El-Erian: Με μία από τα ίδια δεν σώζεται η Ελλάδα

Οι νέοι επενδυτές ψάχνουν για καλύτερες ενδείξεις ότι η Ελλάδα μπορεί να ξεπεράσει το απογοητευτικό οικονομικό της παρελθόν. Δεν αποκλείεται νέα αναδιάρθρωση χρέους. Τι χρειάζεται η χώρα. Γράφει ο El-Erian.

Δημοσιεύθηκε: 28 Ιουνίου 2012 - 07:44

του Mohamed El-Erian

El-Erian: Με μία από τα ίδια δεν σώζεται η Ελλάδα

Οι πολιτικοί ηγέτες της Ελλάδας φαίνεται ότι ακόμα δεν πιάνουν το νόημα, ούτε όμως και οι επίσημοι πιστωτές της. Όσο περισσότερο επιμένει αυτό το πρόβλημα, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πρόκληση για μεταστροφή μιας χώρας που ήδη μαραζώνει από την ύφεση, την αφερεγγυότητα, την πολύ υψηλή ανεργία και την αυξανόμενη φτώχεια.

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, η νέα κυβέρνηση συνασπισμού, της οποίας ηγείται ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, έδωσε σινιάλο ότι θα ζητήσει παράταση τουλάχιστον δύο ετών για την εφαρμογή του προγράμματος λιτότητας που συμφωνήθηκε με την τρόικα.

Αυτό θα τεθεί προς συζήτηση τις επόμενες ημέρες. Η ελπίδα είναι πως οι αρχηγοί των κυβερνήσεων της Ευρώπης θα δώσουν ένα τέλος στη σύνοδο κορυφής, η οποία θα επικεντρωθεί για μία ακόμα φορά στα βήματα που πρέπει να γίνουν για να ξεπεραστεί η όλο και πιο βαθιά κρίση χρέους της περιοχής.

Η ελληνική κυβέρνηση πιστεύει ότι μπορεί να εξαλείψει την καταστρεπτική επίπτωση που έχει η λιτότητα στον πληθυσμό - επιμηκύνοντας την εφαρμογή των περικοπών στον προϋπολογισμό, των απολύσεων, των μειώσεων στους μισθούς και των αυξήσεων στη φορολογία και, παράλληλα, κινητοποιώντας επιπλέον εξωτερική βοήθεια από την τρόικα υπό τη μορφή μεγαλύτερων νέων δανείων και καλύτερων όρων στα προηγούμενα δάνεια (κυρίως με μείωση των επιτοκίων).

Για να είναι αποτελεσματική αυτή η προσέγγιση χρειάζεται πολύ περισσότερα από την κατανόηση και τη στήριξη της τρόικας. Το κρίσιμο σημείο είναι ότι χρειάζεται επίσης οι Έλληνες να πάρουν πιο πειστικά και ολοκληρωμένα μέτρα για να ξεπεράσουν τα αυτοεπιβαλλόμενα προβλήματα της πολύ χαμηλής ανάπτυξης, του πολύ υψηλού χρέους (και στις τράπεζες), καθώς και της χλιαρής εμπιστοσύνης των πολιτών σε μια πολιτική ελίτ που διαρκώς τους απογοητεύει.

Οι Έλληνες πολίτες έχουν δίκιο να περιμένουν μεγαλύτερες διαβεβαιώσεις ότι οι θυσίες τους συνοδεύονται από πραγματικές προοπτικές να υπάρξει σταδιακά κάποιο φως στο πολύ μακρύ τούνελ. Αυτό θα γίνει μόνο εάν η χώρα ξεπεράσει αποφασιστικά τη μεγάλη ύφεση της οικονομίας της και, ταυτόχρονα, προσελκύσει νέες εισροές ιδιωτικών κεφαλαίων για επενδύσεις στην παραγωγή, στην ανταγωνιστικότητα και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Καμία από αυτές τις συνθήκες δεν έχει ελπίδες να εκπληρωθεί σύντομα.

