Υπάρχει μια κοινή κλωστή που συνδέει τα όσα συνέβησαν με τις πυρκαγιές φέτος στην Ελλάδα και την πτώση του Αφγανιστάν στα χέρια των Ταλιμπάν. Και στις δύο περιπτώσεις, η έκπληξη, όχι τόσο των απλών πολιτών όσο των αρμοδίων χάραξης πολιτικής και κάποιων ειδικών, εάν δεν είναι προϊόν υποκρισίας, είναι σίγουρα αδικαιολόγητη. Διότι και στις δύο περιπτώσεις είχαμε το χρονικό μιας προαναγγελθείσας καταστροφής!
Στην περίπτωση των πυρκαγιών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αττική, η ανυπαρξία πρόληψης (καθάρισμα δασών, αντιπυρικές ζώνες, διάνοιξη δασικών δρόμων, αναδιάρθρωση υπηρεσιών κ.λπ.) ήρθε να συνδυαστεί με τα παρεπόμενα της κακοκαιρίας «Μήδεια», που έπληξε την Αττική και πρακτικά σχεδόν ολόκληρη τη χώρα, τον περασμένο Φεβρουάριο, αφήνοντας πίσω της εκατοντάδες χιλιάδες κομμένα δέντρα και κλαδιά.
Αυτή είναι η περίφημη «πληθώρα καύσιμης ύλης» που επικαλούνται τώρα οι ειδικοί, για να εξηγήσουν την ένταση και το μέγεθος των φετινών πυρκαγιών: ένας τεράστιος όγκος ξερών δέντρων και κλαδιών στο έδαφος του δάσους, που με τη θερινή ζέστη έγιναν ιδανικός μηχανισμός ενίσχυσης και ταχείας μετάδοσης.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι όλοι όσοι ασχολούνται με το θέμα των πυρκαγιών γνώριζαν τον τεράστιο κίνδυνο. Για την ακρίβεια, τον γνώριζαν και πολλοί κάτοικοι των πληγέντων από τη «Μήδεια» περιοχών, που ήδη από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο εκλιπαρούσαν δημοτικές διοικήσεις, δασαρχεία και αρμόδιες υπηρεσίες, φυσικά και την Πολιτική Προστασία, να λάβουν πρόσθετα μέτρα.
Τύποις, υποτίθεται ότι αυτά έγιναν με συσκέψεις και ανακοινώσεις, όπως αυτές του αρμόδιου υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη ή του υφυπουργού Νίκου Χαρδαλιά.
Οι δηλώσεις και τα σχέδια για τις πυρκαγιές και η απογοήτευση της πράξης
Μια ματιά στο ποιες ήταν αυτές οι περιοχές δείχνει ότι από πλευράς εντοπισμού τα πράγματα δεν πήγαν πολύ άσχημα. Θρακομακεδόνες, Κερατέα, Ιπποκράτειος Πολιτεία, Πόρτο Γερμενό και Βίλια ήταν μέσα στη λίστα, ενώ για λόγους που ξεσήκωσαν αντιδράσεις ήδη όταν έγιναν αυτές οι ανακοινώσεις, είχαν εξαιρεθεί (κακώς, όπως απεδείχθη) από τις περιοχές αυτές το Κρυονέρι, ο Αγιος Στέφανος και η Σταμάτα. Διότι, λέει, οι «προσομοιώσεις εκεί δεν έδειξαν τον ίδιο υψηλό κίνδυνο».
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι οι σχετικές εργασίες ξεκίνησαν θεωρητικά από την Πολιτική Προστασία μόλις στις 11 Ιουνίου, ενώ ουδέποτε εξηγήθηκε αναλυτικά, με τον προσφιλή τρόπο της σημερινής κυβέρνησης, δηλαδή με χάρτες, αριθμούς και διαγράμματα, σε PowerPoint, ποια ήταν αυτά τα έκτακτα μέτρα που θα υλοποιούνταν. Το γιατί μπορούμε όλοι να το φανταστούμε…
Ενδεικτικές άλλωστε της «προετοιμασίας» που έγινε, είναι και οι απαντήσεις της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής στις ερωτήσεις που έγκαιρα έκανε, γνωρίζοντας τον κίνδυνο, το Euro2day.gr. Στις οποίες, με ημερομηνία πλέον 5 Ιουλίου, πέρα από τις απίστευτες γενικολογίες, γίνεται λόγος για δράσεις που… ΘΑ χρηματοδοτηθούν.
