Η «ενωμένη» Ευρώπη τα τελευταία χρόνια πορεύεται υποχρεωτικά σε μια θάλασσα διαχείρισης κρίσεων. Έως πρότινος, οι κρίσεις αυτές ήταν σε μεγάλο βαθμό διαδοχικές (πρώτα η κρίση χρέους, μετά το μεταναστευτικό, στη συνέχεια η πανδημία). Τώρα ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπη με κρίσεις που εξελίσσονται παράλληλα, δημιουργώντας νέες, μεγαλύτερες απαιτήσεις χειρισμών, στις οποίες ίσως προκύψουν αντικειμενικές δυσκολίες να ανταποκριθεί.

Το τελευταίο διάστημα, συνυπάρχουν ταυτόχρονα τέσσερεις παράγοντες κρίσης -τρεις που εξελίσσονται ήδη και ένας που έχει τον χαρακτήρα δυνητικής απειλής.

Το σημερινό σχόλιο ξεκινά με μια σειρά από στοιχεία που ίσως αποδειχθούν εντυπωσιακά για όσους δεν παρακολουθούν στενά τις γεωπολιτικές εξελίξεις.

To ενδεχόμενο η Κίνα να προσαρτήσει βίαια την Ταϊβάν έχει έρθει δυναμικά στο προσκήνιο το τελευταίο διάστημα. Εξίσου σημαντικό όμως είναι ότι η κυβέρνηση της Ταϊβάν παραδέχτηκε πρόσφατα δημοσίως ότι το 2025 η Κίνα θα μπορούσε να κάνει εισβολή στο νησί με «αποδεκτές» απώλειες.

Το θέμα που συζητείται τώρα ευρέως είναι τι θα κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν συμβεί κάτι τέτοιο, είτε το 2025 είτε νωρίτερα, όπως αρκετοί φοβούνται. Σαφής απάντηση επ' αυτού δεν έχει δοθεί από την κυβέρνηση Biden, ενδεχομένως στο πλαίσιο του δόγματος «στρατιωτικής ασάφειας» (strategic ambiguity) που ενίοτε ακολουθούν οι ΗΠΑ.

Η στήλη είχε προειδοποιήσει ήδη από τις 27 Σεπτεμβρίου ότι τα μέτρα στήριξης για το ενεργειακό κόστος, που εξαγγέλθηκαν την περίοδο της ΔΕΘ, μάλλον θα αποδειχτούν σταγόνα στον ωκεανό. Και δυστυχώς επιβεβαιώθηκε.

Το ερώτημα τώρα είναι όχι μόνο αν θα αποδειχτούν αρκετά τα ενισχυμένα μέτρα που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή, αλλά και το πώς έφτασε ως εδώ όχι μόνο η Ελλάδα αλλά συνολικά η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα στοιχεία συγκλίνουν σε ένα βασικό συμπέρασμα: Παρότι ο «ευγενής» στόχος της στροφής προς την πράσινη ενέργεια είναι αναμφίβολα και ορθός και πιεστικός, δεδομένης της κλιματικής αλλαγής και των κινδύνων της για την ανθρωπότητα, η προσπάθεια της Ευρώπης να κινηθεί στην πρωτοπορία δεν συνοδεύτηκε από ανάλογη προσπάθεια προετοιμασίας και σχεδιασμού, ακόμη και σε ό,τι αφορά την προστασία της ενεργειακής της επάρκειας.

Δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία ότι η νέα αμυντική συμφωνία της Ελλάδας με τη Γαλλία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και ότι η κυβέρνηση ορθώς εκμεταλλεύτηκε τις συνθήκες που δημιούργησε η αιφνιδιαστική συμφωνία AUKUS, προκειμένου να αγοράσει γαλλικές φρεγάτες και κορβέτες, με τη σύμφωνη, μάλιστα, γνώμη των ΗΠΑ.

Όπως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αγορά των Rafale και των φρεγατών συνιστά επιτέλους μια σημαντική κίνηση, προκειμένου να εξισορροπηθεί η εξοπλιστική φρενίτιδα της Τουρκίας εδώ και πολλά χρόνια και να ενισχυθεί σημαντικά η ελληνική αποτρεπτική ισχύς όπως και η δυνατότητα «προβολής ισχύος».

Η στήλη παρακολουθεί με προβληματισμό το κλίμα υπεραισιοδοξίας που καλλιεργείται στην αγορά και στην κοινή γνώμη, σε σχέση με την ανάκαμψη, όταν την ίδια ώρα στην Ευρώπη, σε χώρες πολύ πιο ανταγωνιστικές και ισχυρές, εμφανίζεται έντονος προβληματισμός όσον αφορά το κύμα ακρίβειας και την επίπτωση στον πληθωρισμό. Αιτίες, το ενεργειακό κόστος, η διαταραχή στις αλυσίδες εφοδιασμού, oι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής -καθώς και αρκετών άλλων παραγόντων- στο κόστος ακόμη και πολύ βασικών ειδών διαβίωσης όπως τα τρόφιμα.