Μετά και την δέκατη πτωτική συνεδρίαση (πρωτοφανής η διόρθωση σε απόλυτο αριθμό συνεχόμενων συνεδριάσεων) πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν αναπόφευκτη την υποχώρηση του Γενικού Δείκτη σε... τριψήφιες τιμές. Δεν είναι όμως και λίγοι αυτοί που εκτιμούν ότι μετά από τέτοια πτώση μια αντίδραση, έστω και τεχνικού χαρακτήρα, θα πρέπει να αναμένεται, αν υπάρξει και «βοήθεια» από το διεθνές μέτωπο, όπως φάνηκε και από το χθεσινό κλείσιμο της Wall Street.
O χρηματιστηριακός χρόνος, πάντως, την Παρασκευή γύρισε μήνες πίσω, στον Σεπτέμβριο του 2013, όταν ξεκινούσε (από τις 980 μονάδες) ένα από τα σημαντικά ράλι των χρόνων της κρίσης, με κορύφωση στις 1.365-1.368 μονάδες το διήμερο 17-18 Μαρτίου.
Τι συνέβη στο διάστημα αυτό; Η κυβέρνηση πόνταρε πολλά στην ανάδειξη του success story, με τη δημιουργία του πρωτογενούς πλεονάσματος και τα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας. Η χώρα κατάφερε να προσελκύσει σημαντικά κεφάλαια για τις τράπεζες, αλλά και το ίδιο το Δημόσιο. Μόνο ο τραπεζικός κλάδος «σήκωσε» μέσω των αυξήσεων κεφαλαίου και των εκδόσεων ομολόγων 8,3 δισ. ευρώ
Ωστόσο το τελευταίο ανοδικό κύμα της αγοράς δεν είχε συνέχεια. Στο οικονομικό μέτωπο εμφανίστηκαν «ανησυχητικά» σημάδια, όπως η μείωση των εξαγωγών και η πτώση της βιομηχανικής παραγωγής. Παράλληλα οι κυβερνητικές αρρυθμίες που αναδείχθηκαν ξεκάθαρα στην περίπτωση του ΕΝΦΙΑ "σκίαζαν" την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου και την διαφαινόμενη εκταμίευση της δόσης του 1 δισ. ευρώ.
Το μεγάλο «βαρίδι» όμως για την αγορά δεν είναι άλλο από τα σενάρια και τις φήμες που κυκλοφορούν γύρω από τα stress test και το τι θα σημάνουν για τον εγχώριο κλάδο. Οι ανησυχίες ότι θα παρεισφρήσουν «πολιτικά κριτήρια» είναι έντονες και γίνονται αφορμή και για υποτιμητική κερδοσκοπία, αναφέρουν κύκλοι της αγοράς.
Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι το «εξωτερικό μέτωπο». Η πίεση στις μετοχές του Νότου, μικρότερη σε άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν «απτά» προβλήματα, όπως η Ιταλία που επέστρεψε στην ύφεση και η Πορτογαλία που κλήθηκε να διαχειριστεί την κρίση της Banco Espirito Santo, σηματοδοτεί την αποστροφή κάποιων κεφαλαίων από τις αγορές του Νότου. Τα γεωπολιτικά θέματα, όπως η κρίση στην Ρωσία μετά το εμπάργκο και οι εξελίξεις στο Ιρακ ολοκλήρωσαν το σκηνικό.
Γιατί πιέστηκε περισσότερο η Αθήνα; Δεν θα πρέπει να διαφεύγει το γεγονός ότι αποτελεί την πλέον ρηχή αγορά. Η αποτίμηση της Εθνικής ανέρχεται στα 7,81 δισ. ευρώ (πέρασε και πάλι πρώτη...) της Πειραιώς 7,69 δισ. ευρώ, της Alpha Bank 7,39 δισ. και στα 4,34 δισ. ευρώ της Eurobank.
Οι αποτιμήσεις των blue chips
Οσον αφορά σε μετοχές όπως ΟΤΕ, ΔΕΗ, χρηματιστηριακοί κύκλοι σημειώνουν, πως με βάση τα αποτελέσματα 6μηνου (και την προβολή τους) δύσκολα θα μπορούσαν να εξευρεθούν νέοι αγοραστές σε επίπεδα 13% και 8% ακριβότερα από τα σημερινά, στα οποία διαπραγματεύονταν πριν ένα μήνα.
Υπό αυτό το πρίσμα, με την διόρθωση τους, κατοχυρώνονται με σημαντικό κέρδος θέσεις που αποκτήθηκαν σταδιακά από τα χαμηλά του Ιουνίου- Ιουλίου 2012 μέχρι τα υψηλά του 2014. Προφανώς τα τελευταία funds που τοποθετήθηκαν σε τιμές έτους και πήραν πακέτα σε υψηλότερες τιμές (ειδικά μετά τις δύο παρουσιάσεις των ΕΧΑΕ σε Wall Street και Citi) μένουν με το... μουτζούρη, εάν υποτεθεί πως πώλησαν αυτή την εβδομάδα.
Κρίνοντας δε από τη νέα επιδείνωση των δεικτών βιομηχανικής παραγωγής, τις αναπόφευκτες συνέπειες από τα ρωσικά αντιμέτρα (θα αποτυπωθούν στο τρίτο τρίμηνο, θα εμφανιστούν στο τέταρτο και σε ποιά έκταση...) ο εξορθολογισμός των αποτιμήσεων ήταν θέμα χρόνου και αφορμής να επιδιωχθεί. Και αφορμές για υποτίμηση της αγοράς δόθηκαν ουκ ολίγες την τελευταία εβδομάδα.