Για να υπάρξει πραγματική χαραμάδα ελπίδας, οι πολίτες χρειάζονται μια φρέσκια, θαρραλέα προσέγγιση, που θα πηγαίνει πέρα από τις υποσχέσεις για περισσότερα από τα ίδια, απλώς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Από την πλευρά τους, οι νέοι ιδιώτες επενδυτές ψάχνουν για καλύτερες ενδείξεις ότι η Ελλάδα μπορεί επιτέλους να ξεπεράσει το απογοητευτικό οικονομικό της παρελθόν και να κινηθεί σε ένα καλύτερο μέλλον, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας αναδιάρθρωσης χρέους, παρά το γεγονός ότι έχει ήδη υπάρξει αναδιάρθρωση, η οποία ήταν και η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ στην Ιστορία κράτους.

Χωρίς τη σωστή συμμετοχή τόσο των πολιτών όσο και των ξένων ιδιωτών επενδυτών, είναι θέμα χρόνου μέχρι η ελληνική κυβέρνηση να φτάσει πάλι στα άκρα την ανοχή της τρόικας. Στο μεταξύ, η επίσημη χρηματοδότηση δεν θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων, ούτε θα κατευθυνθεί στις παραγωγικές δραστηριότητες που χρειάζονται επειγόντως πίστωση.

Αντιθέτως, θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για την εξυπηρέτηση του χρέους προς την ΕΚΤ, την ΕΕ και το ΔΝΤ, αλλά και για να διευκολύνει εκ παραδρομής την συνεχιζόμενη φυγή των συρρικνούμενων ποσών εγχώριου και ξένου ιδιωτικού κεφαλαίου που υπάρχει ακόμα στην Ελλάδα.

Όλα αυτά δείχνουν πως η επιθυμία της νέας κυβέρνησης να επιμείνει στην ίδια πολιτική προσέγγιση, αλλά με ένα λίγο πιο χαλαρό χρονοδιάγραμμα, δίνει ελάχιστες ελπίδες για αντιστροφή του κλίματος της ατελείωτης οικονομικής συρρίκνωσης, της ανησυχητικότατα υψηλής ανεργίας, της αυξανόμενης φτώχειας και της επίμονης αφερεγγυότητας.

Αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι μια συνολική αλλαγή στο μοντέλο της οικονομικής λειτουργίας της.

Όπως έχουν ανακαλύψει πολλές άλλες χώρες (όπως και εταιρείες και ιδιώτες), αυτή είναι μια «πονηρή» μετατροπή που συμπεριλαμβάνει πολλαπλούς κινδύνους και προκαταρκτικά κόστη. Δεν είναι απορίας άξιο ότι αυτό τείνει να αποφεύγεται για όσο το δυνατόν περισσότερο, παρά το ότι είναι πιθανό να έχει μακροπρόθεσμα μεγαλύτερα καθαρά οφέλη από το αναμενόμενο.

Τελικά, οι χώρες που βρίσκονται στην ίδια θέση με την Ελλάδα, καταλήγουν να αναγκαστούν να αλλάξουν το λειτουργικό τους μοντέλο λόγω της αυξανόμενης οικονομικής, δημοσιονομικής, πολιτικής και κοινωνικής απόρριψής τους από τους πολίτες τους. Και τότε, η συλλογική ζημιά και οι ακούσιες συνέπειες της μετάβασης είναι ακόμα μεγαλύτερες.

Η νέα ελληνική κυβέρνηση καλό θα ήταν να το σκεφτεί αυτό προτού απλώς εφαρμόσει μια από τα ίδια για τον πληθυσμό της χώρας, ακόμα και αν παρατείνει λίγο το χρονοδιάγραμμα. Και οι ευρωπαίοι εταίροι της χρειάζονται το όραμα να στηρίξουν μια πιο ολιστική μεσοπρόθεσμη προσέγγιση στα ισοπεδωτικά προβλήματα της χώρας.

*Ο Dr. Mohamed El-Erian είναι CEO και Co-CIO της PIMCO

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.