«Χτίζουμε τον Όμιλο ΕΛΠΕ των επόμενων δεκαετιών» τονίζει ο Ανδρέας Σιάμισιης, CEO της Ελληνικά Πετρέλαια, αναφέροντας τις δράσεις εκείνες που συγκροτούν αυτόν τον πολύπλευρο στρατηγικό σχεδιασμό. Παράλληλα, σκιαγραφεί τις τάσεις στην παγκόσμια αγορά, αποτιμά τις επιπτώσεις της πανδημίας και εξηγεί πώς αμύνθηκαν αποτελεσματικά τα ΕΛΠΕ.
Ποια είναι η εικόνα τώρα στον πετρελαϊκό κλάδο παγκοσμίως; Ποιες διεργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη;
Το 2020 προκάλεσε ένα απρόσμενο σοκ στον πετρελαϊκό κλάδο, με τις οικονομίες του πλανήτη να βιώνουν συνθήκες ασφυξίας και την αγορά να παραπαίει από τη συρρίκνωση της ζήτησης και τη διόγκωση των αποθεμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο α΄ εξάμηνο η παγκόσμια ζήτηση μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά 10,75 εκατ. βαρέλια τη μέρα σε μια αγορά συνολικά 100 εκατ. βαρελιών, ενώ στην έξαρση του πρώτου κύματος της πανδημίας η πτώση ξεπέρασε ακόμη και το 30%, με το αργό τύπου Brent να διολισθαίνει στις 30 Μαρτίου σε χαμηλό 17 ετών.
Ακόμη και οι εταιρίες-κολοσσοί έχουν εισέλθει σε περιδίνηση διαρκείας, ενώ ισχυρό είναι το πλήγμα που έχουν δεχθεί τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια, καθώς καλούνται να αντεπεξέλθουν στο πιο δυσμενές περιβάλλον διύλισης που έχουν αντιμετωπίσει διαχρονικά. Ήδη, πολλά διυλιστήρια στην περιοχή μας έχουν μειώσει την παραγωγή τους, ενώ κάποια προχωρούν και σε περιορισμό ή διακοπή δραστηριοτήτων. Σε μια προσπάθεια να διαχειριστεί τις επιπτώσεις, η συμμαχία ΟΠΕΚ+ συμφώνησε να συνεχίσει έως και τον προσεχή Μάρτιο τη μείωση της παραγωγής αργού κατά 7,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Οι προβλέψεις για τους επόμενους μήνες είναι συγκρατημένα αισιόδοξες, μετά τις ανακοινώσεις για την ανακάλυψη εμβολίων και τη διαδικασία μαζικού εμβολιασμού που έχει ξεκινήσει. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο θα χρειαστεί τουλάχιστον μια διετία για να επιστρέψει στα προ της πανδημίας επίπεδα.
Πόσο επηρέασε η πανδημία την εγχώρια αγορά; Πιστεύετε ότι θα αφήσει κάποιο μόνιμο αποτύπωμα ή η πίεση είναι προσωρινή;
Είναι αναμφισβήτητο ότι έχει υπάρξει δραστική αναδιάρθρωση της αγοράς πετρελαιοειδών στη χώρα μας, με την πτώση της κατανάλωσης να φτάνει ακόμη και το 90% σε ορισμένους τομείς όπως τα αεροπορικά καύσιμα, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία για τον Νοέμβριο 2020, η ζήτηση για βενζίνη κατέγραψε πτώση κατά περίπου 30% και για πετρέλαιο κίνησης 15%.
Ομαλοποίηση της αγοράς δεν αναμένεται νωρίτερα από τους επόμενους 6 έως 12 μήνες. Το «μόνιμο αποτύπωμα» είναι δεδομένο, αλλά αφορά στις ριζικές αλλαγές που έχουν ήδη υπάρξει σε σημαντικές πτυχές της καθημερινότητας, αλλά και στα καταναλωτικά πρότυπα και συνήθειες.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο Όμιλος Ελληνικά Πετρέλαια αντέχει στους κραδασμούς. Μια σειρά από κρίσιμους παράγοντες, όπως ο προσεκτικός προγραμματισμός του εφοδιασμού με αργό, η συνθετότητα των σύγχρονων διυλιστηρίων του Ομίλου, η αποδοτική διαχείριση της πολιτικής πωλήσεων, η αξιοποίηση του πλεονεκτήματος σε αποθηκευτικούς χώρους, αλλά και η διασφάλιση ρευστότητας, μας επέτρεψαν να ανταπεξέλθουμε στη δυσμενή συγκυρία.
Λειτουργικά, οι προκλήσεις εξακολουθούν να είναι ιδιαίτερες, με κυρίαρχο μέλημα την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων μας, αλλά και την αδιάλειπτη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Ο ενεργειακός μετασχηματισμός είναι ένα από τα φλέγοντα θέματα διεθνώς. Ποιες είναι οι γενικές τάσεις και ποια είναι η θέση των ΕΛΠΕ σε αυτή την εξέλιξη;
Η μετάβαση της αγοράς στο νέο ενεργειακό μοντέλο είναι πλέον δεδομένη και όσες εταιρείες δεν το αναγνωρίζουν, θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα. Το νέο «Green Deal» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ένα μεγαλεπήβολο εγχείρημα. Προϋποθέτει τεχνολογική καινοτομία, έρευνα, νέες παραγωγικές μονάδες και υποδομές και θα απαιτήσει τεράστιες επενδύσεις ύψους 290 δισ. ευρώ ετησίως.
