To παζαρεύουμε το θέμα εδώ και κάνα δίωρο, και καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι αγορές ”τρώνε το ξύλο της αρκούδας”, και είναι πασιφανές γιατί συμβαίνει αυτό. Δυστυχώς, δεν είναι μόνο μία η αιτία, και για να βοηθήσουμε παραπέμπουμε και σε πρόσφατες εκθέσεις και βιβλιογραφία ώστε να γίνουν πλήρως κατανοητά τα επιχειρήματα:

Καταρχήν, η δραστική υποχώρηση του δολαρίου στο 1,17-1,1750 με το δολάριο. Το οποίο σε δέκα μέρες θα φτάσει το 1,20, και ίσως μέχρι το τέλος του χρόνου το 1,30. Συνεπώς, εξαγωγική ισχύς 0 για τις εταιρίες της Ευρωζώνης (1).

Κατά δεύτερο λόγο, οι σύνεδροι του G7, ήτοι οι 7 ισχυρότερες χώρες της υφηλίου, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Πόλεμος στο Ιράκ είχε πραγματική επίπτωση... 0 στη προδιάθεση κατανάλωσης στις ανεπτυγμένες αγορές.

Δεδομένης της διατήρησης του πλεονάζοντος παραγωγικού δυναμικού (2), είναι αδύνατον για τους παραγωγούς της Ευρώπης να αυξήσουν τις τιμές διάθεσης. Συνεπώς, ελλοχεύει ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού. Αποπληθωρισμός = Μείωση των εταιρικών κερδών.

Οι αγορές έρχονται από ένα πρόσφατο ράλι, το οποίο δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι αποτελεί την αρχή της ανάκαμψης. Διότι η πραγματική οικονομία και η εικονική οικονομία - η δεύτερη αντικατοπτρίζεται από την χρηματιστηριακή αγορά – δεν συμβαδίζουν εδώ κι ένα μήνα. Είναι προφανές πως η δεύτερη προσαρμόζεται βίαια στα νέα δεδομένα, όπως τον Ιούλιο και τον Νοέμβριο (3).

Συνεπώς, 0 εις το πηλίκον. Να δούμε τώρα και τι επιλογές υπάρχουν:

Στις ΗΠΑ διενεργούνται εκλογές σε ένα χρόνο, και θα ήταν ”χρήσιμο” οι αγορές να κρατήσουν (συγκρατήστε αν θέλετε και τις αναλογίες για την Ελλάδα).

Η οικονομία συρρικνώνεται, η ανεργία αυξάνεται και συνεπώς εκλογές δεν κερδίζονται υπό αυτές τις συνθήκες. Δύο τρόποι αντιμετώπισης υπάρχουν: Ή τυπώνεις άφθονο χρήμα για να πληθωρίσεις την οικονομία, αυτό που κάνει δηλαδή ένα μήνα τώρα ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους στις ΗΠΑ – Freddie Mac και Fannie Mae κοινώς – ή πας σε ένα μοντέλο πολεμικής οικονομίας, ώστε να αυξάνεις τη βιομηχανική παραγωγή.

Μεσοπρόθεσμα, και οι δύο επιλογές αποτυγχάνουν, όπως φαίνεται από το παράδειγμα της Ιαπωνίας αλλά και του…Ιράκ. Γιατί; (4+5) Γιατί το πρώτο ”αχρηστεύει” το νόμισμα, οδηγώντας σε κίνηση-μπαλόνι το εμπορικό έλλειμμα και το Δημοσιονομικό έλλειμμα, ενώ το δεύτερο αυξάνει το γεωπολιτικό ρίσκο (βλέπε Μαρόκο το Σ/Κ).

Υπάρχει λύση; Ναι, υπάρχει, και λέγεται ”κραχ”. Η τελική κάθαρση γαρ. Διότι η ”φούσκα” όσο συντηρείται, τόσο διαιωνίζεται. Στην Ιαπωνία δεν είναι τυχαίο ότι ο Nikkei γράφει κάθε μέρα νέο χαμηλό 20 ετών. Ο Dow απέχει... 6.500 μονάδες από το επίπεδο τιμών όπου τα Ρ/Ε θα ήταν μονοψήφια.

Ο Dow Jones διαμορφώνεται στις 8520,77 μονάδες με πτώση 1,82%, ενώ ο Nasdaq υποχωρεί κατά 2,10% στις 1506,18 μονάδες. Ο S&P υποχωρεί περί το 2,09% στις 924,59 μονάδες.

Οι δε Ευρωαγορές, ουδείς ξέρει γιατί χάνουν μόνο 5% σήμερα. To ερώτημα είναι αν εχουμε να κάνουμε με την αρχή ενός νέου βίαιου πτωτικού momentum, ή αν θα δούμε μια τελευταία ανοδική ”κλοτσιά”.

Το Λονδίνο έκλεισε με απώλειες 2,66% στις 3941,3 μονάδες, ενώ το Παρίσι υποχώρησε κατά 4,26% στις 2867,29 μονάδες. Ο Dax στη Φρανκφούρτη σημειώνει πτώση 4,61% στις 2851,27 μονάδες.

Δύσκολο να πει κανείς ακόμα. Πάντως, μόνο για διόρθωση δεν κάνει η σημερινή κίνηση. Θα επιτρέψετε να κλείσουμε με ένα σχόλιο που γράφτηκε στις 4 Μαίου, στο euro2day.gr, στην ίδια στήλη:

”Με αυτά κι αυτά, οι σημερινές απώλειες φαντάζουν ”μικρές”. Αν συνεχιστούν, τότε δεν θα έχουμε καμία αμφιβολία ότι επανερχόμαστε, μετά από ένα δίμηνο, στο γνωστό μοτίβο.

Η εμφάνιση ισχυρού αγοραστικού ενδιαφέροντος θα μας κάνει να αναθεωρήσουμε απόψεις, επειδή όμως δεν το βλέπουμε, και δεν το βλέπουμε καθολικά – ήτοι σε καμία αγορά, Σοφοκλέους συμπεριλαμβανομένου – οφείλουμε να υποθέσουμε ότι πρέπει να υποχωρήσουν ακόμα αισθητά οι αγορές πρωτού δημιουργήσουν έναν νέο πάτο”.

Άποψη στην οποία – δυστυχώς – εμμένουμε.

ΥΓ. Τα είχαμε όλα, έχουμε και το SARS. Απλά, σήμερα, δεν πέφτουν οι αγορές λόγο αυτού. Θα γίνει κι αυτό...

”Ο διακριτικός”

(1) ”Purchasing Power and the Euro: Heading Towards Deflation” (Morgan Stanley, 12/2002).

(2) ”The Deflationary Spiral” (Stephen Roach, Morgan Stanley, 4/2003).

(3) ”Heading for New Lows” (State Street Weekly Review, 5/2003).

(4) ”The Twin Deficit; Rendering the US Dollar Weak” (Goldman Sachs, 3/2003).

(5) ”Iraq and Geopolitical Risk; The End of Stability” (J.P. Morgan, 5/2003).