Πονοκέφαλος για τις τράπεζες τα «κόκκινα» στεγαστικά

Η μεγαλύτερη τριμηνιαία μείωση κόκκινων δανείων από την αρχή της κρίσης καταγράφηκε το 4ο τρίμηνο του έτους, σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Στο συγκεκριμένο διάστημα, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs ή ΜΕΑ) περιορίστηκαν κατά 4,8% έναντι του τρίτου τριμήνου στα 95,7 δισ. ευρώ ή στο 43,1% του χαρτοφυλακίου.

Εξαιρουμένων των δανείων που είναι εκτός ισολογισμού, τα NPEs διαμορφώνονται σε 94,4 δισ. ευρώ, ποσό που είναι 1,6 δισ. ευρώ καλύτερο του στόχου.

Όπως εξηγεί η ΤτΕ, η μείωση των NPEs οφείλεται κατά κύριο λόγο στις διαγραφές, που άγγιξαν τα 2,1 δισ. ευρώ και στις πωλήσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Οι συνολικές διαγραφές και οι πωλήσεις σε ετήσια βάση άγγιξαν τα 6,5 δισ. ευρώ και τα 3,6 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Η μείωση των NPEs, που προήλθε από εισπράξεις και ρευστοποιήσεις, πάντως, ήταν επίσης βελτιωμένη σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Καλύτερες επιδόσεις παρατηρούνται στο καταναλωτικό και επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο, όπου η τριμηνιαία μείωση άγγιξε τo 14,8% και 4,4% αντίστοιχα. Oι επιδόσεις στο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο, ωστόσο, εμφανίζονται χαμηλές, καθώς σημειώθηκε τριμηνιαία μείωση μόλις 0,6%. Σε ετήσια βάση, η μείωση στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο άγγιξε το 12,3%, στο καταναλωτικό το 19,7%, ενώ στο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο σημειώθηκε αύξηση των NPEs κατά 0,4%.

Σημειώνει δε ότι είναι «αξιοσημείωτο» το ποσοστό των NPEs που τελεί σε καθεστώς αίτησης για υπαγωγή σε νομική προστασία. Στο σύνολο των χαρτοφυλακίων, το 13,9% των ΜΕΑ τελεί υπό καθεστώς αίτησης για υπαγωγή σε νομική προστασία, ενώ στο στεγαστικό, το ποσοστό ξεπερνά το 30%.

Οι αλλαγές στη στρατηγική

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, ο χρονικός ορίζοντας μείωσης των NPEs δεν έχει μεταβληθεί, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό της μείωσης θα επιτευχθεί κατά τα δύο τελευταία έτη, το 2018 και το 2019. Παρατηρούνται, ωστόσο, κάποιες διαφοροποιήσεις στους παράγοντες μείωσης των ΜΕΑ σε σχέση με την προηγούμενη υποβολή. Συγκεκριμένα:

- Οι τράπεζες σκοπεύουν να επισπεύσουν την πώληση δανείων, κυρίως στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και σε μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες στοχεύουν σε επιπλέον πωλήσεις ύψους 4,7 δισ. ευρώ, αγγίζοντας τα 11,6 δισ. ευρώ συνολικές πωλήσεις για την περίοδο Ιουνίου 2017 - Δεκεμβρίου 2019. Μέρος των επιπλέον πωλήσεων (1,4 δισ. ευρώ) ήδη έχει πραγματοποιηθεί κατά το 3ο τρίμηνο του 2017 μέσω τιτλοποίησης και μεταφοράς ΜΕΑ από μη συστημική τράπεζα.

- Επιπρόσθετα, οι τράπεζες σκοπεύουν να αυξήσουν τα ποσά των διαγραφών κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ, κυρίως στο χαρτοφυλάκιο λιανικής.

- Παρ' όλα αυτά, οι τράπεζες πραγματοποίησαν συντηρητικότερες εκτιμήσεις όσον αφορά τις καθαρές εισροές NPEs σε σχέση με την προηγούμενη υποβολή στοιχείων. Η εισροή νέων NPEs για την περίοδο Ιουνίου 2017 - Δεκεμβρίου 2019 αυξάνεται κατά 1,2 δισ. ευρώ, ενώ αντίθετα η αποκατάσταση της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (curing) μειώνεται κατά 2,5 δισ. ευρώ. Οι τράπεζες ενσωμάτωσαν στα μοντέλα τους χειρότερες μακροοικονομικές υποθέσεις σε σύγκριση με την προηγούμενη υποβολή (ρυθμός αύξησης ΑΕΠ, διαθέσιμο εισόδημα), οι οποίες επηρέασαν τον ρυθμό εκ νέου αθέτησης (re-default rate), καθώς και τις καθαρές εισροές NPEs. Η χαμηλότερη αποκατάσταση της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων σχετίζεται σε ένα βαθμό και με τα υψηλότερα ποσά πωλήσεων και διαγραφών.

- Οι λοιποί παράγοντες μείωσης των NPEs δεν παρουσιάζουν μεταβολή σε σχέση με την προηγούμενη υποβολή. Οι εκποιήσεις καλύψεων παραμένουν κύριος παράγοντας, ύψους 10,6 δισ. ευρώ. 

* Δείτε αναλυτικά στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.