Οι επιλογές στη δύσκολη εξίσωση για τα δάνεια σε φράγκο

«Βούλησή μας είναι εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025 να προχωρήσουμε σε κάποιες κινήσεις για τους δανειολήπτες με ελβετικό φράγκο».

Με τη φράση αυτή κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, αφού έχει αναγνωρίσει την πολυπλοκότητα του θέματος και τον γόρδιο δεσμό στον οποίο έχουν εμπλακεί δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά, επιβεβαιώνει την πρόθεση της κυβέρνησης να δώσει λύση, χωρίς όμως επί του παρόντος να υπάρχει τίποτα περισσότερο.

«Θα το συζητήσουμε με τις τράπεζες, θα δούμε τι έχει γίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα λάβουμε υπόψη την πολυπλοκότητα του ζητήματος αλλά και το γεγονός ότι και οι ίδιες οι τράπεζες δανείστηκαν σε ελβετικά φράγκα για να προχωρήσουν στα συγκεκριμένα δάνεια», σημειώνει η ίδια πηγή, εκφράζοντας την προσδοκία αποφάσεων έως τον ερχόμενο Ιούνιο.

Οι αναφορές Κωστή Χατζηδάκη

Στους κόλπους των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο, οι πρόσφατες αναφορές του ΥΠΕΘΟ Κωστή Χατζηδάκη δημιούργησαν προσδοκίες. Δεν έλειψαν, μάλιστα, εκτιμήσεις οι οποίες αποτυπώθηκαν σε δημοσιεύματα, για το ενδεχόμενο αποπληρωμής των συγκεκριμένων δανείων με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία στην οποία είχαν γίνει οι αρχικές συμβάσεις.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση των διεργασιών, είναι εκτός ορίζοντα. Στο σενάριο όπου η κυβέρνηση αποφάσιζε να προχωρήσει με νομοθετική ρύθμιση στον καθορισμό της ισοτιμίας αποπληρωμής των συγκεκριμένων δανείων, οι κανόνες του SSM είναι αυτοί που θα έθεταν το σύνολο των δανείων αυτών στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με τους κανόνες του SSM, κάθε παρέμβαση η οποία μεταβάλλει σε ποσοστό άνω του 1% την καθαρή παρούσα αξία των δανείων οδηγεί στον χαρακτηρισμό τους ως μη εξυπηρετούμενων.

Με δεδομένο ότι ο όγκος των συγκεκριμένων δανείων κυμαίνεται σήμερα μεταξύ 3 και 3,5 δισ. ευρώ, είναι σαφές πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι εκτός επιλογής. Από την άλλη πλευρά, εγείρονται και ζητήματα ισότητας και μη προνομιακής μεταχείρισης έναντι των δανειοληπτών που δανείστηκαν σε ευρώ με υψηλότερα επιτόκια και αποπλήρωσαν ή συνεχίζουν να αποπληρώνουν κανονικά τα δάνειά τους.

Σε μια δύσκολη εξίσωση, στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου, το μόνο σαφές επί του παρόντος είναι πως από τη μία πλευρά κάποιος πρέπει να πληρώσει τα «σπασμένα» ή, με απλά λόγια, να βάλει το χέρι στην τσέπη για να καλύψει μέρος του -μεγάλου- λογαριασμού και από την άλλη, πως πρέπει να μπει ένα φρένο στη διαρκή επιβάρυνση των συγκεκριμένων δανειοληπτών.

Αν υποθέταμε πως μέρος της λύσης είναι η κάλυψη μέρους των επιβαρύνσεων από τρίτους, πλην των δανειοληπτών, οι επιλογές είναι δύο: είτε οικειοθελώς οι τράπεζες θα βάλουν το χέρι στην τσέπη είτε συνδυαστικά το δημόσιο θα αναλάβει από την πλευρά του ένα μέρος των βαρών, σε καθεστώς ασφυκτικών δημοσιονομικών περιθωρίων.

Φαίνεται όμως να είναι πολύ νωρίς για να δημιουργηθούν συγκεκριμένες προσδοκίες, καθώς στην παρούσα φάση συλλέγονται ιδέες και προσκόμματα και σε επόμενη φάση θα ακολουθήσουν συζητήσεις με τις τράπεζες, με την προσδοκία να καταλήξουν σε αποφάσεις. Εκτός και εάν στο μεσοδιάστημα προέκυπτε κάποια δικαστική απόφαση, η οποία θα οδηγούσε σε αναγκαστικές λύσεις.

Περίπου 65.000-70.000 δάνεια

Σύμφωνα με την Ένωση Δανειοληπτών σε Ελβετικό Φράγκο, το πρόβλημα αφορά 65.000 με 70.000 δάνεια τα οποία χορηγήθηκαν από το 2006 μέχρι και το 2010. Εάν συμπεριληφθούν εγγυητές και συνοφειλέτες, το πρόβλημα επεκτείνεται σε περίπου 200.000 οικογένειες.

Τα δάνεια αυτά ξεκίνησαν το 2006 με τη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ - ελβετικού φράγκου στο 1 προς 1,67 με ελκυστικά επιτόκια, σαφώς χαμηλότερα σε σχέση με τα δάνεια σε ευρώ. Με την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να ξεκλειδώσει την έως τότε σταθερή ισοτιμία ευρώ - ελβετικού φράγκου το 2011, το αρχικό κεφάλαιο διογκώθηκε δραματικά, ενώ σήμερα η ισοτιμία βρίσκεται στο 1 προς 0,94 ελβετικά φράγκα.