Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών

Η εξαιρετικά ανησυχητική αναθεωρημένη πρόβλεψη της ομάδας Σαρηγιάννη, για 800 διασωληνωμένους και 100 νεκρούς την ημέρα μέσα στην περίοδο των εορτών, που αποτελεί το καλύτερο σενάριο(!), με τα τρέχοντα μέτρα αλλά και επιπλέον με self-test στους εμβολιασμένους, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αφεθεί να γίνει πραγματικότητα.

Ιδίως όταν ήδη η χώρα μας, που κάποτε ήταν θετικός πρωταγωνιστής, εμφανίζεται να είναι τους τελευταίους πέντε μήνες (ναι, από την 1η Ιουνίου του 2021 έως την 1η Νοεμβρίου) στην 5η θέση σε αριθμό θανάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ECDC, έχοντας σε υψηλότερες θέσεις μόνο χώρες του πάλαι ποτέ σοβιετικού μπλοκ και των Βαλκανίων!

Σε αυτή τη φάση της πανδημίας, η Ευρώπη έχει πλέον ξεκάθαρες διαχωριστικές γραμμές. Από τη μία πλευρά, βρίσκονται οι περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, με τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, που έχουν επιστρέψει σε ένα είδος κανονικότητας κι από την άλλη, οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που έχουν χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού. Στις χώρες αυτές, η Covid-19 εξακολουθεί να θερίζει ανθρώπινες ζωές, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στις γειτονικές μας Βουλγαρία και Ρουμανία, με εκατόμβες νεκρών καθημερινά.

Η Ελλάδα, δυστυχώς, βρίσκεται κάπου στη μέση. Με ποσοστά εμβολιασμού χαμηλά για τη Δυτική Ευρώπη και περιοχές της χώρας να βρίσκονται ξεκάθαρα σε ποσοστά Ανατολικής Ευρώπης.

Η «ενωμένη» Ευρώπη τα τελευταία χρόνια πορεύεται υποχρεωτικά σε μια θάλασσα διαχείρισης κρίσεων. Έως πρότινος, οι κρίσεις αυτές ήταν σε μεγάλο βαθμό διαδοχικές (πρώτα η κρίση χρέους, μετά το μεταναστευτικό, στη συνέχεια η πανδημία). Τώρα ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπη με κρίσεις που εξελίσσονται παράλληλα, δημιουργώντας νέες, μεγαλύτερες απαιτήσεις χειρισμών, στις οποίες ίσως προκύψουν αντικειμενικές δυσκολίες να ανταποκριθεί.

Το τελευταίο διάστημα, συνυπάρχουν ταυτόχρονα τέσσερεις παράγοντες κρίσης -τρεις που εξελίσσονται ήδη και ένας που έχει τον χαρακτήρα δυνητικής απειλής.

Το σημερινό σχόλιο ξεκινά με μια σειρά από στοιχεία που ίσως αποδειχθούν εντυπωσιακά για όσους δεν παρακολουθούν στενά τις γεωπολιτικές εξελίξεις.

To ενδεχόμενο η Κίνα να προσαρτήσει βίαια την Ταϊβάν έχει έρθει δυναμικά στο προσκήνιο το τελευταίο διάστημα. Εξίσου σημαντικό όμως είναι ότι η κυβέρνηση της Ταϊβάν παραδέχτηκε πρόσφατα δημοσίως ότι το 2025 η Κίνα θα μπορούσε να κάνει εισβολή στο νησί με «αποδεκτές» απώλειες.

Το θέμα που συζητείται τώρα ευρέως είναι τι θα κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν συμβεί κάτι τέτοιο, είτε το 2025 είτε νωρίτερα, όπως αρκετοί φοβούνται. Σαφής απάντηση επ' αυτού δεν έχει δοθεί από την κυβέρνηση Biden, ενδεχομένως στο πλαίσιο του δόγματος «στρατιωτικής ασάφειας» (strategic ambiguity) που ενίοτε ακολουθούν οι ΗΠΑ.

Η στήλη είχε προειδοποιήσει ήδη από τις 27 Σεπτεμβρίου ότι τα μέτρα στήριξης για το ενεργειακό κόστος, που εξαγγέλθηκαν την περίοδο της ΔΕΘ, μάλλον θα αποδειχτούν σταγόνα στον ωκεανό. Και δυστυχώς επιβεβαιώθηκε.

Το ερώτημα τώρα είναι όχι μόνο αν θα αποδειχτούν αρκετά τα ενισχυμένα μέτρα που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή, αλλά και το πώς έφτασε ως εδώ όχι μόνο η Ελλάδα αλλά συνολικά η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα στοιχεία συγκλίνουν σε ένα βασικό συμπέρασμα: Παρότι ο «ευγενής» στόχος της στροφής προς την πράσινη ενέργεια είναι αναμφίβολα και ορθός και πιεστικός, δεδομένης της κλιματικής αλλαγής και των κινδύνων της για την ανθρωπότητα, η προσπάθεια της Ευρώπης να κινηθεί στην πρωτοπορία δεν συνοδεύτηκε από ανάλογη προσπάθεια προετοιμασίας και σχεδιασμού, ακόμη και σε ό,τι αφορά την προστασία της ενεργειακής της επάρκειας.

v