Ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, CEO του Ομίλου Aldemar, πιστεύει ότι λείπουν οι ουσιαστικές και μακράς πνοής παρεμβάσεις στον τουρισμό και ότι ο σημαντικότερος κλάδος της ελληνικής οικονομίας αντιμετωπίζεται σαν… παρίας. Παράλληλα, θεωρεί ότι η μεγάλη πρόκληση για το μέλλον είναι η διαμόρφωση ενός διαφορετικού μοντέλου φιλοξενίας.
Ποιο είναι το αποτύπωμα της πανδημίας στον ελληνικό τουρισμό; Εκτός από τις άμεσες οικονομικές επιπτώσεις του 2020, υπάρχουν σημεία στα οποία εκτιμάτε ότι θα έχουμε μόνιμες αλλαγές (λ.χ. στις σχέσεις ξενοδόχων - tour operators);
Ο κορωνοϊός θα αφήσει το αποτύπωμά του στο σύνολο της οικονομίας, όπως άλλωστε και στην κοινωνία. Ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, είμαστε υποχρεωμένοι να κοιτάμε τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε εθνικό τις προεκτάσεις μιας αδύναμης τουριστικής οικονομίας όχι μόνο για το 2020, αλλά και σε ορίζοντα τριετίας. Και λέω «να κοιτάμε» και όχι «να κοιτάξουμε» γιατί θα είναι μια διαδικασία διαρκείας απέναντι σε αρκετές φωνές, που χωρίς επιχειρήματα πλήττουν την αξιοπιστία της πιο σύνθετης, αλλά και πιο αποδοτικής οικονομίας της χώρας: την οικονομία της φιλοξενίας!
Ήδη παρατηρείται έντονη τάση αναθεώρησης στις σχέσεις μεταξύ των tour operators και των ξενοδόχων, τόσο γιατί υπάρχουν ζητήματα επιβίωσης και στα δύο στρατόπεδα, όσο και γιατί δεν βρίσκεται η χρυσή τομή στον τρόπο και τον χρόνο συναλλαγής. Με απλά λόγια, οι ξενοδόχοι απαιτούν να πληρώνονται έγκαιρα, οι δε tour operators θέλουν να πληρώνουν με σημαντική καθυστέρηση.
Σημαντικότερο, βέβαια, πρόβλημα είναι ότι δεν μπορεί να εκτιμηθεί η καταναλωτική συμπεριφορά και άρα δεν μπορούμε να έχουμε ασφαλείς προβλέψεις για τις σεζόν που ακολουθούν! Προφανώς και παρατηρείται μεγάλη υστέρηση των κρατήσεων και για το 2021 και μειωμένο πτητικό πρόγραμμα, που από μόνο του αποτελεί ένα σύνθετο και δισεπίλυτο πρόβλημα. Πέραν αυτών, ισχύει η μόνιμη απειλή της συρρίκνωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία έχει περάσει πια στο περιθώριο των συζητήσεων.
Σύντομα αναμένεται να ενεργοποιηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. Πώς θα μπορούσε να ωφεληθεί ο ελληνικός τουρισμός συνολικά και ο ξενοδοχειακό τομέας ειδικά; Τι θα ζητούσατε από την κυβέρνηση;
Κατ’ αρχάς θα ζητούσα να περιληφθεί ο τουρισμός ως κύριο κεφάλαιο στο Ταμείο Ανάκαμψης και όχι ως μέρος περιφερειακών διατάξεων και προβλέψεων! Από τις μέχρι σήμερα διαρροές, προκύπτει πως ο τουρισμός, αν και ο μεγαλύτερος με διαφορά κλάδος της εθνικής οικονομίας, έχει την ίδια θέση που έχει και στο υπουργικό συμβούλιο: τελευταίος!
Προφανώς και ζητείται μια νέα βιώσιμη οικονομική πραγματικότητα, που δεν πρέπει, όμως, να εξαιρεί κλάδους, αλλά αντίθετα να συνθέτει ένα μοντέλο που ρεαλιστικά να συνδέει τους επιμέρους κλάδους σε ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο. Οι κλαδικές φωνές πρέπει να ενσωματωθούν σε ένα συμβούλιο εθνικής οικονομικής στρατηγικής, με βάση τις πραγματικές αποδόσεις και επιδόσεις και όχι τις προσωπικές εκτιμήσεις και τα συμφέροντα.
