Κύπρος: Οι συνεργατικές τράπεζες «επιστρέφουν δριμύτερες»!

Σε μια περίοδο που οι ελληνικές συνεταιριστικές τράπεζες αναζητούν τρόπους ανασύνταξης των δυνάμεών τους μετά το «λουκέτο» της Πανελλήνιας Τράπεζας, στην Κύπρο επιχειρείται «ολομέτωπη αντεπίθεση» μέσα από πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και αναδιαρθρώσεις δανείων που θα ωφελήσουν την οικονομία με περισσότερο από ένα δισ. ευρώ.

Ο Πρόεδρος της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας, κ. Νικόλας Χατζηγιάννης, που κατέχει ηγετικό μερίδιο στην τοπική αγορά, μιλά στο Euro2day.gr για το σχεδιασμό της «επόμενης μέρας», για το πώς θα αντιμετωπιστεί το καυτό πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και για τη βήμα-βήμα βελτίωση της κατάστασης στην κυπριακή οικονομία.

ΕΡ: Κύριε Χατζηγιάννη, πόσο αισιόδοξος είστε για τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις;

ΑΠ: Κοιτάζοντας πίσω, εύκολα διαπιστώνει κάποιος ότι έχει γίνει τεράστια πρόοδος. Η γρήγορη βελτίωση της κυπριακής οικονομίας είναι κάτι πρωτοφανές σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε μπει σε φάση σταθεροποίησης, ωστόσο ο δρόμος για την ανάκαμψη, κάτω από τις παρούσες συνθήκες, παραμένει μακρύς και δύσκολος.

Είναι φανερό πως πρέπει να κινηθούμε βήμα-βήμα και το θετικό είναι ότι αυτά τα βήματα γίνονται. Για παράδειγμα, έχουμε δει να αναβαθμίζεται η εμπιστοσύνη προς την κυπριακή οικονομία και ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιτυχής έξοδος της χώρας στις αγορές και μάλιστα με βελτιωμένο επιτόκιο.

Φαίνεται λοιπόν πως υπάρχει ένα ξεκάθαρο πλάνο: Να βγούμε όσο νωρίτερα γίνεται από το μνημόνιο για να μπορέσουμε να ασκήσουμε δική μας δημοσιονομική πολιτική. Εκτιμώ πως μόλις αυτό επιτευχθεί, πιθανόν να δούμε επιτάχυνση στα διάφορα μέτρα έτσι ώστε να επανέλθει η ανάπτυξη.

ΕΡ: Οι τελευταίες αποφάσεις της Βουλής για το ζήτημα των εκποιήσεων, πόσο πιστεύετε ότι θα βοηθήσουν το κυπριακό χρηματοπιστωτικό σύστημα στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων;

ΑΠ: Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι τεράστιο, καθώς αυτά είναι περίπου διπλάσια από το ΑΕΠ της Κύπρου. Επομένως, ο χειρισμός του συγκεκριμένου ζητήματος συνδέεται άμεσα και με την πορεία της οικονομίας μας σε βάθος χρόνου.

Σίγουρα το νέο πλαίσιο είναι υποβοηθητικό, γιατί ξεκαθαρίζει το τοπίο και δίνει τη δυνατότητα σε όλους να γνωρίζουν ποιες είναι οι υποχρεώσεις και ποια τα δικαιώματά τους.

Από τη μια πλευρά, προσφέρει δίχτυ προστασίας στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που έχουν αποδεδειγμένα επηρεαστεί από την οικονομική κρίση και στηρίζει επιχειρήσεις και νοικοκυριά στο να διαχειριστούν την τρέχουσα συγκυρία. Από την άλλη, το νέο σύστημα θα βοηθήσει στην πίεση που πρέπει να ασκηθεί προς αυτούς που αποκαλούμε «στρατηγικά κακοπληρωτές».

