Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Ανησυχίες και προσδοκίες για το 2011...

Ένα δύσκολο έτος έφυγε, με απώλειες 35,6%, ένα επίσης δύσκολο μπήκε. Από τη Δευτέρα κιόλας ενδέχεται να έχουμε μια πρώτη εικόνα για το τι να περιμένουμε. Απολογισμός έτους και η ατζέντα του 2011 από το Μ. Χατζηδάκη.

Βροχερός Γενάρης, Αύγουστος νοικοκύρης έλεγαν οι παλιότεροι.

Και από μεθαύριο κιόλας Δευτέρα θα φανεί τι θα πρέπει να περιμένουμε για αυτόν τον μήνα, τα κρισιμότατα πρώτα 1-2 τρίμηνα της χρονιάς αλλά και τι μας μέλλει για τη συνέχεια. Πέρα από την εκτίμηση, που μπορεί να κάνει ο καθένας ξεχωριστά (θετική ή αρνητική ) αποτελεί κοινή πεποίθηση πως εννέα-δώδεκα μήνες από… σήμερα, πολλά πράγματα θα είναι εντελώς διαφορετικά. Από την καθημερινή ζωή μας μέχρι τα…χρηματιστηριακά.

Πολλές οι εκτιμήσεις, οι προβλέψεις ξένων και ελλήνων ειδικών για το 2011 με πιο πρόσφατες την έκθεση της Εθνικής, τα τρία σενάρια της στήλης LEX (από την ενότητα Financial Times στο euro2day) και αρκετές ακόμη να δημοσιοποιούνται αυτές τις ημέρες.

Εάν υποθέσουμε, πως από την αρχή κιόλας διαφαίνονται οι πρώτες ενδείξεις τότε σίγουρα η φετεινή χρονιά προοιωνίζεται πρωτόγνωρη για πολλούς από εμάς και ενδιαφέρουσα από πλευράς εξελίξεων. Ξεκινώντας από το διπλωματικό-πολιτικό μέχρι το κοινωνικό-οικονομικό πεδίο τα πρώτα δείγματα γραφής θα δοθούν άμεσα.

Το ότι ο πρωθυπουργός τις πρώτες ημέρες του 2011 σχεδιάζει να παραβρεθεί σε συνέδριο του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών δίνει ένα στίγμα προθέσεων σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής εν μέσω ταχύτατων και ενδιαφερουσών εξελίξεων σε πολλά μέτωπα στην ευρύτερη περιοχή. Το ότι ο Γ. Παπανδρέου θα παρευρεθεί σε αυτό το συνέδριο στο Ερζερούμ, που όπως αναφέρεται στο infognomonpolitics.blogspot.com, είναι το λίκνο του κεμαλικού καθεστώτος και ιδεολογίας για να αναφερθεί για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις επιδέχεται πολλές ερμηνείες.

Λιγότερες όμως από όσους σημειώνουν, πως "…πτήσεις πάνω από ελληνικά εδάφη πραγματοποίησε σχηματισμός 6 τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών (4 F-16 & 2 RF-4). Εισήλθε στο FIR Αθηνών νοτίως της Σάμου, στις 13:05 χωρίς να καταθέσει σχέδια πτήσεως.".

Αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσα χρονιά με παρακαταθήκη την συμφωνία Λευκωσίας- Τελ Αβίβ για τον καθορισμό ΑΟΖ σε ένα γεωπολιτικό σκάκι, που χωρίς καμία αμφιβολία αφορά και τη χώρα μας. Θέματα, που τέθηκαν προς το τέλος του 2010 αλλά προεξοφλείται από τους περισσότερους, πως θα κυριαρχήσουν αυτή τη χρονιά με επιπτώσεις ανάλογες στην κοινωνία, την οικονομία.

Το ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης επιλέγει να… ευχηθεί με τον γνωστό τρόπο του στους "δημοσίους υπαλλήλους" αποτελεί επίσης δείγμα γραφής των σχέσεων πολιτών με μερίδα πολιτικών τους επόμενους μήνες.

Γιατί απ΄ ότι φαίνεται ο χαμηλός βαθμός αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος, δεν έχει πιάσει πάτο, η αμφισβήτησης του δεν έχει σταματήσει η διαμόρφωση νέων τάσεων δεν έχει ολοκληρωθεί.

Οι περισσότεροι πιστεύουν, πως φέτος το πολιτικό θα είναι αλληλένδετο με το κοινωνικό και το οικονομικό περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά από τη μεταπολίτευση και μετά. Και το πιθανότερο όλες αυτές οι ζυμώσεις θα αποτυπώνονται και στις σχέσεις του Συστήματος με τους επιχειρηματίες, τις νέες ισορροπίες, τις δυνάμεις που θα αναδυθούν.