Είστε ικανοποιημένος από τη στρατηγική της χώρας στον τουρισμό; Μόλις εξομαλυνθεί η κατάσταση με την πανδημία, ποιο είναι το «πακέτο» που εκτιμάτε ότι θα πρέπει να προβάλλουμε ώστε η Ελλάδα να καταστεί πιο θελκτική ως προορισμός;
Ας είμαστε ρεαλιστές! Το Υπουργείο Τουρισμού δημιουργήθηκε με την υπόσχεση να αναβαθμίσει την αντιμετώπιση του κλάδου από πλευράς κυβέρνησης. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει να γίνονται ουσιαστικές και μακράς πνοής παρεμβάσεις στον κλάδο μας! Παρότι ο πρωθυπουργός έχει δείξει τον δρόμο της ενιαίας οικονομίας, χρειάζεται και από τα υπουργεία να ακολουθήσουν αυτή την πορεία. Αποσπασματικές πολιτικές αποπροσανατολίζουν και αφήνουν κενά.
Ο τουρισμός δεν είναι μια ανεξάρτητη δραστηριότητα, αλλά αποτελεί την ομπρέλα κάτω από την οποία συνδέονται μια σειρά από επαγγέλματα που χαρακτηρίζουν την οικονομία μας και αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας.
Τώρα περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαία η χάραξη μιας μακρόπνοης εθνικής στρατηγικής για τον τουρισμό, αφού μέσα από αυτόν θα έρθει η ανάκαμψη τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στην οικονομία. Δεν είναι θέμα προβολής, αλλά θέμα θεώρησης το πώς μπορούμε να γίνουμε μια ανταγωνιστική τουριστική οικονομία! Και τίποτα δεν μας απαγορεύει να γίνουμε και οικονομία τεχνολογίας και ναυτιλιακή οικονομία και πράσινη.
Σε ποιες κινήσεις «εκσυγχρονισμού» θεωρείτε απαραίτητο να προχωρήσουν οι Έλληνες ξενοδόχοι; Ποιες είναι οι νέες ανάγκες στις οποίες καλούνται να ανταποκριθούν; Ποιο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που πρέπει να επιδιώξουν, ιδιαίτερα σε σχέση με τους διεθνείς «παίκτες»;
Δεδομένου ότι έχουν πληγεί οικονομικά στο σύνολό τους οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, το πραγματικό ερώτημα είναι πώς μπορεί η Ελλάδα να γίνει ικανός τουριστικός προορισμός και να εμπνεύσει τους ξενοδόχους να στέκονται στο επίπεδο μιας χώρας-υπόδειγμα! Μην ξεχνάτε ότι η τουριστική ανάπτυξη της Ελλάδας στηρίχθηκε στον ιδιώτη, με ό,τι καλό και κακό συνεπάγεται αυτό! Μη ζητάμε από τον ξενοδόχο να αλλάξει, αλλά από τη χώρα να βάλει τις βάσεις για ένα καλύτερο, ολοκληρωμένο, περιβαλλοντικά φιλικό και κοινωνικά ευαίσθητο τουριστικό προϊόν.
Πώς διαμορφώνεται τώρα η στρατηγική του Ομίλου Aldemar (σε συνάρτηση βέβαια και με την πορεία της πανδημίας); Ποιο είναι το πλάνο ανάπτυξης;
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το, ούτως ή άλλως, έντονο κοινωνικό και περιβαλλοντικό προφίλ της εταιρείας έγινε αιχμή του δόρατος μιας στρατηγικής που μιλάει για ευημερία και όχι για πλουτισμό. Μιλά για βιώσιμες επιλογές και απορρίπτει τις θεωρίες που συνδέουν την… κατσίκα του γείτονα με την οικονομική ανάπτυξη. Το μέλλον, όπως έδειξε και ο ιός, θα περιλαμβάνει ένα διαφορετικό μοντέλο φιλοξενίας, που θα επιτρέπει στον επισκέπτη μεγαλύτερο βαθμό ανεξαρτησίας και θα υπαγορεύει ένα ποιοτικό μοντέλο συμβίωσης με τις τοπικές κοινωνίες και το περιβάλλον. Με το πέρας της πανδημίας θα είμαστε σε θέση να πούμε περισσότερα.
Σε κάθε περίπτωση, τα θέματα βιωσιμότητας που απασχολούν το σύνολο του πλανήτη παραμένουν στο κάδρο της αναπτυξιακής πολιτικής του Ομίλου.