Τη -σκοτεινή- πλευρά του δανεισμού (leverage) για αγορά μετοχών, ο οποίος αποτέλεσε σημαντικό μοχλό ανόδου την προηγούμενη τριετία, βιώνει το Χρηματιστήριο Αθηνών.

Τα επιδεινούμενα προβλήματα ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, διεθνώς, οδηγούν σε περικοπή γραμμών και ορίων χορηγούμενης ρευστότητας, πυροδοτώντας πωλήσεις μετοχών που είχαν αγοραστεί με δανεισμό, ανατροφοδοτώντας τη μείωση στις τιμές. Μέσα στη γενικευμένη αναταραχή ήρθε και η αύξηση εγγυήσεων που ζητούν οι εκδότες CFDs από τους πελάτες τους.

Τα CFDs (Contracts For Differences) με απλά λόγια είναι σύνθετα προϊόντα που μοιάζουν με την αγορά με margin. Με τη διαφορά ότι ως collateral δεν χρησιμοποιούνται μετοχές, όπως και στην ελληνική αγορά μετοχών με margin, αλλά μετρητά, ενώ λόγω του μεγάλου βαθμού μόχλευσης το προϊόν τείνει να προσομοιάζει σε παράγωγο.

Έτσι ως εγγύηση ο πελάτης μπορεί π.χ. να έχει βάλει μόνο το 15% των μετοχών που έχει αγοράσει.

Ας πάρουμε όμως τα φαινόμενα που εκδηλώνονται στη Σοφοκλέους ένα-ένα.

Τα χρεοστάσια, το τελευταίο διάστημα, πέντε - έξι hedge funds και τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν λόγω του υψηλού κόστους χρηματοδότησης οι ίδιες οι ξένες τράπεζες οδήγησαν σε περικοπή των γραμμών πίστωσης προς τα hedge funds.

Περικοπές που χτύπησαν βίαια στο Χ.Α. καθώς τα hedge funds αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους διακρατητές ελληνικών μετοχών. Με τον δανεισμό να μειώνεται, τα hedge funds βρέθηκαν με πλεονάζουσες ελληνικές μετοχές τις οποίες και έσπευσαν να πουλήσουν θέτοντας σε κίνηση έναν κύκλο πτώσης λόγω του deleverage (κλείσιμο θέσεων οι οποίες έχουν ανοιχτεί με δανεισμό και επιστροφή των χρημάτων), που για το Χ.Α. αποδεικνύεται ανατροφοδοτούμενο.

Xαρακτηριστικό είναι ότι η περικοπή ρευστότητας στα υπόλοιπα funds του Carlyle Group μετά την ανακοίνωση ρευστοποίησης στοιχείων ενεργητικού του hedge fund Carlyle Capital είχε ως αποτέλεσμα η τιμή της μετοχής της Εθνικής Τράπεζας να πιεστεί έντονα, υποχωρώντας έως τα 31,02 ευρώ. Αντίστοιχη ισχυρή πίεση εκδηλώθηκε και στoν τίτλο του ΟΤΕ, ενώ σαφώς μικρότερη πίεση από πωλήσεις των funds του Carlyle Group εκδηλώθηκε στον τίτλο της EFG Eurobank και σε δύο-τρεις τίτλους μικρομεσαίας κεφαλαιοποίησης.

Οι πωλήσεις ελληνικών μετοχών από hedge funds απουσία ισχυρών αγοραστών πίεσαν έντονα τις τιμές των μετοχών, με αποτέλεσμα οι ξένοι brokers να αναγκαστούν να περικόψουν και γραμμές χρηματοδότησης σε Contracts For Difference (CFDs).

Τα φημολογούμενα προβλήματα ρευστότητας της γερμανικής εταιρίας financial services MAN, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο στην Ευρώπη παίκτη της αγοράς των CFDs, είχαν ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με χρηματιστές, να περικόψει αφενός η ίδια έκθεση σε σειρά μετοχών, μεταξύ των οποίων και σε κάποιες ελληνικές (π.χ. Εθνική Τράπεζα), αφετέρου να μειώσει την πίστωση επιχειρηματιών που είχαν CFDs.

Η μείωση της πίστωσης για ελληνικά CFDs από τη MAN οδήγησε κατά τις τελευταίες συνεδριάσεις σε πωλήσεις μετοχών, με αποτέλεσμα κάποιες μετοχές μεσαίας κυρίως κεφαλαιοποίησης να καταγράψουν απώλειες που ξεπερνούν το 10% εντός δύο μόλις συνεδριάσεων.

Κι έτσι επεκτάθηκε το φαινόμενο των πιέσεων λόγω σπασμένων “margins” που είχε παρατηρηθεί από την προηγούμενη εβδομάδα σε μετοχές της μικρής κεφαλαιοποίησης.

Την πτωτική πίεση επιτείνουν οι short θέσεις τις οποίες είχαν ανοίξει τα prop desks (τα γραφεία μιας εταιρίας που κάνουν trading για ίδιο λογαριασμό) μεγάλων ξένων τραπεζών. Έχοντας μειώσει δραστικά την έκθεσή τους σε μετοχές ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο - Νοέμβριο τα βιβλία τραπεζών (Morgan Stanley, Deutsche Bank, Citigroup κ.ά.) «πόνταραν» στις πωλήσεις λόγω deleverage ανοίγοντας μεγάλες short θέσεις σε 20άρη και επιμέρους μετοχές, μέρος των οποίων έκλεισαν κατά τις προηγούμενες συνεδριάσεις.

Χρηματιστές εκτιμούν ότι η πίεση από τις πωλήσεις λόγω περικοπής πιστώσεων σε hedge funds και σε επιχειρηματίες ή στελέχη για CFDs θα μειωθεί πλέον, μετά τη λήξη χθες των Παραγώγων, διατυπώνοντας την άποψη ότι πιθανότατα μέχρι και το τέλος του α΄ τριμήνου θα έχει ισορροπήσει η κατάσταση.

Ήδη, χθες, σύμφωνα με πληροφορίες, τελείωσαν οι πωλήσεις ελληνικών μετοχών από τα funds του Carlyle Group με τη διάθεση 2,8 εκατ. μετοχών του ΟΤΕ. Οι πωλήσεις EFG Eurobank από τα ίδια funds είχαν ήδη ολοκληρωθεί από τις αρχές της εβδομάδας, ενώ οι πωλήσεις Εθνικής ολοκληρώθηκαν μεσοβδόμαδα.

Στον τίτλο της Εθνικής βγήκαν Τετάρτη και Πέμπτη πωλήσεις από άλλα funds -κυρίως hedge funds- οι οποίες αποδίδονται από χρηματιστές σε «κόκκινα» margins. Ανάσα πήρε από την Τρίτη και η μετοχή του ΟΠΑΠ, καθώς ολοκληρώθηκαν οι πωλήσεις από hedge fund με προβλήματα ρευστότητας που φημολογείται ότι ήταν το Focus Capital.