Ασφάλειες: Ποια στάση κρατούν οι ξένες πολυεθνικές

Έχει ενταθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα η φημολογία για το κατά πόσον θα υπάρξουν ξένες ασφαλιστικές εταιρείες που θα θελήσουν να αποχωρήσουν από την ελληνική αγορά, εξαιτίας των δυσμενών εξελίξεων στην εγχώρια οικονομία. Μάλιστα, μετά την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων και το κλείσιμο των τραπεζών, υπήρξαν κάποιες πολύ περιορισμένες περιπτώσεις μεταφοράς εξειδικευμένων ασφαλιστικών δραστηριοτήτων στο εξωτερικό.

Παρ' όλα αυτά, αξιόπιστοι κύκλοι της αγοράς θεωρούν αυτές τις συζητήσεις πολύ πρόωρες και υπερβολικές. Και αυτό όχι γιατί δεν μπορούν να υπάρξουν κάποιες εταιρείες που θα θελήσουν ενδεχομένως να αποχωρήσουν από τη χώρα, όσο κυρίως γιατί τέτοιες αποφάσεις: α) σπάνια παίρνονται εν θερμώ, αλλά αφού διαφανεί προς τα πού βαδίζει η οικονομική κατάσταση στη χώρα, β) είναι δύσκολες γιατί χάνεται μια πολυετής δουλειά γνώσης και δημιουργίας υποδομών.

Η αλήθεια είναι πως οι ξένες ασφαλιστικές έχουν μαζέψει αρκετά παράπονα τα τελευταία χρόνια από τη στάση των πολιτικών ηγεσιών της χώρας.

Το 2012 για παράδειγμα, είδαν τα ομόλογά τους να κουρεύονται μέσω του περιβόητου PSI και οι μητρικοί τους όμιλοι έβαλαν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των ελληνικών θυγατρικών τους.

Πέρυσι επίσης, η συγκυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας-ΠΑΣΟΚ ανέβαλε για ένα χρόνο (για τον Ιούνιο του 2015) την ψήφιση θεσμικού πλαισίου που αφορούσε το ρόλο των ασφαλιστικών στα επαγγελματικά ταμεία (Β' πυλώνας) και στη συνέχεια (το Φεβρουάριο του 2015) ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Σταθάκης ξεκαθάρισε στους εκπροσώπους του κλάδου πως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να προωθηθεί από την παρούσα κυβέρνηση. Επίσης, όπως η προηγούμενη κυβέρνηση, έτσι και η σημερινή, απέρριψαν άνευ συζητήσεως το αίτημα του κλάδου για υποχρεωτική ασφάλιση των κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, σεισμοί).

Παρ' όλα αυτά, οι ξένες ασφαλιστικές εταιρείες (με εξαίρεση ίσως μία περίπτωση, και αυτό μάλλον για δικούς της λόγους) δεν σκέφτηκαν να εγκαταλείψουν την Ελλάδα, καθώς:

α) Έχουν εδώ και χρόνια τοποθετήσει το μεγαλύτερο ποσοστό των επενδύσεών τους στο εξωτερικό (καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές), έχοντας αφήσει στις ελληνικές τράπεζες κάποια περιορισμένα ποσά προκειμένου να διευκολύνουν τις λειτουργικές τους δαπάνες.

β) Λόγω μιας σειράς παραγόντων, τα περιθώρια κέρδους της διετίας 2013-2014 ήταν αρκετά ικανοποιητικά και έτσι οι περισσότερες εταιρείες εμφάνισαν αξιοσημείωτη κερδοφορία.

γ) Αναμένεται να υπάρξει μεγάλη ζήτηση σε βάθος χρόνου τόσο για συνταξιοδοτικά συμβόλαια, όσο και για ασφαλιστήρια υγείας. Τα στελέχη των ξένων εταιρειών διέγνωσαν έγκαιρα τις πολύ μειωμένες παροχές που θα δίνει το ελληνικό σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, θεωρώντας πως το μεγάλο αυτό κενό θα μπορέσει να καλυφθεί μόνο από τον ιδιωτικό τομέα.

«Κακό το πρώτο εξάμηνο»

Η θετική αυτή εικόνα βέβαια, «τσαλακώθηκε» το πρώτο φετινό εξάμηνο όπου η πτώση της παραγωγής καλύφθηκε πρόσκαιρα από τη διάθεση «προϊόντων Grexit» δηλαδή επενδυτικών-ασφαλιστικών συμβολαίων που στόχο έχουν να προστατέψουν τα χρήματα των πελατών σε περίπτωση εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη.

Το πρόβλημα των ξένων δεν είναι αυτή καθεαυτήν η πιθανή επιστροφή στη δραχμή, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση θα διέθεταν τις επενδύσεις τους στο ευρώ (στο εξωτερικό) και τις υποχρεώσεις τους σε υποτιμημένες δραχμές. Τα κεφαλαιακά κέρδη που θα σημείωναν θα ήταν μεγάλα, ωστόσο η ασφαλιστική αγορά θα επέστρεφε δεκαετίες πίσω. «Θα ήταν σαν να έχεις μια πολυτελή βίλα μέσα σ' ένα σκουπιδότοπο. Οι ξένες εταιρείες επιθυμούν την Ελλάδα μέσα στην ευρωζώνη, με μια οικονομία που αρχικά θα σταθεροποιηθεί και στη συνέχεια θα μπει σε τροχιά ανάπτυξης» ανέφερε χαρακτηριστικά παράγοντας του κλάδου.

Αυτό άλλωστε που φοβίζει τους ξένους είναι το εξής: είτε εντός, είτε (πολύ χειρότερα) εκτός ευρώ, μια ελληνική οικονομία που θα είναι μακροπρόθεσμα βυθισμένη στη φτώχεια και την ύφεση.

Επί του παρόντος πάντως, οι ξένες ασφαλιστικές τηρούν στάση αναμονής και φρόντισαν να συνεχίσουν να εξυπηρετούν τους πελάτες τους (όπως και οι ελληνικών συμφερόντων ανταγωνιστικές τους) σε περιβάλλον κλειστών τραπεζών. Δεν είναι λίγες μάλιστα οι περιπτώσεις όπου υψηλόβαθμα στελέχη των μητρικών τους ομίλων από το εξωτερικό έχουν σπεύσει να καθησυχάσουν το προσωπικό και τα δίκτυα στην Ελλάδα, δηλώνοντας την υποστήριξή τους.

Τέλος, οι ξένες ασφαλιστικές εταιρείες παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις εξελίξεις στο μέτωπο της κοινωνικής ασφάλισης, καθώς μετά την ψήφιση των προαπαιτούμενων μέτρων από την παρούσα Βουλή, θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους για τη σύναψη τριετούς μνημονίου, εντός του οποίου περίοπτη θέση αναμένεται να έχει τόσο το ασφαλιστικό, όσο και ο κλάδος της δημόσιας υγείας.