του Χρήστου Κίτσιου

Τις επιπτώσεις της στροφής διεθνώς των επενδυτών προς μετοχικές τοποθετήσεις με αμυντικότερα χαρακτηριστικά πληρώνει εδώ και μερικούς μήνες, σύμφωνα με χρηματιστές και διαχειριστές, το Χρηματιστήριο Αθηνών καθώς τα ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια μειώνουν τις θέσεις τους σε ελληνικές μετοχές.



Εντός περιβάλλοντος υψηλού κόστους χρήματος, πληθωρισμού και σαφών πλέον ενδείξεων ύφεσης στην αμερικανική οικονομία οι επενδυτές, διεθνώς, δείχνουν να επιλέγουν τη στροφή προς μετοχές με χαμηλό καθαρό δανεισμό ή ακόμη καλύτερα με καθαρά διαθέσιμα, ισχυρές ταμειακές ροές και ουσιαστική συνεισφορά στα κέρδη τους από δραστηριότητες σε μεγάλες αναδυόμενες αγορές.

Η παραπάνω στροφή ευνοεί, ουσιαστικά, τις μεγάλες χρηματιστηριακά αγορές, που διαθέτουν blue chips με τα παραπάνω χαρακτηριστικά.

Αντίθετα, περιφερειακές αγορές όπως το Χ.Α. και άλλες μικρές ευρωπαϊκές αγορές δέχονται ισχυρές πιέσεις ως συνέπεια της μεταστροφής.

Ο ίδιος μηχανισμός που επί τέσσερα χρόνια έφερνε ολοένα και υψηλότερες εισροές ξένων κεφαλαίων στο Χ.Α. τώρα λειτουργεί αντίστροφα. Γιατί; Μα επειδή ελάχιστοι διεθνώς, αυτή τη στιγμή, έχουν διάθεση ανάληψης υψηλού επενδυτικού κινδύνου.

Το δεύτερο στοιχείο που πλήττει καίρια το Χ.Α. είναι ότι ενώ, διεθνώς, διαφαίνεται consensus όσον αφορά στην εκτίμηση υπεραπόδοσης το 2008 των αναδυόμενων αγορών σε σχέση με τις ανεπτυγμένες, αυτή η εκτίμηση έχει να κάνει κυρίως με τις οικονομίες που διαθέτουν ισχυρά πλεονάσματα όπως αυτές της Κίνας, της Ρωσίας και του Κόλπου.

Αντίθετα, για οικονομίες με διευρυνόμενα ελλείμματα, όπως οι βαλκανικές, εκφράζονται ανησυχίες για το αν ως απόρροια της σοβούσας πιστωτικής κρίσης θα υπάρξει αύξηση του κινδύνου χώρας και επίπτωση στους ρυθμούς ανάπτυξής τους λόγω και της επιβράδυνσης σε ΗΠΑ και Ε.Ε.

Χαρακτηριστικό είναι ότι η διάσημη πλέον έκθεση της Deutsche Bank διαχώριζε τις αγορές της Νέας Ευρώπης από αυτήν της Ρωσίας. Αυτές οι ανησυχίες εξηγούν και το γιατί βγαίνουν πωλήσεις εδώ και ένα τρίμηνο τουλάχιστον σε ελληνικές και αυστριακές τράπεζες.

Τα πρώτα δείγματα της αλλαγής τάσης και της στροφής από μετοχές ανάπτυξης σε μετοχές αξίας δόθηκαν ήδη από τον Νοέμβριο του 2007 σε EFG Eurobank και Tράπεζα Πειραιώς.

Η μετοχή της EFG Eurobank ταλαιπωρήθηκε για αρκετές συνεδριάσεις του Νοεμβρίου από τις πωλήσεις μεγάλου ξένου χαρτοφυλακίου που μείωνε την έκθεσή του, ενώ αμέσως μετά η σκυτάλη των πωλήσεων πέρασε στην Πειραιώς.

Μέσα σε τέσσερις συνεδριάσεις, στα μέσα του Δεκεμβρίου, ο τίτλος της τράπεζας κατέγραψε πτώση κατά 10,5%, φτάνοντας έως την ισχυρή στήριξη των 24,44 ευρώ για να αντιδράσει εν συνεχεία ανοδικά και να φτάσει έως τα 27,10 ευρώ λόγω short covering. Κοινό χαρακτηριστικό των δύο τραπεζών το ότι διαθέτουν τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης των χορηγήσεων μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.

Ακόμη πιο ορατά ήταν τα δείγματα στη μεσαία και μικρή κεφαλαιοποίηση. Αρχικά τα hedge funds και εν συνεχεία τα prop desks των μεγάλων ξένων επενδυτικών τραπεζών (Citigroup, Morgan Stanley, Deutsche Bank) άρχισαν ήδη από τον Νοέμβριο να πουλούν μεθοδικά μετοχές ελληνικών εταιριών. Υπάρχουν περιπτώσεις εταιριών όπως για παράδειγμα οι τίτλοι των Μηχανική και Σιδενόρ στους οποίους οι πωλήσεις είναι σχεδόν καθημερινές από τον Νοέμβριο με πολύ μικρά διαλείμματα.

Στη μικρομεσαία κεφαλαιοποίηση εντοπίζεται και η ”αχίλλειος πτέρνα” του Χ.Α. στην περίπτωση που συνεχιστεί διεθνώς η στροφή προς την ποιότητα. Με δεδομένο ότι σε αρκετές περιπτώσεις τίτλων μικρομεσαίας κεφαλαιοποίησης οι ξένοι διαθέτουν δυσανάλογα μεγάλες θέσεις και είναι κυρίως hedge funds και prop desks, ίσως το Χ.Α. να μην έχει δει ακόμη το υψηλότερο volatility της χρονιάς, παρά το πολύ κακό ξεκίνημά της, σημειώνουν χρηματιστές που εκτελούν εντολές ξένων.

Ήδη υπήρξαν περιπτώσεις που η απόφαση κάποιου ξένου να αποεπενδυθεί άμεσα και χωρίς να υπολογίζει το κόστος προκάλεσε παροδικά sell off.

Για παράδειγμα, ημερήσια πτώση κατά 15% κατέγραψε η Μαΐλλης όταν αποχώρησε πελάτης της Citigroup άτσαλα λίγο πριν από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου. Πιο πρόσφατα οι βίαιες πωλήσεις ξένου στη μετοχή της Σωληνουργείας Κορίνθου έριξαν την τιμή της σε επίπεδα που ενεργοποίησαν stop loss για άλλα χαρτοφυλάκια, με αποτέλεσμα να ανατροφοδοτηθεί η δυναμική της πτώσης.