Ο τίτλος του φετινού «Business Review», μιας έκδοσης που βγαίνει σε συνθήκες καραντίνας, με την ελπίδα των εμβολίων σε πολύ κοντινό πλέον ορίζοντα, έχει διττή σημασία. Δεν αφορά μόνο τα πρόσωπα που μετέχουν στην έκδοση εκφράζοντας τις απόψεις τους, αλλά και τα ποικίλα «πρόσωπα» που πρέπει -και μπορεί- να έχει η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, τους διαφορετικούς τομείς και κλάδους, από τη βιομηχανία και την ενέργεια, ως τις υποδομές, τον τουρισμό και την εστίαση.
Η πανδημία, προκάλεσε σοκ σε όλο το εύρος της οικονομικής δραστηριότητας, πλην όμως οι επιπτώσεις ήταν ασύμμετρες. Ανάμεσα στους κλάδους που χτυπήθηκαν, πρωταγωνιστούν ο τουρισμός και η εστίαση, που ως ένα βαθμό αποτέλεσαν σχεδόν «μονοκαλλιέργεια» στο ελληνικό οικονομικό μοντέλο, θεωρούμενοι περίπου ως αλώβητοι από οιαδήποτε κρίση.
Ο «μαύρος κύκνος» της Covid-19 ήρθε να μας θυμίσει ότι δεν πρέπει να βάζουμε «όλα τα αυγά» στο ίδιο καλάθι, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τώρα πρέπει «να πετάξουμε το μωρό μαζί με τα απόνερα».
Ασφαλώς πρέπει να ενισχυθούν τομείς δραστηριότητας που παραμελήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, όπως η βιομηχανία, ομοίως όμως θα πρέπει να στηριχθούν αποτελεσματικά και οι σφοδρά πληγέντες τομείς, όχι για το φωτεινό παρελθόν τους, αλλά για το εξίσου φωτεινό μέλλον που μπορούν να έχουν, ιδίως αν ανασυγκροτηθούν με πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο.
Όπως προκύπτει και από τις απόψεις που εκφράζουν οι γνωστοί και επιτυχημένοι επιχειρηματίες και CEOs, στις επόμενες σελίδες, λόγω του πρωτόγνωρου μεγέθους του, το Ταμείο Ανάκαμψης, το ύψος του οποίου, με την κατάλληλη μόχλευση, μπορεί να φτάσει έως και τα 70 δισ. ευρώ, αποτελεί κομβικό σημείο για την κατεύθυνση που θα λάβει η οικονομική ανάκαμψη, με στόχο όχι απλώς να καταγραφεί ως προσωρινό μέγεθος ολίγων ετών, αλλά να είναι βιώσιμη και ανθεκτική στους κραδασμούς, τυχόν επόμενων κρίσεων.
Με βάση δε τις κυρίαρχες κατευθύνσεις που έρχονται και από το εξωτερικό, θα πρέπει να είναι «πράσινη» και ψηφιακή, αλλά και να αγκαλιάζει όλους τους τομείς στους οποίους η χώρα μας διαθέτει ή μπορεί να αποκτήσει διεθνές «ανταγωνιστικό πλεονέκτημα». Από τη βαριά βιομηχανία ως τον… ήλιο και από τα αγροτικά προϊόντα έως τις μοναδικές θάλασσές μας.
Στο μεγάλο αυτό εγχείρημα, που, αν αποτύχει, θα έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις για την οικονομική και κοινωνική πορεία της χώρας, ο δημόσιος τομέας εξ ορισμού διαδραματίζει πολύ κρίσιμο ρόλο. Όχι μόνο με τη στενή έννοια της κυβέρνησης και του κράτους, που καλείται να κατανείμει έγκαιρα, οργανωμένα και με σχέδιο την περίφημη «πίτα» ή να εκσυγχρονίσει το θεσμικό πλαίσιο, αλλά και ως «ευρύτερος δημόσιος τομέας» που συμμετέχει σε επενδύσεις υποδομών καθορίζοντας έτσι το πλαίσιο κίνησης, αλλά και βασικά στοιχεία κόστους (όπως λ.χ. της ενέργειας) για τον ιδιωτικό τομέα.
Γι’ αυτό και η αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση αυτού του κορυφαίου project, αποτελεί προαπαιτούμενο της επιτυχίας, περισσότερο ίσως από κάθε άλλη φορά…
*Ο Γιώργος Παπανικολάου είναι Διευθυντής του Euro2day.gr