Ρευστότητα ύψους 50 δισ. ευρώ «κόβει» από τις ελληνικές τράπεζες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς, όπως αποκαλύπτει σήμερα το Euro2day, ζητά να βρουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης για να μειώσουν κατά τουλάχιστον 50% τον δανεισμό τους από την ίδια.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day, η ΕΚΤ έχει ζητήσει από τις ελληνικές τράπεζες τα σχέδια εναλλακτικής χρηματοδότησης, που υποχρεούνται να υποβάλλουν, να προβλέπουν μείωση της εξάρτησης από την ίδια στο σκέλος της ρευστότητας κατά 50% τουλάχιστον, εντός της επόμενης διετίας.

Πρόκειται για προσαρμογή-σοκ, καθώς με κλειστές τις αγορές για τη χώρα, και κατά συνέπεια για τις τράπεζες, το τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να μειώσει τη φθηνή ρευστότητα που αντλεί από την ΕΚΤ στα μισά μέσα σε μία διετία. Δηλαδή από 97,7 δισ. ευρώ που ήταν στις 31/12/2010 (τελευταία επίσημα στοιχεία) το ECB funding να μειωθεί στα επίπεδα των 49 δισ. ευρώ.

Οι τράπεζες υποχρεούνται να υποβάλουν στις 4 Απριλίου τα προσχέδια χρηματοδότησης, με τα οποία υποχρεούνται να περιγράψουν αναλυτικά τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί η παραπάνω προσαρμογή.

Η κάθε τράπεζα οφείλει να προσδιορίσει με σαφήνεια τις εναλλακτικές πηγές εξεύρεσης ρευστότητας (πώληση περιουσιακών στοιχείων, λήξεις ομολόγων, μείωση χαρτοφυλακίου δανείων) και να δώσει πλήρη στοιχεία για τον περιορισμό του λειτουργικού κόστους, είτε αφορά στη μείωση καταστημάτων είτε στις μισθολογικές δαπάνες.

Επιπρόσθετα, οι εμπορικές τράπεζες πρέπει να αναλύσουν με ποιους τρόπους θα συγκρατήσουν τις καταθέσεις και σε δεύτερη φάση να τις επανακτήσουν...

Τα «πέναλτι» μη συμμόρφωσης

«Στην περίπτωση όπου το funding plan μιας τράπεζας δεν κριθεί πειστικό ως προς την υλοποίησή του, τότε θα χρειαστεί να βρει ρευστότητα είτε μειώνοντας το χαρτοφυλάκιο δανείων ή πουλώντας θυγατρικές και συμμετοχές», τονίζει στο Euro2day στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος.

Και εξηγεί: «Έχουμε ζητήσει από τις εμπορικές τράπεζες να καταθέσουν λεπτομερειακά funding plans, με στόχο ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή για να μη χρειαστεί να μειώσουν τα χαρτοφυλάκια των δανείων τους. Ωστόσο, εάν το funding plan δεν είναι ρεαλιστικό, τότε θα πρέπει η τράπεζα να προχωρήσει σε ριζικές λύσεις εξεύρεσης ρευστότητας».

Εξάλλου, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει καταστήσει σαφές ότι όσες εμπορικές τράπεζες, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, βρεθούν στη δύσκολη θέση να μη διαθέτουν εναλλακτικά εργαλεία ενίσχυσης της ρευστότητάς τους, τότε και μόνο τότε «θα χρειαστεί να θυσιάσουν μέρος των χαρτοφυλακίων τους».

Την ίδια στιγμή, «δικλίδα ασφαλείας» αναμένεται να αποτελέσει, για όσες τράπεζες αντιμετωπίσουν σημαντικό πρόβλημα ρευστότητας, ο προωθούμενος Μηχανισμός Στήριξης Τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η σύστασή του επιβάλλεται, επί της ουσίας, για τη σωτηρία των υπό ασφυκτική πίεση ιρλανδικών τραπεζών, αλλά σε δεύτερο χρόνο θα στηρίξει όλους τους αδύναμους τραπεζικούς κρίκους της ευρωζώνης.

Τι κάνουν οι τράπεζες

«Ο στόχος της μείωσης κατά τουλάχιστον 50% της αντλούμενης ρευστότητας από την ΕΚΤ είναι μεν δύσκολος, λόγω των κλειστών για την Ελλάδα αγορών, αλλά όχι ανέφικτος», τονίζει στο Euro2day διευθύνων σύμβουλος μεγάλης τράπεζας, σημειώνοντας ότι ήδη από την αρχή του έτους το ECB funding μειώνεται για τις περισσότερες μεγάλες ελληνικές και κυπριακές τράπεζες.

