-δανεισμού βρίσκεται στο 1 προς 3,5 ή 350% αν προτιμάτε. Όταν δε μειώνεται και η κερδοφορία, είναι φυσικό να μην τυγχάνει αντικείμενο ζήτησης.