Όπως επίσης φάνηκε από τις εξελίξεις, ούτε η γνώση των συνεπειών της «Μήδειας» κατάφερε να συσπειρώσει τη λειτουργία των διαφόρων κρατικών μηχανισμών και των πολιτικών τους προϊσταμένων, ενώ το σχέδιο Γκολντάμερ που υιοθετήθηκε το 2019 και από τη ΝΔ ως αξιωματική αντιπολίτευση, μετά την πυρκαγιά στο Μάτι, ουδέποτε εφαρμόστηκε!
Και κάπως έτσι, φτάσαμε τώρα να επιβεβαιώνουμε για μια ακόμη φορά ότι το ελληνικό κράτος μπορεί να αντιδράσει ευέλικτα και γρήγορα ΜΟΝΟ μετά την καταστροφή, χωρίς ποτέ να προετοιμάζεται για την… επόμενη!
Αφγανιστάν: Το χρονικό μιας προδιαγεγραμμένης πτώσης
Τα όρια της υποκρισίας όμως προσεγγίζει τόσο η αμερικανική όσο και η διεθνής αντίδραση στα όσα συνέβησαν μέσα στον Αύγουστο στο Αφγανιστάν, αφού σε όσους ασχολούνται με θέματα άμυνας και γεωπολιτικής ήταν γνωστό ότι το μόνο στοιχείο έκπληξης αφορά την επικράτηση των Ταλιμπάν στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας (περιλαμβανομένης της πρωτεύουσας Καμπούλ) σε μερικές… μέρες αντί για μήνες ή 1-2 χρόνια. Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο.
Το τέλος της προσπάθειας για νίκη στο Αφγανιστάν το είχε ήδη αναγγείλει ο πρόεδρος Ομπάμα από τον Οκτώβριο του 2015, λέγοντας ότι ως το τέλος του 2016 θα έχουν φύγει τα αμερικανικά στρατεύματα, γεγονός χωρίς προηγούμενο στα χρονικά του αντι-ανταρτικού πολέμου, να βάζεις χρονοδιάγραμμα επειδή βιάζεσαι να φύγεις, ώστε να ξέρουν όλοι φίλοι και εχθροί ότι σύντομα θα φύγεις και θα μείνουν εκείνοι!
Η υπόθεση Αφγανιστάν είναι σε πολλά σημεία «καρμπόν» του Βιετνάμ. Εχθρός με ισχυρή ιδεολογική πεποίθηση (αυτή τη φορά θρησκευτικής φύσεως), φιλική κεντρική διοίκηση, αλλά απολύτως διεφθαρμένη και αναποτελεσματική, χωρίς καμία επιρροή στην περιφέρεια της χώρας, κι ένας ντόπιος εθνικός στρατός «χάρτινος τίγρης», για διάφορους λόγους, ανίκανος από πλευράς ηθικού να αντισταθεί στο πεδίο της μάχης, χωρίς αεροπορικές και λοιπές ενισχύσεις από τις ΗΠΑ.
Το αν αποτελεί όμως και το τέλος της αμερικανικής εποχής μένει να διαπιστωθεί. Κι αν συμβεί, θα συμβεί για άλλους λόγους κι όχι εξαιτίας του Αφγανιστάν, στο οποίο ουδείς ξένος κατάφερε να επικρατήσει από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σίγουρα όμως «σφραγίζει», έστω για ένα μεγάλο διάστημα, αν όχι για πάντα, το τέλος της προσπάθειας των ΗΠΑ να εγκαθιδρύσουν δυτικού τύπου δημοκρατίες, ή έστω κακέκτυπά τους, σε μέρη στα οποία δεν υπάρχει καμία αντικειμενική συνθήκη για την ανάπτυξή τους.