Ο όμιλος Εθνικής μείωσε, το πρώτο δίμηνο του έτους, κατά 1,3 δισ. ευρώ τη ρευστότητα που έχει αντλήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (από 19,9 δισ. σε 18,6 δισ. ευρώ), η Alpha κατά 600 εκατ. ευρώ (13,6 δισ. ευρώ από 14,2 δισ. ευρώ), ενώ η MPB στο τρίμηνο έχει μειώσει κατά 28,5% το ECB funding (από 7 δισ. ευρώ σε 5 δισ. ευρώ).

Μείωση της ρευστότητας που αντλεί από την ΕΚΤ προανήγγειλε για φέτος η διοίκηση της Eurobank. Στις 31/12/2010 το ECB funding του ομίλου ανερχόταν στα 20,3 δισ. ευρώ και στις αρχές Μαρτίου, όπως ανέφερε η διοίκηση του ομίλου, είχε υποχωρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα. Αναμένεται δε να μειωθεί κατά τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος της χρονιάς.

Στον αντίποδα, κατά τη διάρκεια του δ΄ τριμήνου της περυσινής χρονιάς η ρευστότητα που άντλησε η Πειραιώς από την ΕΚΤ αυξήθηκε στα 17,2 δισ. ευρώ από 14,7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τη διοίκηση της τράπεζας, παραμένει σε αυτά τα επίπεδα και τον Μάρτιο. Η Πειραιώς διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της κρατικά ελληνικά ομόλογα αξίας 8,7 δισ. ευρώ.

Αύξηση του κόστους χρηματοδότησης

Προς το παρόν, οι τράπεζες μειώνουν τη ρευστότητά τους από την ΕΚΤ μέσω δανεισμού από ευρωπαϊκές τράπεζες με ενέχυρο ομόλογα ελληνικού δημοσίου ή τραπεζικά ομόλογα με εγγύηση Δημοσίου. Τα ομόλογα αποτιμώνται έως και κατά 50% χαμηλότερα από την ονομαστική τους αξία, μειώνοντας τον κίνδυνο που αναλαμβάνουν οι ξένες τράπεζες.

Με τον τρόπο αυτόν μειώνεται ο απευθείας δανεισμός των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ χωρίς να πλήττονται τα επίπεδα ρευστότητάς τους, αυξάνεται όμως το κόστος χρηματοδότησης.

Πίεση σε δάνεια και κόστη

Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν θα υπάρξει πίεση στο χαρτοφυλάκιο δανείων. «Για να μειωθεί η ρευστότητα που χρειάζονται οι τράπεζες πρέπει οι αποπληρωμές δανείων να παραμείνουν τουλάχιστον υψηλότερες των νέων χορηγήσεων και η μείωση των δανείων να μην υπολείπεται σημαντικά της μείωσης των καταθέσεων όπως συνέβη πέρυσι», σημειώνει στέλεχος χορηγήσεων μεγάλου εγχώριου τραπεζικού ομίλου.

Σε αυτό το περιβάλλον, οι πιέσεις της κυβέρνησης για αύξηση των χορηγήσεων κρίνονται από τους τραπεζίτες κενές περιεχομένου, καθώς μείζον θέμα ήταν και παραμένει η θωράκιση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος.

Στην πράξη, οι τραπεζικοί όμιλοι μειώνουν τις χορηγήσεις τους την τελευταία διετία, με εξαίρεση κάποιες αγορές όπως της Τουρκίας και της Πολωνίας, ενώ εντείνουν, λόγω απομόχλευσης, τα προγράμματα περικοπής κόστους.

Για τη φετινή χρονιά οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες προωθούν προγράμματα περικοπής κόστους της τάξης του 3% έως 5%. Η διοίκηση της Πειραιώς ανακοίνωσε στους αναλυτές ότι στόχο για φέτος αποτελεί η περικοπή κατά 5% στα κόστη του ομίλου έναντι μείωσης 4,4% που επιτεύχθηκε το 2010.

Κατά 3% επιδιώκει να μειώσει τα έξοδά της φέτος η Alpha Bank, συνεχίζοντας το πρόγραμμα μείωσης του λειτουργικού κόστους που εφαρμόζει την τελευταία διετία.

Η Eurobank μείωσε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τα κόστη της το 2010 κατά 3% και ο δείκτης κόστους προς έσοδα διαμορφώθηκε στο 48,8%.

Παρότι η Εθνική δεν δημοσιοποίησε στόχο μείωσης κόστους, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι εσωτερικά έχει τεθεί ως προτεραιότητα η μείωση των εξόδων κατά τουλάχιστον 3% φέτος.


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.