Το νήμα, που κόπηκε απότομα στο τέλος του 2014, ξαναπιάνουν οι εγχώριες συστημικές τράπεζες, ως προς την υλοποίηση των δεσμεύσεων απομόχλευσης, που περιλαμβάνουν τα πλάνα αναδιάρθρωσης.
Η ολοκλήρωση της πώλησης των ΑΤΕ Ασφαλιστική και Eurolife αποτελούν δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα του χρόνου, που χάθηκε, λόγω των πολιτικών εξελίξεων και της προκληθείσας ανάγκης τροποποίησης του σχεδιασμού των τραπεζών.
Η αρχική σύμβαση για την πώληση του 100% του μετοχικού κεφαλαίου της ΑΤΕ Ασφαλιστική στον όμιλο Ergo υπογράφηκε τον Αύγουστο του 2014. Με βάση το τότε χρονοδιάγραμμα η συναλλαγή έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί στα τέλη της ίδιας χρονιάς ή το αργότερο στις αρχές της επόμενης.
Μεσολάβησαν, όμως, οι εθνικές εκλογές, η επάνοδος της αβεβαιότητας, εξαιτίας της καθυστέρησης στη διαπραγμάτευση, η οποία εκτοξεύθηκε σε πρωτόγνωρα επίπεδα με την απόφαση για προκήρυξη δημοψηφίσματος.
Ως αποτέλεσμα της μαζικής εκροής καταθέσεων, επιβλήθηκαν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων ενώ η νέα σημαντική άνοδος των επισφαλειών οδήγησε στην τρίτη ανακεφαλαιοποίηση και στην υπογραφή νέων δυσμενέστερων για τις τράπεζες, που έλαβαν νέα κρατική βοήθεια, πλάνων αναδιάρθρωσης.
Η επιβολή των capital controls βρήκε την ΑΤΕ Ασφαλιστική με το σύνολο σχεδόν των αποθεμάτων της σε ελληνικά assets ή σε τράπεζες με αποτέλεσμα το deal να βραχυκυκλώσει. Για να λυθεί ο Γόρδιος Δεσμός απαιτήθηκε η κατ εξαίρεση μεταφορά στο εξωτερικό των αποθεματικών της όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι της ΑΤΕ και επιβεβαιώνεται από συστημικές πηγές.
Παρά το γεγονός δε, ότι η καθαρή θέση της ασφαλιστικής ενισχύθηκε στη διετία που πέρασε φθάνοντας στα 112 εκατ. ευρώ το τίμημα παρέμεινε στα 90,1 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα, η Eurobank σχεδίαζε το 2014 να εισάγει κατά το β' εξάμηνο του έτους την Eurolife στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αφού πρώτα ολοκλήρωνε επιτυχώς τη διάθεση μειοψηφικού ποσοστού μαζί με το management σε στρατηγικό επενδυτή ή σε ομάδα βασικών επενδυτών.
Στόχος της παραπάνω στρατηγικής ήταν μέσω της σταδιακής διάθεσης του 80% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας να επιτευχθεί μεγαλύτερη απόδοση για την τράπεζα. Ο σχεδιασμός ανατράπηκε από τις προαναφερόμενες εξελίξεις και η τράπεζα αποφάσισε την απευθείας διάθεση του 80% της Eurolife μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας.
Το τίμημα, που εξασφάλισε πάντως (σ.σ. μαζί με το μέρισμα χρήσης 2015), αντιστοιχεί σε περίπου μια φορά τη λογιστική αξία του υπο-ομίλου των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων. Πρόσφατα, δε ολοκληρώθηκε η αποεπένδυση της Πειραιώς από την Ευρωπαική Πίστη.
Σε τροποποίηση της στρατηγικής της, αναφορικά με τη Finansbank, αναγκάστηκε και η Εθνική, από όσα μεσολάβησαν το 2015, με αποτέλεσμα αντί της διάθεσης μειοψηφικού ποσοστού (σ.σ περίπου 40%) να αποεπενδυθεί από την Τουρκία για να αποπληρώσει με το τίμημα τις υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες που κάλυψε το ΤΧΣ.