Σίγουρα, λοιπόν, αναμένουμε να δούμε βελτίωση. Πάντως, θέλω να τονίσω πως σε μια μικρή οικονομία όπως είναι η κυπριακή, αυτό που χρειάζεται περισσότερο είναι ενημέρωση και συνεργασία. Δεν σηκώνει η Κύπρος ακραία μέτρα όσον αφορά εκποιήσεις.

ΕΡ: Από την πλευρά του ο Συνεργατισμός πώς χειρίζεται το συγκεκριμένο ζήτημα με τους πελάτες του;

ΑΠ: Εμείς επιλέξαμε το δρόμο της συνεργασίας, καλώντας όσους πελάτες μας αντιμετωπίζουν δυσκολίες, να προσέλθουν για να βρούμε λύσεις. Επιπρόσθετα, δημιουργήσαμε και ένα πλαίσιο με τολμηρές μειώσεις στα επιτόκια.

Συγκεκριμένα, μειώσαμε τα επιτόκια στα εξυπηρετούμενα στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια κατά 2%, μειώνοντας για παράδειγμα το επιτόκιο των στεγαστικών γύρω στο 3,5%. Τώρα, όποιος εντάσσεται σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, συμφωνούμε να επωφεληθεί το 50% της μείωσης στο επιτόκιο και από εκεί και πέρα μπορεί να κερδίσει και το υπόλοιπο 50% σε έξι μήνες, με την προϋπόθεση ότι θα παραμείνει συνεπής.

ΕΡ: Ενδεχομένως όλα αυτά να επηρεάσουν αρνητικά την κερδοφορία και την κεφαλαιακή επάρκεια των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων.

ΑΠ: Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε από το Δεκέμβριο με στοχευμένες μειώσεις επιτοκίων πρώτα στα φοιτητικά, στη συνέχεια στα αγροτικά, τα στεγαστικά και τα επιχειρηματικά δάνεια.

Σε κάθε περίπτωση, προσφέραμε ένα πακέτο της τάξης των 100 εκατ. ευρώ ετήσιας στήριξης-ωφελήματος προς τους δανειολήπτες. Η μέση διάρκεια των δανείων είναι έντεκα χρόνια, άρα το σύνολο της προσφοράς μας υπερβαίνει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ.

Πρόκειται δηλαδή για ένα τεράστιο αναπτυξιακό έργο, το οποίο χρηματοδοτείται κατά 90% από τη διαχείριση που έχει γίνει στη μείωση των καταθετικών επιτοκίων.

Επιπλέον, δεν βλέπουμε το ζήτημα της κερδοφορίας με στενά και βραχυπρόθεσμα κριτήρια, καθώς τα οφέλη από μια αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι πολύ μεγαλύτερα από τις απώλειες κάποιων εσόδων από τα μειωμένα επιτόκια.

Σε ότι αφορά την κεφαλαιακή μας επάρκεια, οι δείκτες του Συνεργατισμού σήμερα ικανοποιούν με το παραπάνω τις όποιες εποπτικές απαιτήσεις και μας επιτρέπουν να σχεδιάζουμε τις δράσεις μας μεσομακροπρόθεσμα.

ΕΡ: Πώς αξιολογείτε τη μέχρι τώρα ανταπόκριση των πολιτών στο κάλεσμά σας για ρυθμίσεις δανείων;

ΑΠ: Θα έλεγα πως υπήρξε ανταπόκριση, ωστόσο αυτή θα μπορούσε να ήταν ακόμη μεγαλύτερη.

Το σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίσαμε ήταν η ασάφεια και το ομιχλώδες τοπίο που υπήρχε σχετικά με τη νομοθεσία. Και αυτό γιατί πολύς κόσμος περίμενε να δει το κατά πόσο θα προέκυπτε κάποιο όφελος.

Τώρα που έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο, εμείς καλούμε τους πελάτες μας να ρυθμίσουν τα δάνειά τους και μάλιστα προχωρήσαμε ακόμη περισσότερο: Κάναμε ένα πιλοτικό έργο το οποίο «έτρεξε» αμέσως μετά το Πάσχα προσφέροντας τυποποιημένες λύσεις. Τα πρώτα αποτελέσματα θα έλεγα ότι είναι ενθαρρυντικά, καθώς βλέπουμε πολύ μεγαλύτερη ανταπόκριση απ' ότι όταν επιχειρούσαμε μια συμβατική προσέγγιση.

