Στο λεξιλόγιό μας και στην καθημερινή μας ιατρική ενημέρωση μπήκε πρόσφατα ο όρος «Δέλτα» (B.1.617.2). Πρόκειται για μια νέα παραλλαγή του κορωνοϊού, που δημιουργεί νέους πονοκεφάλους στην επιστημονική κοινότητα και αναμένεται να μας απασχολήσει πολύ εφεξής. Το χαρακτηριστικό της είναι η υψηλότερη μεταδοτικότητα –γι’ αυτό και η έντονη ανησυχία- όμως, με τα μέχρι τώρα στοιχεία δεν φαίνεται να είναι πιο θανατηφόρος.
Γνωστή ως ινδική παραλλαγή, η «Δέλτα» ακολούθησε άλλες παραλλαγές, την «Άλφα» (βρετανική) τη «Βήτα» (από τη Νότιο Αφρική) και τη «Γάμα» από τη Βραζιλία. Η παραλλαγή «Δέλτα» ξεκίνησε από την Ινδία τον Δεκέμβριο του 2020, όπου εξαπλώθηκε ραγδαία, με χιλιάδες νεκρούς, καθιστώντας τη μια από τις χειρότερα δοκιμαζόμενες από την παραλλαγή χώρες. Τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 30 εκατομμύρια και οι νεκροί τις 400.000, ενώ το σύστημα υγείας δέχτηκε και δέχεται μεγάλη πίεση.
Το πρώτο κρούσμα της παραλλαγής «Δέλτα» στις ΗΠΑ διαγνώστηκε τον Μάρτιο και από τότε τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται με ταχύ ρυθμό. Στη συνέχεια, τον Απρίλιο, η παραλλαγή «Δέλτα» ανιχνεύθηκε στη Βρετανία, όπου οδήγησε σε αυξημένο αριθμό λοιμώξεων και θανάτων. Και στις δύο χώρες έγινε το κυρίαρχο στέλεχος.
Η συγκεκριμένη παραλλαγή έχει εξαπλωθεί σε σχεδόν 100 χώρες και, όπως προειδοποιεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), συνεχίζει να μεταλλάσσεται.
Και αυτή η παραλλαγή δεν είναι κάτι μη αναμενόμενο, καθώς όλοι οι ιοί εξελίσσονται με τον χρόνο και υφίστανται αλλαγές, καθώς εξαπλώνονται και πολλαπλασιάζονται. Ωστόσο, η «Δέλτα» προκαλεί έκπληξη σχετικά με το πόσο γρήγορα εξαπλώνεται και οι ειδικοί πιστεύουν ότι θα επιταχύνει την πανδημία. Το συγκεκριμένο στέλεχος (Β.1.617.2) είναι κατά 40% έως 60% πιο μεταδοτικό από το βρετανικό στέλεχος «Άλφα» (Β.1.1.7) και μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο νοσηλείας.
Στις 11 Μαΐου, ο ΠΟΥ τη χαρακτήρισε «ανησυχητική παραλλαγή», όπως και το CDC στα μέσα Ιουνίου. Στις 11 Ιουνίου, ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι η παραλλαγή «Δέλτα» του κορωνοϊού θα γίνει κυρίαρχη στην Ευρώπη. Προειδοποίησε, επίσης, ότι ο πλανήτης είναι σε πολύ επικίνδυνη περίοδο της πανδημίας. Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Tedros Adhanom Ghebreyesus, δήλωσε στις 2 Ιουλίου ότι οι φοβερές σκηνές με εντελώς γεμάτα νοσοκομεία γίνονται πάλι ο κανόνας, ότι η παραλλαγή «Δέλτα» είναι επικίνδυνη και συνεχίζει να εξελίσσεται και να μεταλλάσσεται. Επομένως, χρειάζεται συνεχής αξιολόγηση και προσεκτική προσαρμογή της ανταπόκρισης των συστημάτων δημόσιας υγείας. Δήλωσε, επίσης, ότι οι ηγέτες θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τουλάχιστον το 10% των ανθρώπων σε όλες τις χώρες θα έχει εμβολιαστεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου, ώστε οι ευάλωτοι πληθυσμοί και οι υγειονομικοί να προστατευθούν.