Σε επιχειρηματικό επίπεδο η τελευταία είδηση του 2010 θα πρέπει να θεωρηθεί ενδεικτική των μεταβολών που θα σημειωθούν στη συνέχεια. Με μία σχετικά λιτή ανακοίνωση έγινε γνωστό, πως οι Μινωικές παίρνουν πίσω το 33,35% της Hellenic Sea Ways (από την ΑΝΕΚ). Σε δεινή οικονομική θέση η ΑΝΕΚ σε σαφώς πλεονεκτικότερη οι Μινωικές αποτελούν…προπομπό των όσων θα πρέπει να περιμένουμε στην ακτοπλοία, σε κάθε κλάδο και τομέα δραστηριότητας τους επόμενους μήνες. Από τις κατασκευές, το εμπόριο, την ενέργεια μέχρι πρώτες και καλύτερες τις τράπεζες.

Για προσδοκίες ανάκαμψης στον κλάδο της διύλισης κάνει λόγο ο Στέφανος Κοτζαμάνης εστιάζοντας σε έναν τομέα, που αναμένεται να έχει σημαντικό ρόλο φέτος. Με τις εκτιμήσεις μάλιστα πολλών ξένων ειδικών για σταθερά υψηλότερες των 90-100 $ τιμές του πετρελαίου να επηρεάζουν ανάλογα κλάδους και επιχειρήσεις.

Χρηματιστήριο Κίνας και "αναδυόμενες" ψηφίζει για το 2011 ο Mark Mobius και διεθνώς πληθαίνουν οι φωνές που αναφέρονται σε αχνές ενδείξεις εξόδου από την ύφεση, για την ανάκαμψη κάποιων κλάδων, για πιθανή αναστροφή της τάσης από το δεύτερο 6μηνο. Εάν μάλιστα φανεί- στο δεύτερο άντε τρίτο τρίμηνο- η μορφή του σχηματισμού που θα διαμορφώνεται διεθνώς τότε θα έχουμε έναν πιο ξεκάθαρο πλοηγό για τις αγορές.

Για το ΧΑ δεδομένης της εικόνας του τα προηγούμενα τρία χρόνια περίπου, στο ίδιο διάστημα υπολογίζεται, πως θα έχουν καταγραφεί οι "νέες ελάχιστες τιμές", οι "τοπικοί πυθμένες" 13 και πλέον ετών για βασικούς δείκτες και μετοχές. Θα έχει φανεί κατά πόσον η μακροχρόνια διακύμανση λ.χ του Γενικού Δείκτη παραπέμπει σε σχηματισμό W με το σκέλος της διόρθωσης να ολοκληρώνεται μέχρι το καλοκαίρι. Ειδάλλως…

Σε κάθε περίπτωση καλή χρονιά με υγεία και με μπόλικη υπομονή, με κουράγιο και ελπίδα για τις μέρες που έρχονται.

-----

Όπως επισημαίνει και ο Μάνος Χατζηδάκης, υπεύθυνος επενδυτικής στρατηγικής της Πήγασος ΑΕΠΕΥ: "Με απώλειες πάνω από 34% κλείνει ο Γενικός Δείκτης το 2010 με το 12% των εταιριών να κλείνει με κέρδη, το 81% με απώλειες και το 6% αμετάβλητο σε σχέση με την αποτίμηση που είχε στην αρχή της χρονιάς.

Οι μέσες ημερήσιες συναλλαγές μειώθηκαν κατά 32% στα 140,5 εκ. ευρώ ενώ στα μετοχικά αμοιβαία παρατηρήθηκαν εκροές για έβδομη συνεχόμενη χρονιά οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 92,57 εκ. ευρώ.

Η εικόνα αποψίλωσης του αριθμού των εισηγμένων εταιριών συνεχίστηκε με τέσσερις διαγραφές στις οποίες θα προστεθούν τουλάχιστον επτά νέες διαγραφές εταιριών το 2011 (ΚΑΕ, Elmec, Euroline, Interinvest, Βάρδας, Interfish και Δίας ΑΕΕΧ) ενώ μόλις μία νέα εισαγωγή έγινε στην Εναλλακτική αγορά.

Εντελώς διαφορετική ήταν η πορεία των αντλήσεων κεφαλαίων καθώς πραγματοποιήθηκαν 14 αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου με συνολικές εισροές 3,7 δισ. ευρώ, ενώ ήδη για το 2011 έχουν προγραμματισθεί αυξήσεις κεφαλαίου ύψους 2,1 δισ. ευρώ.