Θέλω να επισημάνω και κάτι άλλο. Επιστρέφουμε έξοδα επανεκτιμήσεων που έγιναν το 2014 και δεν θα χρεώνουμε στο μέλλον -παρά το ότι προβλέπεται στα συμβόλαια- έξοδα για επανεκτιμήσεις για ενυπόθηκα δάνεια που αφορούν κατοικίες (αποτελούν περίπου το 60% του συνολικού μας χαρτοφυλακίου).

Όλα αυτά αποτελούν κινήσεις από την πλευρά μας, προκειμένου να επέλθει ακόμη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις σχέσεις Συνεργατισμού-πελατών.

ΕΡ: Πόσο ικανοποιημένος είστε από το πρόγραμμα των διαρθρωτικών αλλαγών που γίνονται κατά τα τελευταία χρόνια στα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα;

ΑΠ: Έχουν γίνει τεράστια βήματα και τολμώ να πω ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο μεταρρυθμιστικό έργο που έχει γίνει ποτέ στην Κύπρο.

Το να πάρει κάποιος τον πιο παραδοσιακό οργανισμό που λειτουργούσε σε έναν τόπο, να προχωρήσει σε τόσο μεγάλο αριθμό συγχωνεύσεων, να ανακεφαλαιοποιήσει αυτόν το οργανισμό, να τον μεταφέρει από ένα εποπτικό πλαίσιο που επρόκειτο για κυβερνητική υπηρεσία στο εποπτικό πλαίσιο της Φρανκφούρτης, αλλά και να καθορίσει την εναλλακτική πολιτική αυτού του οργανισμού, αποτελεί ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση.

Αν τώρα συνεκτιμηθεί ότι όλα αυτά έγιναν σε ένα υφεσιακό περιβάλλον, με δισεπίλυτα προβλήματα στο ευρύτερο τραπεζικό σύστημα, τότε αντιλαμβάνεται κάποιος το μέγεθος του εγχειρήματος.

ΕΡ: Τελικά ποια μορφή θα πάρει ο Συνεργατισμός στην Κύπρο;

ΑΠ: Το σχέδιο αναδιάρθρωσης που εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού σε συνεννόηση με την Κυπριακή πλευρά, ήταν τελικά πολύ «στεγνό». Έλειπε η στρατηγική και η «ψυχή». Υπήρχαν επίσης σημαντικά κενά στον τρόπο λειτουργίας.

Αυτά, ευτυχώς το αντιληφθήκαμε γρήγορα, και επιχειρούμε μια τεράστια στροφή με στόχο να επανατοποθετήσουμε τον Συνεργατισμό στον τραπεζικό τομέα και στην κοινωνία.

Γι αυτό «τρέξαμε» ένα έργο με ξένους διεθνείς συμβούλους για το πώς πρέπει να δουλέψει ο Συνεργατισμός, προς ποια κατεύθυνση να κινητοποιηθεί και πού να εστιάσει, προκειμένου να μην χάσει την ψυχή του.

Ολοκληρώθηκε ήδη η πρώτη φάση του προγράμματος, όπου μας παραδόθηκαν τα συμπεράσματά του, τα οποία τα έχουμε υιοθετήσει επί της αρχής.

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα με εξαιρετικό ενδιαφέρον, γιατί έρχεται και χαρτογραφεί τον Συνεργατισμό της Κύπρου, όπως τον γνωρίζει ο τόπος, αλλά και όπως πρέπει να διαδραματίσει το ρόλο του έναντι των σύγχρονων αναγκών αλλά και επιτυχημένων ευρωπαϊκών μοντέλων. Για να ολοκληρωθεί η μεταμόρφωση του Συνεργατισμού υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν γύρω στα τρία χρόνια.