Απαιτείται ρεαλισμός όσον αφορά τις προσδοκίες, αλλά και συντονισμός στον σχεδιασμό ώστε να μην υπάρξει ανισορροπία στην αγορά. Γιατί, στην πορεία επίτευξης των στόχων για κλιματική ουδετερότητα, δεν υπάρχει μόνο μία μαγική λύση. Θα πρέπει να στηριχθούν όλες οι καινοτόμες τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα.
Σε αυτή την κατεύθυνση και ο κλάδος Ευρωπαϊκής Διύλισης κατέθεσε εγκαίρως την πρότασή του (Vision 2050), για τον μετασχηματισμό των διυλιστηρίων και την ανάπτυξη σε μεγάλη κλίμακα των νέων προϊόντων χαμηλότερου άνθρακα.
Συνολικά, πώς μορφοποιείται η νέα στρατηγική του Ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια; Σε ποια σημεία θα δώσει έμφαση στρατηγικά;
Στη στρατηγική που εξαγγείλαμε, θέσαμε τρεις κεντρικούς άξονες: να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητά μας, να αναπτύξουμε το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο του Ομίλου, αλλά ταυτόχρονα να κτίσουμε και την ΕΛΠΕ των επόμενων δεκαετιών, με ουσιαστική εμπλοκή στις πιο καθαρές μορφές ενέργειας. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν οριζόντιες πρωτοβουλίες, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός, που ανοίγει νέες δυνατότητες στη βελτιστοποίηση των δραστηριοτήτων.
Υλοποιούμε τον ενεργειακό μετασχηματισμό για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, αξιοποιώντας τον τριπλό ρόλο του Ομίλου: Ως μεγάλος καταναλωτής ενέργειας, εστιάζουμε στη διαρκή βελτιστοποίηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και αξιοποιούμε εναλλακτικές πηγές καυσίμων. Ως παραγωγός, τροφοδοτούμε την αγορά με προηγμένα καύσιμα, βέλτιστων προδιαγραφών. Και επιπλέον, μέσω των διαφοροποιημένων επιλογών στο χαρτοφυλάκιο μας, επιτυγχάνουμε την ανάπτυξη σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και στην αγορά φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Έχουμε θέσει ως στόχο τη βελτίωση του ανθρακικού μας αποτυπώματος κατά 50% μέχρι το 2030 και αυτό αποτελεί ένα από τα βασικά κριτήρια στις επιχειρηματικές μας αποφάσεις.
Η πρόσφατη εξαγορά του μεγάλου χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών έργων στη Κοζάνη, συνολικής ισχύος 204 MW, αποτελεί ορόσημο για τον Όμιλο. Είναι μια επένδυση που θα ξεπεράσει τα 130 εκατ. ευρώ, για το μεγαλύτερο έργο ΑΠΕ που έχει υλοποιηθεί έως σήμερα στην Ελλάδα.
Παράλληλα, η συμμετοχή μας στη διαγωνιστική διαδικασία για την απόκτηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας, ευθυγραμμίζεται με την επιχειρηματική μας στρατηγική για αύξηση της συμμετοχής στην αγορά φυσικού αερίου.
Μιλώντας γενικότερα, πώς κρίνετε τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη και το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε.; Ποιες μεταρρυθμίσεις και ποια σχέδια κρίνετε ότι πρέπει να έχουν προτεραιότητα;
Οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία είναι ιδιαίτερα θετικές. Βεβαίως, έχουμε μπροστά μας ακόμη ένα δύσκολο εξάμηνο, στο οποίο θα πρέπει να είναι απόλυτη η προσήλωση στο θέμα της προστασίας της υγείας, για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση. Είναι, όμως, για μένα δεδομένη η ανάκαμψη με γρήγορους ρυθμούς και σ’ αυτό θα συντελέσει και ο ψυχολογικός παράγοντας που θα επηρεάσει την πορεία, ενώ με τη σειρά τους και οι εταιρείες θα νιώσουν πιο άνετα να αναπτυχθούν, ώστε να μπούμε σε μια νέα φάση θετικών προοπτικών.
Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι σημαντικός μοχλός, γιατί εκτός από χρηματοδότηση, δίνει το μήνυμα για επενδύσεις και ανάπτυξη αντί για συντηρητισμό και συγκράτηση πληθωρισμού. Σημασία θεωρώ πως έχει η αξιοποίηση των πόρων. Πρέπει να υπάρξει μια ισορροπία μεταξύ κρατικών έργων υποδομής, ενεργειακής μετάβασης, αλλά και παραγωγικών επενδύσεων, που θα φέρουν οικονομική δραστηριότητα.