Την ώρα που η καθεστηκυία πολιτική τάξη της Δύσης βρίσκεται σε πλήρη αναστάτωση από την εκλογή Τραμπ και τα πρόσωπα που τοποθετεί στην κυβέρνησή του, οι Ρώσοι συνεχίζουν να προελαύνουν με επιταχυνόμενους ρυθμούς, σχεδόν σε όλα τα μέτωπα της Ουκρανίας από τον Βορρά ως το Νότο, επιδιώκοντας νέα τετελεσμένα.

Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο ότι ο Γερμανός καγκελάριος Σoλτς, παρότι σε φάση αποδρομής, άνοιξε τον χορό των επαφών με τον Πούτιν, αναζητώντας διπλωματική διέξοδο, όπως είχαμε εκτιμήσει προς μηνός ότι μοιραία θα συμβεί. Η κίνησή του αντικατοπτρίζει τα δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί στο πεδίο, αλλά και την ανάγκη της Γερμανίας να παίξει κάποιο ρόλο στις εξελίξεις, καθώς η εκλογή Τραμπ δρα ως επιταχυντής.

Σε πρόσφατο άρθρο του, ο γνωστός σχολιαστής των Financial Times Γκίντεον Ράχμαν υποστήριξε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι το αντίθετο του Ρόναλντ Ρέιγκαν. Εκεί που ο δεύτερος πίστευε στο ελεύθερο εμπόριο, ο πρώτος θέλει να επιβάλει δασμούς στα ξένα προϊόντα. Κι απ' ό,τι δηλώνει, θέλει να περιορίσει δραστικά τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών ως «χωροφύλακα» της παγκόσμιας τάξης, αντίθετα με τον τότε προκάτοχό του.

Αυτό που φαίνεται να παραγνωρίζει ο κ. Ράχμαν, μαζί με τους περισσότερους αρθρογράφους της περιόδου μας, είναι πόσο έχει αλλάξει ο κόσμος και η συγκριτική ισχύς των ΗΠΑ και της Δύσης, σε σχέση με την περίοδο του Ρέιγκαν αλλά και την έναρξη του 21ου αιώνα.

«Οι Δημοκρατίες», είπε πρόσφατα ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας Γιουβάλ Νόε Χαράρι, εκλεκτός των ανά των κόσμο φιλελεύθερων, «στηρίζονται στην εμπιστοσύνη, ενώ οι δικτατορίες στον φόβο». Αν είναι έτσι, τότε οι δημοκρατίες έχουν ολοένα και σοβαρότερο πρόβλημα.

Τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, τα προπύργια δηλαδή της Δυτικής Δημοκρατίας, η εμπιστοσύνη στους δημοκρατικούς θεσμούς μειώνεται συνεχώς. Ειδικά στην Ελλάδα, που είναι μια από τις χειρότερες περιπτώσεις στην Ευρώπη, οι έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει ανησυχητικά χαμηλή εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στους θεσμούς, από τη Βουλή και τα πολιτικά κόμματα, μέχρι τη Δικαιοσύνη (περίπου 70% δεν έχει εμπιστοσύνη ούτε σε αυτή) και τα Μέσα Ενημέρωσης.

Οι εξελίξεις στη Μολδαβία, κι ακόμη περισσότερο στη Γεωργία, μια χώρα με στρατηγική σημασία στα σύνορα Ευρώπης και Ασίας, δείχνουν ήδη τις σοβαρές παράπλευρες συνέπειες που έχει ο πόλεμος στην Ουκρανία για την ευρωπαϊκή ήπειρο.

Πρόκειται για δύο φτωχές χώρες που από χρόνια, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, φιλοδοξούσαν να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δύο χώρες στις οποίες, όμως, υπάρχουν «αυτόνομες» περιοχές με ρωσική στρατιωτική παρουσία. Στη Μολδαβία είναι η καθαρά φιλορωσική Υπερδνειστερία (Transnistria), στη Γεωργία η Αμπχαζία και η Νότιος Οσετία.

Οι τρέχουσες επαφές μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας διεξάγονται στο πλαίσιο ενός καυτού διεθνούς σκηνικού, με σοβαρές εστίες στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, που αλλάζει τα δεδομένα δεκαετιών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, απλουστευτικοί διαχωρισμοί που τείνουν να επικρατήσουν σε μερίδα της κοινής γνώμης, μεταξύ «πατριωτών» και «μειοδοτών», είναι πολλαπλώς επικίνδυνοι.

Το πιο παράδοξο είναι ότι αρκετοί από τους υπερ-πατριώτες αναλύουν με διαφορετικό τρόπο τα δεδομένα στη σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές διαφορές. Κυρίως διότι στην περίπτωση της Ρωσίας, εμμέσως πλην σαφώς, αναγνωρίζουν τον ρόλο των «σφαιρών επιρροής» και της εγγενούς ανισότητας μεταξύ δυνάμεων διαφορετικού επιπέδου, στις διεθνείς σχέσεις.