Την ανάγκη διατήρησης του εθελοντικού χαρακτήρα της ΕΚΕ τονίζει ο πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, κ. Νίκος Αναλυτής, επισημαίνοντας παράλληλα το περιθώριο βελτίωσης του επιπέδου της, αλλά και τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.

Ποια θα λέγατε ότι είναι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα όσον αφορά στις δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης;

Η έννοια της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων δεν είναι νέα. Προέκυψε από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν οι επιχειρήσεις. Όμως, τα τελευταία 10-15 χρόνια μεταλλάχτηκε από απλή φιλανθρωπία ή χορηγία και έλαβε τη διάσταση μιας σημαντικής επιχειρηματικής στρατηγικής που διέπει όλη την οργάνωση μιας επιχείρησης. Υπάρχουν αρκετές εταιρείες, μέλη ή μη μέλη του Δικτύου μας, οι οποίες εφαρμόζουν προγράμματα κοινωνικής ευθύνης, αλλά πιστεύω ότι χρειάζεται ακόμη μεγάλη προσπάθεια για την προώθηση της έννοιας στις ελληνικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες. Εξάλλου, αυτός είναι και ο βασικός στόχος του Δικτύου μας. Όπως ανέφερα, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη στην Ελλάδα για να πούμε ότι πλησιάζουμε στο επίπεδο εκείνο που υπάρχει σε άλλες χώρες για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

Σε τι συνίστανται τα οφέλη της ΕKE; Γιατί να μπει μια επιχείρηση σε αυτόν τον ”κόπο”, αφού φαινομενικά δεν επηρεάζει σε τίποτα την core λειτουργία της;

Τα οφέλη που έχει μια επιχείρηση από την εφαρμογή προγραμμάτων κοινωνικής ευθύνης είναι πολλά. Μερικά από αυτά είναι η προσέλκυση και διατήρηση πελατών, η προσέλκυση και διατήρηση εργαζομένων, η διατήρηση και επαύξηση της φήμης της, η οικοδόμηση εμπιστοσύνης με όλους όσοι επηρεάζονται από αυτήν αλλά και μπορούν να επηρεάσουν τις δραστηριότητές της κ.ά. Όλα αυτά μπορούν να αποτελέσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά της. Σχετικά όμως με την παρατήρησή σας ότι οι δράσεις ΕΚΕ δεν επηρεάζουν τις βασικές της λειτουργίες, έχω να πω ότι ακριβώς αυτή είναι η σύγχρονη έννοια της ΕΚΕ. Η ένταξή της στις βασικές λειτουργίες και στρατηγικές της επιχείρησης, σε όλα τα επίπεδα, σε όλη την οργάνωση. Να υπογραμμίσουμε ότι η ΕΚΕ εντάσσεται στο ευρύ πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης.

Σύμφωνα με αυτό, αναγνωρίζεται στις επιχειρήσεις η αποτελεσματικότητα και η επίτευξη κέρδους, αλλά με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από τις δραστηριότητές τους και ευαισθησία προς την κοινωνία μέσα στην οποία ενεργοποιούνται.

Υπάρχει η αίσθηση πως ”λεφτά για αγαθοεργίες” έχουν μόνο οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. Είναι έτσι;

Όπως ανέφερα, η σύγχρονη έννοια της ΕΚΕ έχει προχωρήσει πέρα από τις ”αγαθοεργίες” και αφορά όλες τις επιχειρήσεις ανεξάρτητα από το μέγεθός τους. Η κλίμακα των εθελοντικών δράσεων ΕΚΕ που μπορεί να εφαρμόσει μια επιχείρηση είναι πολύ μεγάλη και αυτές μπορούν να στοχεύουν είτε προς το εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης είτε προς το εξωτερικό της. Οι μεσαίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τον βασικό κορμό της οικονομίας.

Αρκεί να αναφέρω ότι πάνω από το 92% του εργατικού δυναμικού της χώρας απασχολείται σε αυτές που ονομάζουμε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πολλά είναι τα παραδείγματα δράσεων ΕΚΕ που μπορεί να εφαρμόσει κάθε μία από αυτές, σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς σχεδόν κανένα κόστος. Για παράδειγμα, μια εθελοντική αιμοδοσία ανάμεσα στο προσωπικό της ή μια πολιτική ανακύκλωσης δεν κοστίζουν τίποτε, αλλά προσφέρουν πολλά τόσο στην κοινωνία όσο και στο ίδιο το προσωπικό.