Στο τέλος του έτους η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς (55 δισ. ευρώ) ήταν μειωμένη κατά 31 δις ευρώ από την αρχή του έτους και αντιστοιχούσε με το 24% του ΑΕΠ με το 50,2% να κατέχεται από ξένους επενδυτές. Το 2010 θα μείνει στην ιστορία της χώρας ως το έτος που η Ελλάδα προσέφυγε στο ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Ένωση για να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες ρευστότητας της γενικής κυβέρνησης καθώς και την εξυπηρέτηση των χρεών της.

Ήταν το έτος του μνημονίου, μιας πενταετούς συμφωνίας η οποία περιλαμβάνει διαρθρωτικούς όρους για την εξάλειψη χρόνιων αναποτελεσματικοτήτων που αφορούσαν κυρίως την λειτουργία των αγορών και της οικονομίας αλλά και πολύ σκληρές αποφάσεις για την περικοπών μισθών στο Δημόσιο τομέα και αύξησης της έμμεσης και άμεσης φορολογίας.

Η ελληνική οικονομία εισήλθε σε ένα έντονα υφεσιακό περιβάλλον με πρωτοφανή επιβράδυνση που στο τέλος της χρονιάς προσεγγίζει το 5% και πολύ υψηλή ανεργία στο 12,4%.

Η αξιολόγηση των προοπτικών της Ελληνικής οικονομίας παρέμεινε αρνητική παρά τον περιορισμό του ελλείμματος και της συγκράτησης των δαπανών οδηγώντας τα ασφάλιστρα κινδύνου σε επίπεδα ρεκόρ για χώρα της Ευρωζώνης. Τα κέρδη των επιχειρήσεων συρρικνώθηκαν δραματικά στο κατώτερο επίπεδο από τότε που η χώρα εισήλθε στο ευρώ καθώς η κατανάλωση μειώθηκε δραστικά, η πιστωτική επέκταση μηδενίστηκε και η φορολογία αποτέλεσε ισχυρό αντικίνητρο εμφάνισης κερδών στους ισολογισμούς.

Υπό αυτές τις συνθήκες η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά αυτονομήθηκε αρνητικά κλείνοντας στο χαμηλό έτους αδυνατώντας να παρακολουθήσει το ράλι των ξένων χρηματιστηρίων.

Για τους επενδυτές του Ελληνικού Χρηματιστηρίου η χρονιά ήταν μονότονα πτωτική και τα όποια ανοδικά διαλείμματα οφείλονταν κυρίως στην ανακωχή των πωλήσεων από το εξωτερικό ενόψει κάποιων εξελίξεων που τελικά δεν ήρθαν.

Για μια ακόμα χρονιά διαψεύστηκαν οι προσδοκίες συγκέντρωσης στον τραπεζικό κλάδο, ενώ από πλευράς επιχειρηματικών κερδών η χρήση θα κλείσει σε οριακό επίπεδο για το σύνολο των εισηγμένων καθιστώντας μη ελκυστική την αγορά σε όρους ΡΕ.

Η ατζέντα του 2011 διατηρεί στο προσκήνιο την διαχείριση του χρέους καθώς η επιμήκυνση του δανείου των 110 δις θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη ανοίγοντας παράλληλα την συζήτηση για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του υπολοίπου δανεισμού. Το ύψος της αναδιάρθρωσης και η χρονική στιγμή της απόφασης δεν είναι όμως προσδιορισμένα με αποτέλεσμα η αγορά να φυλλορροεί διαρκώς τιμολογώντας ακραία ενδεχόμενα που έχουν σαν κύριο αποδέκτη τον τραπεζικό κλάδο.

Το ιδανικό σενάριο θα ήταν μια ταυτόχρονη απόφαση επιμήκυνσης και αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους σε ένα επίπεδο ανεκτό για την αντοχή του τραπεζικού και ασφαλιστικού συστήματος το οποίο θα ανακούφιζε την οικονομία και θα έδινε σοβαρούς λόγους για την εξέταση των προοπτικών της Ελληνικής οικονομίας.

Το α’ δίμηνο του 2011 θα είναι καθοριστικό για την ευρωζώνη καθώς έχουν προγραμματιστεί μεγάλες εκδόσεις ομολόγων και οι οποίες αφορούν κατά κύριο λόγο τις οικονομίες της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Οι εξελίξεις θα είναι καθοριστικές και για την τύχη της διαπραγμάτευσης του ελληνικού χρέους αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κληθεί να δώσει λύσεις που θα έχουν καθολική ισχύ και ενδεχομένως θα είναι μακροπρόθεσμου χαρακτήρα.

