Τουρκία: Aνάπτυξη και ρίσκο

Η χθεσινή εντυπωσιακή, όσο και απρόσμενη, άνοδος της Εθνικής, αλλά και των άλλων μεγάλων ελληνικών τραπεζών, δεν μπορεί να πέρασε απαρατήρητη από τα επιτελεία τους. Οι αγορές συνεχίζουν να επιδοκιμάζουν το deal της Εθνικής στην Τουρκία, ενθαρρύνοντας κι άλλους να ακολουθήσουν τα χνάρια της. Ωστόσο, η Τουρκία δεν είναι μόνο μια χώρα που υπόσχεται υψηλές αποδόσεις. Είναι επίσης μια χώρα που εμπεριέχει ρίσκα...

Δημοσιεύθηκε: 7 Απριλίου 2006 - 08:38

Dr Money

Δεν είναι παράξενο που τα ξένα μετοχικά funds, τα οποία αντιμετωπίζουν τον ευχάριστο ”πονοκέφαλο” των μεγάλων εισροών εδώ και καιρό, αναζητούν ευκαιρίες σε αγορές οι οποίες υπόσχονται υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα τους πιθανούς κινδύνους. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο και ασφαλώς δεν πρόκειται να είναι η τελευταία.

Η θερμή υποδοχή της συμφωνίας της Εθνικής για την εξαγορά της τουρκικής τράπεζας Finansbank από τις αγορές, λοιπόν, θα πρέπει να ιδωθεί κάτω κι απ’ αυτό το πρίσμα. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι η αισιοδοξία τους είναι αβάσιμη.

Η Τουρκία έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής - 71 εκατ. κατοίκους, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι νέοι στην ηλικία. Επιπλέον, έχει υψηλό ποσοστό αναπαραγωγής και χαμηλό επίπεδο κατά κεφαλήν εισοδήματος, το οποίο στα τέλη του 2005 ανερχόταν στα 5.034 δολάρια από 4.187 δολάρια στις 31 Δεκεμβρίου του 2004.

Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης δεν έχει πέσει κάτω από το 5,8% τα τελευταία 4 χρόνια, ενώ ο λόγος χορηγήσεις προς ΑΕΠ, τον οποίο εξετάζουν οι τράπεζες, βρίσκεται κοντά στο 23,4% έναντι 84% περίπου της Ελλάδας.

Οι οπαδοί του τουρκικού επενδυτικού στόρι θα προσθέσουν επίσης τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 6,6% του ΑΕΠ την προηγούμενη χρονιά από 7% το 2004 και τη μείωση του δημόσιου χρέους στο 57% του ΑΕΠ πέρυσι από 63,3% το 2004, αλλά και τη μείωση του πληθωρισμού στο 7,7% πέρυσι.

Και, φυσικά, δεν θα παραλείψουν να τονίσουν την εντυπωσιακή αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων στα 8,4 δισ. δολάρια πέρυσι έναντι 2,8 δισ. το 2004, ενώ ίσως παραλείψουν να αναφερθούν στο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (εκτιμάται στο 7% του ΑΕΠ και επηρεάζει την ισοτιμία της τουρκικής λίρας με το δολάριο και τα άλλα κύρια νομίσματα).

Εκτός όμως από τους προαναφερθέντες αριθμούς υπάρχει επίσης μια πραγματικότητα, η οποία δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η Τουρκία έχει προγραμματισμένες γενικές εκλογές για το 2007 και ουσιαστικά μπαίνει σε προεκλογική εκστρατεία μέσα στους επόμενους μήνες.

Σε αυτή τη συγκυρία το κυβερνών ισλαμικό κόμμα, το οποίο πιστώνεται τις οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, αντιμετωπίζει οξύ πολιτικό πρόβλημα.

Οι μεταρρυθμίσεις δεν φαίνεται να βοήθησαν στην ύφεση του κουρδικού προβλήματος, όπως περίμεναν πολλοί, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να εισπράττει τη δυσαρέσκεια του κόσμου.

Το χειρότερο, όμως, είναι άλλο. Η ένταξη στην Ε.Ε., την οποία υποστήριξαν όλα σχεδόν τα κόμματα -ακόμη κι εκείνα που δεν την επιθυμούσαν πραγματικά- στις εκλογές του 2003, χάνει έδαφος.

Υπό αυτές τις συνθήκες δεν εντυπωσιάζει το γεγονός ότι δημιουργούνται δύο γκρουπ, τα οποία διαπερνούν τις παραδοσιακές πολιτικές διαχωριστικές γραμμές της Αριστεράς με τη Δεξιά: των προ-ευρωπαίων και των εθνικιστών.

Οι αγορές συνεχίζουν να ποντάρουν στη σύγκλιση της τουρκικής οικονομίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει από τη σημαντική μείωση του επιτοκιακού περιθωρίου με το οποίο δανείζεται το τουρκικό κράτος στις διεθνείς αγορές σε μεγάλες χρονικές διάρκειες τα τελευταία χρόνια.

Όμως, διάφορα πολιτικοκοινωνικά γεγονότα, όπως τα προαναφερθέντα, πιθανόν να καθυστερήσουν τη σύγκλιση με την Ε.Ε. πιο πολύ απ’ όσο προεξοφλούν οι αγορές σήμερα. Ίσως λοιπόν το ρίσκο της Τουρκίας να είναι μεγαλύτερο απ’ αυτό που εκτιμάται σ’ αυτή την φάση.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.