Σημαντικές απώλειες στα δημόσια έσοδα καταγράφονται και από τη μείωση των πωλήσεων των αλκοολούχων ποτών. 

Η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Οινοπνευματωδών Ποτών (ΕΦΚΟΠ) επηρέασε τις πωλήσεις των επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα η μείωση των εσόδων από τον ΕΦΚ να είναι το 2012 στο 15,11% με τη συνολική κατανάλωση να εμφανίζεται το 2012 στα 120.836 χιλιόλιτρα, όταν το 2011 ήταν στα 142.349 χιλιόλιτρα. Σημειώνεται ότι η πτώση των εσόδων το 2012 σε σχέση με το 2011 ανέρχεται στο 20,31%.

Από το 2010 και έπειτα, οπότε και εφαρμόστηκαν αλλεπάλληλες αυξήσεις του ΕΦΚΟΠ - κατά 124% συνολικά η άνοδος, και πλέον διαμορφώνεται σε 25,50 ευρώ ανά λίτρο άνυδρου (Λ.Α.) αλκοόλ-, η καταγεγραμμένη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών καταγράφει συνεχή πτώση, η οποία ωστόσο «καλύπτεται» από λαθραία προϊόντα - παράγωγα οινοπνέυατος.

Ενδεικτικό είναι ότι στις 25/2/2013, σε αγροτική περιοχή της Κερατέας και σε αποθηκευτικό χώρο εγκαταλελειμμένου εργοστασίου, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 9.300 λίτρα καθαρού οινοπνεύματος με ποσοστό καθαρότητας 96%.

Από τις Αρχές εκτιμάται ότι προορισμός του λαθραίου οινοπνεύματος ήταν παράνομα εμφιαλωτήρια, τα οποία παράγουν είτε ποτά-«μαϊμού», είτε λευκά αποστάγματα, τα οποία λόγω των προσμίξεων ζάχαρης ή μεθανόλης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία.

Μάλιστα, από τα στοιχεία που βρέθηκαν κατά την έρευνα προκύπτει ότι το λαθραίο φορτίο οινοπνεύματος είχε μεταφερθεί πρόσφατα από τη Βουλγαρία με φορτηγό αυτοκίνητο, από όπου, σύμφωνα με στοιχεία του ΣΔΟΕ, προέρχεται το μεγαλύτερο ποσοστό του λαθραίου οινοπνεύματος. Μόνο από το συγκεκριμένο φορτίο οι διαφυγόντες δασμοί ανέρχονται σε 300.000 ευρώ.

Οι διαρκείς αυξήσεις στον ΕΦΚΟΠ δεν είχαν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα ούτε για τα δημόσια έσοδα, ούτε και για την απασχόληση, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών υπήρξε πρόσκαιρη αύξηση στα έσοδα το 2010, ενώ από το 2011 και έπειτα καταγράφεται μείωση.

Ουσιαστικά πρόκειται για προβολή και στον ΕΦΚΟΠ της συνολικής κατάρρευσης των εσόδων από τους ειδικούς φόρους κι έμμεσους φόρους, όπως αποτυπώνεται και στα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο. Είναι έκδηλη η υστέρηση εσόδων έναντι σχεδόν όλων των εισπρακτικών στόχων:

α) Από Φ.Π.Α., όλων των κατηγοριών, κατά 252 εκατ. ευρώ ή 7,3%, εκ των οποίων 126 εκατ. ευρώ προέρχονται από τον Φ.Π.Α. πετρελαιοειδών.

β) Από τους φόρους συναλλαγών κατά 252 εκατ. ευρώ.

γ) Από τους υπόλοιπους έμμεσους φόρους κατανάλωσης και ειδικότερα  τον Ε.Φ.Κ. καπνού, κατά 144 εκατ. ευρώ. Ειδικά οι εισπράξεις από τον Ε.Φ.Κ καπνού, αν και εξακολουθούν να είναι μειωμένες, φαίνεται πως ανακάμπτουν σταδιακά και η απόκλιση από τον στόχο έχει περιοριστεί στο 19,8% έναντι 33,2% του πρώτου διμήνου.

δ) Από Ε.Φ.Κ. ενεργειακών προϊόντων κατά 55 εκατ. ευρώ ή 5,1%.


Δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας χαμένες

Ωστόσο, το άλλο θύμα της υπερφορολόγησης ενός κλάδου συνδεόμενου με τον τουρισμό είναι η απασχόληση. Η αύξηση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί ο τζίρος της αγοράς, καθώς το ποτό έχει καταστεί πλέον ακριβό, όχι μόνο για τον Έλληνα αλλά και για τον τουρίστα.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η φορολογία των ποτών στις τουριστικά ανταγωνιστικές χώρες είναι ελάχιστη, συγκρινόμενη με την ελληνική. Έτσι, στη φιάλη των 700 ml 40%, ο φόρος κατανάλωσης στην Κύπρο είναι 1,67 ευρώ, στην Ιταλία 2,24 ευρώ, στην Ισπανία 2,32 ευρώ και στην Ελλάδα 7,14 ευρώ.

Επιπλέον, η υπερφορολόγηση στην Ελλάδα εκτιμάται ότι ευνοεί τις εισαγωγές - αγορές ακόμη και ελληνικών αλκοολούχων ποτών από τις γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, όπου ο φόρος είναι χαμηλότερος και το εμπόριο ελεύθερο, ως χώρα της Ε.Ε.

Το γεγονός αυτό έχει ως συνέπεια τον φόρο του αλκοόλ να τον εισπράττει το άλλο κράτος και όχι το ελληνικό, ενώ ο σχετικός τζίρος μεταφέρεται εκτός Ελλάδας.

Οι συνθήκες αυτές έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια σε συρρίκνωση του κλάδου, σε απολύσεις και σε μείωση του αριθμού των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτόν.

Παράλληλα, με τη μείωση της διασκέδασης εκτός σπιτιού - όπου κυρίως καταναλώνονται τα αλκοολούχα -, έχει μειωθεί σημαντικά κι η κατανάλωση, η οποία πλέον έχει περιοριστεί στη λεγόμενη «ζεστή αγορά», δηλαδή από σημεία λιανικής πώλησης, κι όχι στη «ψυχρή αγορά», δηλαδή εστίαση, όπου βέβαια βρίσκονται και οι περισσότερες θέσεις εργασίας.

Υπολογίζεται ότι στο σύνολο του κλάδου της εστίασης από το φθινόπωρο του 2011, οπότε και η αύξηση στο ΦΠΑ ήλθε να συνδυαστεί με τις αυξήσεις στον ΕΦΚΟΠ, έχουν χαθεί περισσότερες από 50.000 θέσεις εργασίας, ενώ στα 5.000 υπολογίζονται τα λουκέτα σε επιχειρήσεις.