«Καμπανάκι» Σάλλα για την αξιολόγηση: Οι καθυστερήσεις κοστίζουν

«Η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει σύντομα, διότι οι καθυστερήσεις θα εμποδίσουν τις δαπάνες και την επενδυτική δραστηριότητα που χρειάζεται η οικονομία», επισημαίνει σε δήλωσή του στο Bloomberg ο Μιχάλης Σάλλας.

«Δεν θα έχουμε την αίσθηση ότι βγήκαμε από την κρίση, μέχρις ότου τελειώσει η αξιολόγηση», επισημαίνει. 

Η δήλωση Σάλλα καταγράφεται σε ρεπορτάζ του Bloomberg για την εικόνα της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών. Σε αυτό αναφέρεται ότι από την τελευταία «έκρηξη» στην ελληνική κρίση το 2015, οι τράπεζες στην πιο προβληματική οικονομία της Ευρώπης αύξησαν τα κεφάλαιά τους, σταμάτησαν τις απώλειες και δημιούργησαν σχέδιο για τη μείωση των «βουνών» κόκκινων δανείων.

Τώρα, οι νέες εντάσεις για τη διάσωση της χώρας θέτουν σε κίνδυνο αυτή την πρόοδο. Περίπου 1,3% των καταθέσεων αποσύρθηκαν από τις τράπεζες τον Ιανουάριο, ενώ τα κόκκινα δάνεια αυξήθηκαν -αύξηση που ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας απέδωσε στην εκμετάλλευση από τους δανειολήπτες του αδιεξόδου με τους πιστωτές, ως δικαιολογία να αποφύγουν να κάνουν τις πληρωμές τους.

Έλληνες αξιωματούχοι συναντώνται αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα με τους εκπροσώπους της ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για να καθορίσουν τις πολιτικές που θα πρέπει να υλοποιήσει η Ελλάδα για να «ξεκλειδώσει» περισσότερα δάνεια. Η κυβέρνηση προβλέπει συμφωνία τον Μάρτιο ή στις αρχές Απριλίου, όμως η κλίμακα των εκκρεμών ζητημάτων εγείρει ανησυχίες πως ίσως είναι πολιτικά δύσκολο να «πουληθούν» οι πολιτικές αυτές στο εσωτερικό.

«Όσο περισσότερο αργεί να αρθεί το αδιέξοδο, τόσο πιο επιζήμιο θα είναι για τις τράπεζες», δήλωσε στο Bloomberg  ο αναλυτής της Eurasia Group, Federico Santi.

Οι μεγαλύτερες τράπεζες -Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και Alpha Bank- σημείωσαν πρόοδο από το 2015, όταν έφυγε το 26% των καταθέσεων λόγω των ανησυχιών για πιθανή έξοδο της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση. Αυτή η φυγή καταθέσεων σταμάτησε μόνο με το κλείσιμο των τραπεζών για τρεις εβδομάδες, την επιβολή περιορισμών στην ανάληψη χρημάτων και τη μεταφορά χρήματος στο εξωτερικό, και με τη συμφωνία για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της χώρας, ύψους 86 δισ. ευρώ, στο οποίο συμφώνησε η Ελλάδα.

Η ανακεφαλαιοποίηση ύψους 14,4 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο του 2015 από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και ιδιώτες επενδυτές ενίσχυσε τους ισολογισμούς των τραπεζών. Το ΤΧΣ -που χρηματοδοτείται μέσω δανείων της ευρωζώνης- παραμένει ο μεγαλύτερος επενδυτής στις τρεις από τις τέσσερις τράπεζες.

Για πρώτη φορά από το 2010, τρεις από τις τέσσερις τράπεζες αναμένεται να ανακοινώσουν ετήσια κέρδη από την επόμενη εβδομάδα, που θα αρχίσουν να ανακοινώνουν τα αποτελέσματά τους. Κρίσιμης σημασίας είναι πως οι τράπεζες ξεκινούν ένα τριετές σχέδιο, υπό την επίβλεψη των ρυθμιστικών αρχών, για τη συρρίκνωση των κόκκινων δανείων τους.

