Τα στοιχεία για τα κεφάλαια-ρεκόρ που αντλήθηκαν στο πρώτο εξάμηνο από νέα επενδυτικά οχήματα (funds) που επικεντρώνονται στις υποδομές στηρίζουν την επιλογή της νέας ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών υπό τον Κ. Καραμανλή, αλλά και τα επιχειρήματα των διοικήσεων των ισχυρών κατασκευαστικών εταιρειών για μεγαλύτερη εμπλοκή ιδιωτών στη χρηματοδότηση των έργων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Infrastructure Investor, στο πρώτο εξάμηνο του 2019 αντλήθηκαν 37,6 δισ. δολάρια από funds που επενδύουν στις υποδομές, με τα νέα κεφάλαια που κατευθύνονται προς την Ευρώπη να ανεβαίνουν σε ύψη-ρεκόρ. Στη διάρκεια του εξαμήνου, ο αυστραλιανός κολοσσός Macquarie (φέρεται ως ένας από τους ενδιαφερόμενους για το 30% της Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών που διαχειρίζεται το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος») άντλησε 6,8 δισ. δολάρια για το νέο ευρωπαϊκό fund (Macquarie European Infrastructure Fund 6), ενώ αποκλειστικά στην Ευρώπη επικεντρώνεται και το νέο Ardian Infrastructure Fund V, ύψους 6,92 δισ. δολαρίων, του γαλλικού επενδυτικού ομίλου Ardian.
Η χρηματοδότηση έργων υποδομής από τον ιδιωτικό τομέα είναι στο 15% στην Ελλάδα, όταν στη Βρετανία είναι 60% και ο μέσος όρος στην Ευρώπη πάνω από 35%. Ο νέος υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής αναμένεται να τονίσει κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων πως στόχος της κυβέρνησης είναι η προώθηση έργων με πλήρη αξιοποίηση του ιδιωτικού τομέα και νέα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως οι «πληρωμές διαθεσιμότητας και οι ορθά σχεδιασμένες συμβάσεις παραχώρησης». Θα αναφερθεί και σε μοντέλα όπως οι «προτάσεις καινοτομίας» που έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης, ώστε να ξεμπλοκάρουν γρήγορα έργα υποδομής, αλλά και να κερδίσει το δημόσιο χρόνο και χρήμα.
Αλλά και ο επικεφαλής του ομίλου Ελλάκτωρ Αναστ. Καλλιτσάντσης υποστήριξε την Τρίτη, κατά τη διάρκεια ομιλίας στο συνέδριο του Economist, πως η κυβέρνηση πρέπει να φροντίσει ώστε να δημιουργείται η μέγιστη δυνατή μόχλευση, δηλαδή Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα. «Τα 2 ευρώ που διαθέτει πλέον το ελληνικό δημόσιο πρέπει να προστεθούν στα 3 ευρώ που διαθέτει ο ιδιώτης και στα 5 ευρώ που βάζει μία αναπτυξιακή τράπεζα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ή EBRD, για να υλοποιήσουν μία επένδυση των 10 ευρώ, όχι μόνο των 2 ευρώ. Αυτή είναι η απόλυτη προτεραιότητα».
Ο κ. Καλλιτσάντσης είπε πως τα ΣΔΙΤ για τη διαχείριση απορριμμάτων πάγωσαν τα τελευταία χρόνια. «Ο λόγος φυσικά ήταν το μεγαλύτερο πολιτικό όφελος που έχεις, όταν μοιράζεις χρήματα στους δήμους για να τα διαχειρίζονται ανεξέλεγκτα και να συντηρούν παράνομες χωματερές. Κι ας συνεχίζουν οι Έλληνες φορολογούμενοι να πληρώνουν τα πρόστιμα που μας επιβάλλει η Ε.Ε. για τις χωματερές».
Πριν από λίγες ημέρες, σε συνέδριο για τις υποδομές, ο κ. Γ. Περδικάρης, ανώτατο στέλεχος της ΤΕΡΝΑ και μέλος του Δ.Σ. του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, είχε επισημάνει πως εξαιτίας της πολυετούς κρίσης καταγράφεται σημαντικό χρηματοδοτικό έλλειμμα, της τάξης των 12,6 δισ. ευρώ, στον τομέα των υποδομών. Κατά τον κ. Περδικάρη, «για να επιστρέψουμε στα χρόνια προ κρίσης, χρειάζεται ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα υποδομών που δεν μπορεί να καλυφθεί σε καμία περίπτωση από τον δημόσιο τομέα». Όπως είπε, «χρειαζόμαστε ένα επενδυτικό σοκ που, σε πρώτη φάση, οι δαπάνες του δημοσίου για τις υποδομές να πάνε στο 2,4% του ΑΕΠ, που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος», αλλά στη συνέχεια «πρέπει να βρούμε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως τα ΣΔΙΤ και οι παραχωρήσεις, τα ομόλογα έργων, οι ιδιωτικές επενδύσεις κ.α.».
Τα στοιχεία του Infrastructure Investor δείχνουν πως φέτος θα σημειωθεί ρεκόρ άντλησης κεφαλαίων από funds που επενδύουν στις υποδομές, καθώς αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 δισ. δολάρια. Μέχρι τα τέλη του έτους, αναμένεται να κλείσουν δύο τεράστια funds από την Global Infrastructure Partners και την Brookfield Asset Management, ύψους 20 δισ. δολαρίων έκαστο. Ταυτόχρονα εκτοξεύεται και το μέσο μέγεθος των funds που τοποθετούνται στις υποδομές, που στο πρώτο εξάμηνο έφτασε το 1,9 δισ. δολάρια από 1,3 δισ. δολάρια πέρυσι.
Ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο είναι τα funds που επενδύουν σε τεχνολογικές υποδομές. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο έκλεισαν δύο τέτοια funds, με την Colony Capital (είχε ενδιαφερθεί για την απόκτηση του Αστέρα Βουλιαγμένης) να αντλεί 4,05 δισ. δολάρια για το Digital Colony Partners, ένα από τα μεγαλύτερα funds στην ιστορία των ψηφιακών υποδομών.
Σημειώνεται πως η μεγάλη διαθεσιμότητα κεφαλαίων αποτυπώνεται και στους εν εξελίξει διαγωνισμούς για την παραχώρηση υποδομών στην Ελλάδα όπως η Εγνατία Οδός, ο Βόρειος Οδικός Αξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) κ.ά.