Οι απώλειες στα blue chips την εβδομάδα που πέρασε είναι βαριές. Τα Folli Follie Group έχασαν το 12,94% της χρηματιστηριακής αξίας τους, τα τσιμέντα ΤΙΤΑΝ το 18,76%, η Jumbo το 12,65%, ο Μυτιληναίος το 12,31%, ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ το 10,81%.
Στον ΟΤΕ μετά την απώλεια των 9,50-9,40 ευρώ (τιμές 19/20 Μαΐου 2014) εάν δεν υπάρξει άμεση αντίδραση η μετοχή «απειλείται» με επιστροφή στα επίπεδα της 20-23 Δεκεμβρίου 2013 δηλαδή στα 8,80-8,70 ευρώ. Πλέον ο ΟΤΕ αποτιμάται 4,57 δισ. ευρώ, η δε μετοχή μετρά απώλειες 3,52% από την αρχή έτους.
Στη μετοχή της ΔΕΗ δόθηκαν γερές «μάχες» πωλητών- αγοραστών για τα 10 ευρώ, που σαν στήριξη 2ετίας είχαν καθοριστική σημασία για τη συνέχεια. Χαμηλό ημέρας χθες ήταν τα 9,83 ευρώ, αλλά το κλείσιμο βρήκε τη μετοχή στα 10,02. Αποτιμάται 2,32 δισ. ευρώ η δε απώλειες από την αρχή του έτους είναι 7,22%.
Αντιθέτως σε ετήσια βάση η μετοχή του ΟΠΑΠ με 21,51%(!) από την 2/1/2014 είναι η μόνη της μη τραπεζικής 3άδας που κρατά το μεγαλύτερο μέρος της ανόδου με σχεδόν σταθερή τη συμμετοχή των λεγόμενων «συντηρητικών χαρτοφυλακίων».
Για τις 25 μετοχές του FT25 η εβδομάδα έκλεισε με απώλειες, ενώ από την αρχή του έτους σε θετικό έδαφος παραμένουν- ακόμη- μόλις πέντε. Συγκεκριμένα οι πέντε... τυχερές (για τους επενδυτές) είναι οι Folli Follie Group, Eurobank Properties, Marfin Investment Group, ΕΛΛΑΚΤΩΡ και ΓΕΚ/Τέρνα.
Η επιστροφή στα… παλιά
Κατά την εκτίμηση μας το 10ήμερο «σφυροκόπημα» του ΧΑ με τα συνεχόμενα αρνητικά κλεισίματα μπορεί να συγκριθεί μόνον με το διάστημα της τελικής υποχώρησης της αγοράς τον Μάιο του 2012. Θυμίζοντας, πως λίγο αργότερα σημειώθηκαν τα (προσαρμοσμένα) ιστορικά ελάχιστα για τον Γενικό Δείκτη στις 471,35 μονάδες στην... αξέχαστη συνεδρίαση της 5ης Ιουνίου. Ομως ακόμη και τότε, όταν ολοκληρωνόταν η «μεγάλη διόρθωση» που είχε ξεκινήσει από τα ιστορικά υψηλά του Σεπτεμβρίου- Οκτωβρίου 1999 δεν είχαν σημειωθεί 10 συνεχόμενες πτωτικές συνεδριάσεις, καθώς το καθοδικό σερί είχε διακοπεί από την ανοδική... αναλαμπή της 18ης Μαϊου.
Συγκεκριμένα, από τις 10-11/5/2012 και τα επίπεδα των 640 μονάδων ο ΓΔ, με εξαίρεση τη συνεδρίαση της 18ης/5, είχε φτάσει στις 25-28/5 μέχρι τα χαμηλά των 480-470 μονάδων.
Το αν σε αυτή την φάση της αγοράς σημειώνονται όντως κρούσματα υποτιμητικής κερδοσκοπίας προφανώς και χρήζει έρευνας από τις αρμόδιες αρχές. Εμείς οφείλουμε να καταγράψουμε πως η μεγάλη διόρθωση ξεκίνησε από τις τράπεζες αρχές Ιουνίου, σχεδόν αμέσως με την δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΔΝΤ, οπότε ο κλαδικός δείκτης ήταν στις 197,72 μονάδες.
Πολλά ξένα επιθετικά χαρτοφυλάκια που είχαν συμμετάσχει στις αυξήσεις κεφαλαίου συνολικού ύψους 8,3 δισ. ευρώ είχαν προνοήσει να πάρουν τα κέρδη τους στην άνοδο του κλάδου (που ακολούθησε την ολοκλήρωση της φάσης των αυξήσεων κεφαλαίου).
Αρχές Ιουλίου ο John Paulson δημοσιοποίησε τη μείωση του ποσοστού του σε λιγότερο από 5% στο μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank (ενέργεια, που... πονήρεψε πολλούς) για να ακολουθήσουν οι κυβερνητικές παλινωδίες, η έξαρση της κρίσης στα διάφορα εξωτερικά μέτωπα, η διόρθωση των ξένων χρηματιστηρίων.
Στην τελευταία φάση της 10ήμερης διόρθωσης προστέθηκαν η προσεκτική αναβάθμιση από τη Moody's, η προειδοποίηση της Credit Suisse πως οι ελληνικές τράπεζες είναι ακριβές, η προειδοποίηση της Bank of America, και το άρθρο της Handelsblatt για που εκτιμούσε ότι οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια.