Νοεμβριανά του 1999 ζει η… Σοφοκλέους σύμφωνα με τον Θανάση Σταυρόπουλο με τον Γενικό Δείκτη στις 892,9, τον FTSE 20 στις 376,5 μονάδες και τις τράπεζες σε κλοιό προβλημάτων, εκκρεμοτήτων.

Να κάνουμε τη χάρη των παρελθοντολόγων και να ανατρέξουμε στο φθινόπωρο- χειμώνα του ΄96 θα θυμηθούμε και θετικές παραμέτρους.

Αρκετές από αυτές στάθηκαν ικανές για την διαμόρφωση- σταδιακά- ενός φιλικότερου περιβάλλοντος προς τις επιχειρήσεις, τους επενδυτές, το χρηματιστήριο στην τριετία που ακολούθησε μέχρι τις «κορυφές» του Σεπτεμβρίου ΄99. Σύμφωνοι άλλη εποχή τότε άλλη τώρα, διαφορετική και εντονότερη η κρίση που εξελίσσεται από τα…πέτρινα χρόνια (΄93-΄97) ωστόσο τηρουμένων των αναλογιών όποιος συγκρίνει θα βρει αρκετά κοινά στοιχεία.

Κάνουμε αυτή την αναφορά, καθώς μέσα στον εξουθενωτικό συνάμα απαξιωτικό κλοιό που βρισκόμαστε χρειάζεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ψυχραιμία και συνολικότερη προσέγγιση της κατάστασης.

Όμως η πλειονότητα των παικτών και των επενδυτών έχει αποδεχτεί πως όσο οι τράπεζες παραμένουν υπό την πίεση προβλημάτων οι βασικοί δείκτες πολύ δύσκολα θα αντιδράσουν.

Με την Εθνική στα 3,16 ευρώ και αποτίμηση πλέον μόλις 3,02 δισ. ευρώ, με την Alpha Bank στα 2,20 ευρώ (με μείον 7,17% εχθές) με την Eurobank στα 1,95 ευρώ και αποτίμηση πλέον στο μόλις 1,08 ευρώ οι πωλητές εξακολουθούν να έχουν τον πρώτο λόγο και όσοι περιμένουν τους δείκτες χαμηλότερα κατά πάσα πιθανότητα θα επιβεβαιωθούν.

Ωστόσο είναι η περίοδος που ο κλάδος βρίσκεται αντιμέτωπος με (σχεδόν) το σύνολο μακροπρόθεσμων στρεβλώσεων, ουσιαστικών προβλημάτων, συστημικών απειλών.

Εκτός από τις βραχυπρόθεσμες παραμέτρους (που άμεσα σχετίζεται με την αναμενόμενη… έξοδο 13 ελληνικών μετοχών από τον δείκτη Stoxx600) έχει μπροστά του… βουνά. Από την συνολική επιβάρυνση λόγω του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων μέχρι τον έλεγχο της B.R.S και τις αναπόφευκτες εξελίξεις που θα μεταβάλλουν δραστικά, συθέμελα τον κλάδο.

Τουλάχιστον έτσι όπως τον γνωρίσαμε την τελευταία περίοδο συγκέντρωσης, ανάπτυξης του (από το ΄97-98 μέχρι την κορύφωση της εξάπλωσης του στις αγορές της Ν.Α Ευρώπης, Τουρκίας, Αιγύπτου και άλλων αγορών).

Ο κλάδος νομοτελειακά «επιστρέφει» στα προ εκείνων των διεργασιών επίπεδα με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την επόμενη περίοδο.

Οι αλλαγές, που προωθεί ο υπουργός Οικονομικών είναι προς αυτή την κατεύθυνση και προφανώς έχουν την υπογραφή του διοικητή της ΤτΕ, είναι εν γνώσει των δανειστών και βεβαίως των μεγαλομετόχων. Στο σχετικό θέμα αναφέρεται, πως «…το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται αλλαγές στη νομοθεσία που διέπει την εποπτεία και την εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων, προκειμένου η χώρα μας να εναρμονιστεί με ανάλογες νομοθετικές πρωτοβουλίες άλλων κρατών-μελών της ΕΕ, όπως είναι η Γερμανία, η Ολλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία, καθώς και με τα πορίσματα της σχετικής διαβούλευσης που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Ας το κρατήσουμε αυτό στα υπόψη μας καθώς από τις αρχές Σεπτεμβρίου (που θα έχουμε τις πρώτες ενδείξεις, στοιχεία για το roll over) μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου-αρχές Ιανουαρίου μεσολαβεί πολύς χρηματιστηριακός χρόνος. Και μία περίοδος- ίσως- η καθοριστικότερη και ενδεχομένως πιο ενδιαφέρουσα για όσους παίκτες παρακολουθούν την αγορά περισσότερο από 20-25 χρόνια.

Βραχυπρόθεσμα αρκετά εξαρτώνται και από την πορεία των ευρωχρηματιστηρίων και από το ενδεχόμενο επαναπροσέγγισης- υπέρβασης των 5.800 μονάδων για τον DAX. Ο γερμανικός δείκτης τείνει να επανέλθει σε ανοδική τροχιά και υπό προυποθέσεις σε φορά επαναφοράς προς την ζώνη των 7.000 μονάδων.

Αυτό ας το έχουμε υπόψη μας γιατί εάν πράγματι επιβεβαιωθεί τότε το ΧΑ δεν θα πρέπει να έχει σημαντικά περιθώρια διόρθωσης.

Παρακολουθούμε καθημερινά τα προγράμματα αγορών από επιχειρηματίες και μεγαλομετόχους (σε μη τραπεζικές επιχειρήσεις), βλέπουμε τις θέσεις πωλητών στις τράπεζες να έχουν επιθετικότητα και υψηλή αντιστάθμιση κινδύνου και αναμένουμε. Αμεσα οι πωλητές έχουν τον πρώτο λόγο αλλά εάν «γυρίσει» ανοδικά ο DAX πάνω από τις 5.800 μονάδες και εάν γίνουν 2-3 ενέργειες στο εσωτερικό μέτωπο η συνέχεια θα έχει ενδιαφέρον.

Η κυβέρνηση υπόσχεται αλλά η αγορά κωφεύει σημειώνει ο Στέφανος Κοτζαμάνης και πράγματι έτσι είναι. Η αγορά θέλει πειστικές κινήσεις, αποτελεσματικές ενέργειες.

Από αυτή την άποψη θα διακινδυνεύαμε την εκτίμηση, πως ο Ευ. Βενιζέλος δεν μπορεί να αφήσει τους επιχειρηματίες να συμμετάσχουν στην διημερίδα του Λονδίνου χωρίς να έχουν κάτι ουσιαστικό να πουν στους ξένους διαχειριστές.

Το κρατάμε και αυτό στα υπόψη και ας μην βιαστεί κάποιος να μας χαρακτηρίσει αθεράπευτα αισιόδοξους ή ρομαντικούς. Ψυχροί και ψύχραιμοι είμαστε, σοφότεροι από τις προηγούμενες κρίσεις που περάσαμε (από το καλοκαίρι του ΄86 μέχρι σήμερα) σαφώς πιο… ψυλιασμένοι, με αρκετούς φίλους γνώστες να βοηθούν και να συνδράμουν. Πραγματιστές είμαστε, τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο που προσπαθούμε να διακρίνουμε μέσα από το γενικευμένο, σαρωτικό απαξιωτικό περιβάλλον.