Paulson και Diamond

Η προοπτική ανάκαμψης έχει προσελκύσει επενδυτές όπως ο hedge fund manager John Paulson, ο οποίος είναι μεγαλύτερος ιδιώτης μέτοχος τόσο στην Τράπεζα Πειραιώς όσο και στην Alpha Bank. Όπως αναφέρει το Bloomberg, την περασμένη εβδομάδα, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Barclays, Bob Diamond, μπήκε στο «παιχνίδι». Η επενδυτική του εταιρεία Atlas Merchang Capital αγόρασε την Credicom και όρισε επικεφαλής της τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Πειραιώς, Άνθιμο Θωμόπουλο. Η αγορά αυτή δίνει στην Atlas τραπεζική άδεια που θα μπορούσε να της επιτρέψει να αγοράσει κόκκινα δάνεια.

Μέχρις ότου οι τράπεζες αρχίσουν να «ξεφορτώνονται» αυτά τα κόκκινα δάνεια, υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες ότι θα μπορέσουν να παράσχουν στις επιχειρήσεις τις πιστώσεις που χρειάζονται για να αναπτυχθούν.

«Αυτά τα NPLs φρενάρουν ολόκληρη την οικονομία», σύμφωνα με τον αναλυτή της Pantelakis Securities, Π. Μαντσαρβά.

Οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες, στο πλαίσιο του σχεδίου για τα κόκκινα δάνεια, σκοπεύουν να μειώσουν τις μη εξυπηρετούμενες εκθέσεις -δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση που ξεπερνά τους τρεις μήνες ή που εκτιμάται ότι δεν θα αποπληρωθούν πλήρως- στο 38% από 50%. Αυτό σημαίνει αναδιάρθρωση, πώληση και απομείωση κόκκινων δανείων σε διάστημα τριών ετών. Καθώς έχει πλέον χαλαρώσει η απαγόρευση για τους πλειστηριασμούς, οι τράπεζες μπορούν να ρευστοποιήσουν τις εγγυήσεις, ώστε να αντισταθμίσουν τις απώλειες. Και η κυβέρνηση έχει προωθήσει νομοθεσία για τη δημιουργία δευτερογενούς αγοράς για τα κόκκινα δάνεια.

Σε έκθεσή του τον Φεβρουάριο, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξέφρασε την ελπίδα πως οι εξελίξεις αυτές θα βοηθήσουν τις τράπεζες να πετύχουν καλύτερες τιμές για τα προβληματικά assets από τους επενδυτές.

Μνήμες Grexit

Όμως, το σχέδιο αυτό εξαρτάται από μια ισχυρή οικονομία, σύμφωνα με  τον κ. Μαντσαρβά. Σχεδόν το ήμισυ των μειώσεων στα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια αναμένεται να πραγματοποιηθεί το β’ εξάμηνο του 2019. Η δομή έχει σχεδιαστεί ώστε να δίνεται αρκετός χρόνος ανάκαμψης για να βελτιωθούν οι προοπτικές της χώρας. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει «στοίχημα», δεδομένων των θεμελιωδών αδυναμιών της ελληνικής οικονομίας, η οποία έχει συρρικνωθεί κατά 25% από το 2008.

Επιπλέον, αν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και το ΔΝΤ δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία με την Αθήνα, η Ελλάδα μπορεί να μη λάβει τη ζωτικής σημασίας δόση από το πακέτο διάσωσης. Αυτό θα επέφερε σοβαρό πλήγμα σε μια χώρα που εξακολουθεί να μην μπορεί να δανειστεί από τις αγορές ομολόγων με προσιτά επιτόκια. Και ο χρόνος μετρά αντίστροφα: η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα ύψους περίπου 6 δισ. ευρώ τον Ιούλιο.

Οι μνήμες του «φλερτ» με το Grexit το 2015 παραμένουν νωπές και μια νέα κρίση θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τη λαϊκή οργή σε όλη την Ευρώπη, την ώρα που οι Γάλλοι ψηφοφόροι ετοιμάζονται για τις κάλπες του Απριλίου και του Μαΐου, και πριν τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.

Παρ' όλες τις προσπάθειές τους, οι ελληνικές τράπεζες δεν ελέγχουν τη μοίρα τους. Η πολιτική αναφορικά με το πρόγραμμα διάσωσης της χώρας είναι αυτή που ορίζει το άμεσο μέλλον τους. Καθώς συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις στην Αθήνα, βετεράνοι τραπεζίτες ελπίζουν για το καλύτερο.