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ευρωπαϊκού Κέντρου Νοσημάτων (ECDC), το 70% των νέων κρουσμάτων στις αρχές Αυγούστου στην Ευρώπη θα οφείλεται στο στέλεχος «Δέλτα», ποσοστό που εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί στο 90% στα τέλη του ίδιου μήνα! Ειδικοί εκτιμούν ότι αλλαγές στην πρωτεΐνη-ακίδα της παραλλαγής θα μπορούσαν να καθιστούν ευκολότερη την είσοδο του κορωνοϊού στα ανθρώπινα κύτταρα.
Φαίνεται ότι η παραλλαγή «Δέλτα» επηρεάζει πιο νέους ανθρώπους σε ηλικία και πιο συχνά. Στη Βρετανία, έρευνες έδειξαν ότι παιδιά και ενήλικες κάτω των 50 ήταν 2,5 φορές πιο πιθανό να μολυνθούν. Στην Κίνα, η έως τώρα εμπειρία με το νέο στέλεχος δείχνει ότι τα συμπτώματα είναι βαρύτερα στους ασθενείς και η κλινική τους εικόνα επιδεινώνεται γρήγορα.
Οι ειδικοί, ακόμα μαθαίνουν τη νέα παραλλαγή, αλλά τα συμπτώματα φαίνεται πως διαφέρουν από αυτά του αρχικού κορωνοϊού. Τα συμπτώματά της είναι πονοκέφαλος, καταρροή, πονόλαιμος και πυρετός. Ο βήχας και η απώλεια όσφρησης εμφανίζονται σπανιότερα.
Τα πρώτα κρούσματα της «ινδικής» μετάλλαξης στην Ελλάδα καταγράφηκαν στις 6 Μαΐου και μοντέλα προβλέπουν ότι θα είναι κυρίαρχη μέχρι τον Αύγουστο.
Ο Καθηγητής Πολιτικής της Υγείας, Ηλίας Μόσιαλος, προειδοποιεί ότι «Η μετάλλαξη “Δέλτα” θα επικρατήσει τους επόμενους μήνες σε όλο τον πλανήτη. Επομένως χρειάζεται μεγάλη προσοχή και στη χώρα μας», για να σημειώσει πως απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στους πληθυσμούς των ανεμβολίαστων, στα παιδιά και σε όσους είναι ανοσοκατεσταλμένοι και δεν απέκτησαν ανοσία μετά τον εμβολιασμό. Σημειώνει επίσης ότι για να υπάρξει τείχος κατά του ιού, πρέπει να εμβολιαστεί ή να έχει φυσική ανοσία το 82% των ενηλίκων. Για τον λόγο αυτό αυξάνονται οι ανησυχίες και εκτιμάται ότι το τέταρτο κύμα της πανδημίας είναι προ των πυλών και στην Ελλάδα.
Απ’ όσο γνωρίζουμε έως τώρα, κινδυνεύουν οι μη εμβολιασμένοι, ενώ το εμβόλιο προστατεύει και από τη μετάλλαξη «Δέλτα»- αν και δεν αποκλείεται να μολυνθεί και κάποιος εμβολιασμένος.
Το πιο σημαντικό όπλο προστασίας και από την παραλλαγή «Δέλτα», σύμφωνα με τους γιατρούς, είναι ο πλήρης εμβολιασμός, καθώς τα εμβόλια έχουν αποδειχτεί εξίσου αποτελεσματικά και έναντι αυτού του στελέχους. Μάλιστα, ο πλήρης εμβολιασμός φέρεται πως παρέχει προστασία σε ποσοστό άνω του 90%.
* Η Εύη Ψωμιάδου είναι δημοσιογράφος - υπεύθυνη ύλης στο iatronet.gr