Ο καλός ο καπετάνιος πρέπει να αντιλαμβάνεται γρήγορα πότε μυρίζει… θύελλα και να αλλάζει ρότα στο καράβι.

Στην περίπτωση του κυβερνητικού εκπροσώπου και υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Στέλιου Πέτσα, η σοφή αυτή λαϊκή ρήση δεν φαίνεται να έπιασε τόπο, τουλάχιστον στο θέμα των 20 εκατ. ευρώ που δόθηκαν στα ΜΜΕ για τις καμπάνιες του «Μένουμε Σπίτι».

Διότι η θύελλα άρχισε να μυρίζει από πολύ νωρίς, από την περίοδο ακόμη του lockdown, όταν άρχισαν να διαρρέουν, ως πρώτες σταγόνες, οι πληροφορίες για υπέρογκα ποσά σε ορισμένα Μέσα, εξαιρετικά δυσανάλογα με το μέγεθός τους, αλλά και με όσα εν γνώσει τους ελάμβαναν τα υπόλοιπα (μεταξύ αυτών και τα Μέσα της Media2day Εκδοτική, στην οποία ανήκει το Euro2day.gr). Αλλά και για την καταβολή διαφόρων ποσών, σε δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, περίπου ανύπαρκτα sites και blogs που δεν τηρούσαν καν τη βασική προϋπόθεση. Δεν ήταν δηλαδή καταχωρημένα στο -κρατικό- Mητρώο On line Μέσων της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης!

Με τους νεκρούς να προσεγγίζουν ολοταχώς τις 5.000 και με την πέμπτη υψηλότερη αναλογία θυμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο (πίσω από το Βέλγιο, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ισπανία και την Ιταλία), παρότι πρόκειται για χώρα ιδιαίτερα αραιοκατοικημένη και χωρίς τις μεγαλουπόλεις κάποιων από τις υπόλοιπες, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το «πείραμα» της Σουηδίας αρχίζει να λαμβάνει τις διαστάσεις σκανδάλου, καθώς ο αριθμός των νοσηλευόμενων στην εντατική δεν μειώνεται αισθητά, ενώ τα κρούσματα δείχνουν να αυξάνονται!

Διαβάζοντας τις διάφορες προβλέψεις για τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας στην Ελλάδα και στον κόσμο, διαπιστώνει κάποιος δύο πολύ σημαντικά προβλήματα.

Το πρώτο έχει να κάνει με την απουσία «προηγούμενης εμπειρίας» σε σχέση με τα όσα έχουν συμβεί, καθώς η προηγούμενη μεγάλη πανδημία στη Δύση, αυτή της «Ισπανικής Γρίπης», συνέβη προς το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ οι συνέπειές της (που ούτως ή άλλως αφορούσε τις «πολεμικές οικονομίες» μιας άλλης εποχής) δεν έχουν καταγραφεί με τρόπο που θα μπορούσε να θεωρηθεί «λεπτομερής».

Μέσω και της πανδημίας, για την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγορούν εδώ και καιρό, εμμέσως ή και αμέσως, ακόμη και με (υπερβολικές έως άστοχες) δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών τους, η διένεξη μεταξύ της κατεστημένης «μόνης υπερδύναμης» και του κύριου ανταγωνιστή της απειλεί πλέον, μέσω και των γεγονότων στο Χονγκ Κονγκ, να πάρει διαστάσεις ενός ψυχρού πολέμου όπως εκείνος που κράτησε δεκαετίες ανάμεσα στις ΗΠΑ και την πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ.

Δεν λείπουν μάλιστα οι γνωστοί αναλυτές που εκτιμούν ότι αυτός ο «ψυχρός πόλεμος» ενδέχεται να οδηγήσει σε ένοπλη σύγκρουση, ενώ άλλοι εκτιμούν ότι αντίθετα με ό,τι συνέβη στον προηγούμενο ψυχρό πόλεμο, αυτή τη φορά οι ΗΠΑ δεν έχουν τη δυνατότητα να επικρατήσουν σε αυτή την αναμέτρηση, κυρίως λόγω των διαφορετικών οικονομικών συσχετισμών.

Για όσους παρατηρούν πώς εξελίχθηκε η πανδημία στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η χώρα μας κατάφερε να πετύχει καλύτερα υγειονομικά αποτελέσματα από τις πιο πολλές χώρες, με εξαίρεση ίσως ορισμένα κράτη της πρώην Ανατολικής Ευρώπης.

Δύο παράγοντες φαίνεται να επέδρασαν καταλυτικά:

Ο ένας αφορά νοοτροπίες και αντιλήψεις σε σχέση με τον ρόλο του κράτους, απέναντι στον πολίτη και στην οικονομία. Τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στη Μεγάλη Βρετανία κυριαρχεί σαφώς μια αντίληψη αγγλοσαξονική, που δίνει τον πρώτο λόγο όχι μόνο στην «αυτοδιάθεση» και την «πρωτοβουλία» του πολίτη, αλλά και στη λειτουργία της οικονομίας με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι γνωστό ότι το κράτος ως «δίχτυ ασφαλείας» έχει πολύ περιορισμένο ρόλο, ενώ η σχέση της επιχειρηματικότητας με την εργασία είναι εντελώς διαφορετικά δομημένη, με τις απολύσεις να γίνονται ακόμη και μαζικά, με ελάχιστους περιορισμούς.