Στις ξένες αγορές το θετικό momentum κερδοφορίας των επιχειρήσεων δεν έχει λόγους να ανακοπεί αφού οι οικονομίες φαίνεται ότι έχουν σταθεροποιηθεί και η αύξηση της ζήτησης αρχίζει και εμφανίζεται σε πιο κυκλικούς κλάδους. Η σημαντική αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων ενδεχομένως να δημιουργήσει πληθωριστικές πιέσεις οδηγώντας τις κεντρικές τράπεζες στο β’ εξάμηνο σε μια αναδίπλωση των στρατηγικών τους σε ότι αφορά τα επιτόκια και το κόστος χρήματος υπό την προϋπόθεση ότι οι δείκτες ανάπτυξης είναι θετικοί, κινήσεις τις οποίες πολύ πρόσφατα υιοθέτησε η Κίνα.

Το 2011 θα είναι επίσης χρονιά προετοιμασίας για το χρηματοοικονομικό σύστημα σε Ευρώπη και Αμερική για πιο αυστηρούς εποπτικούς κανόνες και άρα μεγαλύτερες ανάγκες σε κεφάλαια τα οποία ενδεχομένως να μειώσουν την αποδοτικότητα του τραπεζικού κλάδου.

Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης έκλεισε σχεδόν στο χαμηλότερο επίπεδο της χρονιάς δείγμα των χαμηλών προσδοκιών που η πλειοψηφία της αγοράς έχει για το 2011. Ωστόσο η μεγάλη εικόνα του Γενικού Δείκτη δείχνει αφενός επιβράδυνση των έντονων πτωτικών τάσεων που είχαν παρατηρηθεί μετά το καλοκαίρι αφετέρου μια μεγάλη συσσώρευση η οποία εξαντλείται στα επίπεδα των 1.400 μονάδων.

Οι αντιδράσεις που ιστορικά παρατηρούνται από την περιοχή αυτή έχουν δώσει πολύ υψηλές αποδόσεις της τάξεως του 80% και 90% ενώ σημειώνεται ότι πολλές δεικτοβαρείς μετοχές πέραν του τραπεζικού κλάδου εμφανίζουν θετικές αποκλίσεις συντηρώντας κάποια κεκτημένα στηρίξεων στις τιμές τους. Ακόμα και η συρρίκνωση του τζίρου σε μια πτωτική πορεία είναι ένα θετικό σημάδι αφού η προσφορά είχε το πάνω χέρι στις συναλλαγές και ενδεχομένως το πολύ μοχλευμένο μέρος των μετοχικών θέσεων να έχει εξαντληθεί.

Οι κυριότεροι μεσοπρόθεσμοι ταλαντωτές κινούνται σε ελαφρώς υποτιμημένες ζώνες ενώ ακόμα και μετά την πρόσφατη υποχώρηση η μεσοπρόθεσμη ένδειξη του MACD παρέμεινε αγορασμένη. Η διατήρηση της στήριξης των 1.400 μονάδων αγοράζει χρόνο για μια μεγάλη αντίδραση σε μονάδες και διάρκεια την οποία εκτιμούμε ότι θα δούμε εντός του 2011.

Ο ανοδικός στόχος για φέτος είναι τουλάχιστον οι 1.700 μονάδες, επίπεδο το οποίο αποτελεί και την βασική αντίσταση του Γενικού Δείκτη. Από την άλλη πλευρά η διάσπαση της ζώνης στήριξης των 1.400 μονάδων θα λειτουργούσε πολύ επιβαρυντικά για την ψυχολογία της αγοράς καθώς οι όποιες στηρίξεις εντοπίζονται απευθύνονται σε ιστορικούς χρόνους όπου το ΧΑ είχε αποτίμηση σε δραχμές (1998 – 1997) και η σύνθεση των μετοχών του δείκτη ήταν πολύ διαφορετική.

Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα είναι το σύνθημα της επιστροφής των ξένων επενδυτών στην Ελληνική αγορά. Η επιστροφή θα έχει στοιχεία τάσης και διακυμάνσεων όπως το 1998 και οι αποδόσεις που θα καταγραφούν θα είναι εντυπωσιακές λόγω της μεγάλης υποτιμητικής υπερβολής και των στρεβλώσεων που έχει οδηγηθεί η πλειοψηφία των εισηγμένων εταιριων.

Ως εκ τούτου και καθώς η στιγμή της αναδιάρθρωσης δεν είναι γνωστή στην διαχειριστική μας τακτική είμαστε τοποθετημένοι κατά 60% σε Ελληνικές μετοχές με το κύριο βάρος σε αμυντικού προφίλ εταιρίες (ΜΕΤΚΑ, Μυτιληναίος, Motor Oil, Frigoglass ) την Εθνική Τράπεζα ως κύριο εκφραστή της στάσης των ξένων και τα κρατικά stories των αναδιαρθρώσεων (Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ΟΠΑΠ και ΔΕΗ)".

Μιχαήλ Γελαντάλις [email protected]

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v