Ποιες πωλήσεις έπονται
Με καθυστέρηση διετίας αναμένεται να ολοκληρωθούν, μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, η συναλλαγή μεταβίβασης του χαρτοφυλακίου της NBGI Private Equities, η πώληση της Αστήρ Παλάς και ο διαγωνισμός για το Hilton ο οποίος έχει εισέλθει στην τελική φάση, με την ανακοίνωση της Alpha ότι βρίσκεται σε περίοδο αποκλειστικών συζητήσεων με την κοινοπραξία ΤΕΜΕΣ-Dogus.
Ο κατάλογος των non core business assets, που πρέπει οι τράπεζες να πωλήσουν, με βάση τα αναθεωρημένα πλάνα αναδιάρθρωσης, περιλαμβάνει ακόμη τα εξής: Η Εθνική δεσμεύεται ως το τέλος του 2017 να πωλήσει πλειοψηφικό πακέτο της Εθνικής Ασφαλιστικής, ενώ η Πειραιώς πρέπει να διαθέσει το Ερρίκος Ντυνάν, την Avis και τη συμμετοχή της στην HSW.
Alpha και Eurobank έχουν σχεδόν ολοκληρώσει τις δεσμεύσεις τους σε σχέση με τα non core business assets (σ.σ υπολείπονται μικρές ενέργειες όπως η διάθεση του 20% της Grivalia ως το 2018 από την Eurobank).
Καθυστερεί η αποχώρηση από τα Βαλκάνια
Στον αντίποδα, στο μέτωπο του περιορισμού των δραστηριοτήτων εξωτερικού, που αποτελεί επίσης δέσμευση των πλάνων αναδιάρθρωσης, οι εξελίξεις βαίνουν αργά, εξαιτίας της απουσίας αγοραστικού ενδιαφέροντος από άλλες τράπεζες.
Η Alpha αποχώρησε από Βουλγαρία και FYROM ενώ πρέπει να μειώσει οριακά το ενεργητικό των υπόλοιπων δραστηριοτήτων εξωτερικού ως το τέλος του 2018.
Η Πειραιώς αποεπενδύθηκε ήδη από Αίγυπτο, μείωσε τις συμμετοχές της στη Σερβία, ενώ υπέγραψε την πώληση της θυγατρικής της στην Κύπρο. Δεσμεύεται, πάντως, να μειώσει αισθητά την εναπομείνασα, μικρή, δραστηριότητά της στα Βαλκάνια ( σ.σ μέχρι τα μέσα του 2018 πρέπει να μειωθεί το ενεργητικό των διεθνών δραστηριοτήτων κάτω από τα 3,1 δισ.). Η Πειραιώς διέγραψε στο δ΄ τρίμηνο του 2015 ποσό 875 εκατ. ευρώ από την αξία τραπεζικών της θυγατρικών στα Βαλκάνια, προετοιμάζοντας την αποεπένδυσή της.
Η Εθνική, εφόσον αποπληρώσει τα CoCos θα επιδιώξει να επαναδιαπραγματευθεί με την DG Comp και τον SSM τις σχετικές δεσμεύσεις της, ώστε να διατηρήσει τη δραστηριότητά της σε Κύπρο και Μάλτα και πιθανώς το πλειοψηφικό πακέτο της Εθνικής Ασφαλιστικής. Η αγορά θεωρεί δεδομένο ότι η Εθνική θα κρατήσει παρουσία σε μια των δύο αγορών Βουλγαρίας και Ρουμανίας.
Τέλος η Eurobank, είναι σε καλύτερη θέση καθώς πρέπει να μειώσει το ενεργητικό των δραστηριοτήτων εξωτερικού ως το τέλος του 2018 κάτω από τα 8,77 δισ. ευρώ (σ.σ ο στόχος παρέμεινε ίδιος σε σχέση με το προηγούμενο πλάνο αναδιάρθρωσης).