Κυρίως στις ΗΠΑ η ΕΚΕ είναι συνδεδεμένη με τις φοροαπαλλαγές. Ισχύει το καθεστώς αυτό στο ευρωπαϊκό και το ελληνικό περιβάλλον;

Δεν γνωρίζω αν οι δράσεις ΕΚΕ απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος ή, τουλάχιστον, αν είναι τόσο απλό το θέμα στις ΗΠΑ. Για το ελληνικό περιβάλλον θα έλεγα ότι ίσως κάποιες ρυθμίσεις θα μπορούσαν να γίνουν. Ωστόσο, πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να ζητάμε συνέχεια την υποστήριξη του κράτους για να κάνουμε κάτι εθελοντικά.

Πόσο σημαντική είναι η εθελοντική βάση της ΕΚΕ; Υπάρχει περίπτωση το ”μέρισμα προς την κοινωνία” να θεσμοθετηθεί;

Όπως γνωρίζετε, η εφαρμογή δράσεων ΕΚΕ εκ μέρους των επιχειρήσεων έχει εθελοντικό - οικειοθελή χαρακτήρα. Άρα, δεν μπορούμε να μιλάμε για ΕΚΕ κάτω από θεσμοθετημένους κανόνες. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να σημάνει και το τέλος της ΕΚΕ.

Μπορούμε να μιλάμε για ”κοινωνική υποχρέωση” των εταιρειών;

Οι επιχειρήσεις δεν λειτουργούν αποκομμένες από τον υπόλοιπο κόσμο. Επομένως, οι όποιοι περιβαλλοντικοί ή κοινωνικοί προβληματισμοί που απασχολούν την κοινωνία αυτή θα πρέπει να απασχολούν και αυτές. Δεν μιλάμε για ”υποχρέωση”, αλλά για ενεργή συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη.

Πώς κρίνετε τις παλαιότερες, αλλά και τις πρόσφατες σχετικές κινήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Κατά τη Σύνοδο της Λισαβόνας, τον Μάρτιο του 2000, οι ηγέτες της Ε.Ε. έθεσαν τους στόχους της Ευρώπης για το 2010. Μέσα στους στόχους αυτούς είναι και η ανάδειξη της Ευρώπης ως της πιο ανταγωνιστικής και δυναμικής οικονομίας, προσφέροντας περισσότερες θέσεις απασχόλησης, καλύτερες συνθήκες εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή. Έκτοτε έχουν γίνει αρκετά βήματα εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρόσφατα, οι επίτροποι Vergeugen και Spidla ανακοίνωσαν τη δημιουργία μιας ”Ευρωπαϊκής Σύμπραξης για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη”.

Είναι μια πολιτική ”ομπρέλα” για νέες ή υπάρχουσες πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στον τομέα της ΕΚΕ από επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, και άλλους σχετικούς φορείς, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε νέες συνεργασίες και νέες ευκαιρίες για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς στις προσπάθειες που καταβάλλουν για την προώθηση της ΕΚΕ. Θεωρώ ότι το βήμα αυτό είναι για πολλούς λόγους σημαντικό για το μέλλον της ΕΚΕ στην Ευρώπη.

Γιατί βοηθά μια εταιρεία που σκοπεύει να δραστηριοποιηθεί στην ΕΚΕ το να ενταχθεί στο Δίκτυο;

Βασικός στόχος του Δικτύου είναι η προώθηση της έννοιας της ΕΚΕ προς την ελληνική επιχειρηματική κοινότητα. Για να το κατορθώσουμε αυτό, παρέχουμε προς τις επιχειρήσεις - μέλη μας συνεχή πληροφόρηση για τις εξελίξεις της ΕΚΕ σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, παρέχουμε συμβουλές και προωθούμε τη συμμετοχή των μελών μας στον διάλογο για την ΕΚΕ. Μέσα από τη σύνταξη και διανομή καταλόγων καλών πρακτικών αφενός προωθούμε την ανάπτυξη της γνώσης και εμπειρίας γύρω από τις δράσεις ΕΚΕ που εφαρμόζονται στην Ελλάδα και αφετέρου παρέχουμε τη δυνατότητα προβολής των μελών μας.