Logistics: Αλλαγή μοντέλου ζητά ο κλάδος

Την ανάγκη η χώρα μας να αποκομίσει περισσότερα οφέλη από το διερχόμενο φορτίο, που χρησιμοποιεί την Ελλάδα ως χώρα διέλευσης για να καταλήξει σε άλλους τελικούς προορισμούς, σημειώνουν όλο και περισσότεροι παράγοντες της αγοράς εφοδιαστικής αλυσίδας.

Εκείνο που τονίζουν με έμφαση είναι ότι με τον τρόπο που έχει αναπτυχθεί η αγορά logistics, η Ελλάδα αποκομίζει πολύ λίγα οφέλη καθώς στη συντριπτική τους πλειονότητα τα εμπορεύματα απλώς διέρχονται από τη χώρα, κάνοντας για το σκοπό αυτό χρήση των υποδομών της, χωρίς να αφήνουν ένα μέρος της υπεραξίας στην ελληνική οικονομία.

Η συζήτηση αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη σε μια εποχή όπου καταγράφεται σαφέστατη βελτίωση στην κατάταξη της Ελλάδας σε έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για τον κλάδο των logistics. Ταυτόχρονα όμως, τα στοιχεία που αφορούν στο πρώτο τρίμηνο του 2014, το οποίο μόλις έκλεισε, καταγράφουν περαιτέρω συρρίκνωση του κλάδου παροχής υπηρεσιών logistics, με τη σωρευτική μείωση στα χρόνια της κρίσης να φτάνει στο 30%.

Οι εξελίξεις αυτές συμβαίνουν ενώ βρίσκονται στα πρόθυρα της θεσμοθέτησης από την κυβέρνηση καίριες αλλαγές με στόχο την ανάπτυξη της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) και την ανάδειξη της Ελλάδας σε ανταγωνιστικό και ποιοτικό διαμετακομιστικό κόμβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Οι εξαγωγές, όχι η διέλευση, φέρνουν ανάπτυξη 

Χαρακτηριστικά, σε εκδήλωση για τις συνδυασμένες μεταφορές και τα logistics, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδικάτου Χερσαίων Εμπορευματικών Μεταφορών (ΠΣΧΕΜ), Πέτρος Σκουλικίδης, σημείωσε με έμφαση ότι η προστιθέμενη αξία στις μεταφορές έρχεται από την Άπω Ανατολή. Ο ίδιος τόνισε ότι η χώρα μας, προκειμένου να αυξήσει τα οφέλη της, θα πρέπει να διερευνήσει τη δυνατότητα ανασυναρμολόγησης φορτίων από την Άπω Ανατολή, εντός της Ελλάδος, όπως γίνεται στην Τσεχία και την Ουγγαρία, με σημαντικό όφελος για τις συγκεκριμένες οικονομίες.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η τοποθέτηση του μέλους της Μόνιμης Επιτροπής Logistics, Γιάννη Σιαμά, ο οποίος σε εκδήλωση της Ελληνικής Εταιρείας Logistics Βορείου Ελλάδας τόνισε ότι «η ανάπτυξη έρχεται με εξαγωγές και όχι με διερχόμενα φορτία. Από αυτά θα είχαμε όφελος μόνο αν κάποια από τα εμπορεύματα εκτελωνίζονταν ως ευρωπαϊκά στην Ελλάδα ή μεταποιούνταν, έστω σε έναν ελάχιστο βαθμό, π.χ. με κάποια αλλαγή στη συσκευασία τους, για να εισπράττουμε τον ΦΠΑ. Όπως γίνεται σήμερα η διαδικασία, η Ελλάδα δεν κερδίζει τίποτα». Μάλιστα ο κ. Σιαμάς δεν δίστασε να σημειώσει ότι η υφιστάμενη νομοθεσία για την εφοδιαστική αλυσίδα στην Ελλάδα δεν στηρίζει την ανάπτυξη, παρά μόνο χαρίζει τις ελληνικές υποδομές σε μεγάλες αλυσίδες logistics, χωρίς να κερδίζει η χώρα.

Βελτίωση επίδοσης

Πάντως, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα έχει καταφέρει να βελτιώσει τις επιδόσεις, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο ούτε από την Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία για φέτος κατέταξε τη χώρα μας στην 44η θέση, μεταξύ 160 συνολικά χωρών, στο Δείκτη Επιδόσεων Logistics (Logistics Performance Index - LPI).

Η χώρα μας κατάφερε η να σημειώσει πολύ μεγάλη πρόοδο αφού πριν από δύο χρόνια βρισκόταν στην 72η θέση της σχετικής κατάταξης. Η συγκεκριμένη έκθεση εστιάζει τόσο στις υποδομές όσο και στην ελεύθερη διακίνηση των φορτίων, εξετάζοντας παράγοντες όπως οι τελωνειακές διατυπώσεις, οι ημέρες καθυστερήσεων στη διακίνηση ενός φορτίου κτλ. Τα σημεία στα οποία η Ελλάδα θα πρέπει να βελτιώσει τις επιδόσεις της είναι οι χρόνοι και τα κόστη που απαιτούνται για την εισαγωγή ή την εξαγωγή ενός αγαθού.

Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας, σχετική μελέτη δείχνει ότι θα πρέπει να εστιάσουν την προσπάθειά τους στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων, υψηλής προστιθέμενης αξίας, αλλά σε τιμές που θα είναι συμβατές με τις υφιστάμενες συνθήκες στην αγορά. Επιπλέον οι ίδιες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εξορθολογίσουν τα κόστη τους, υλοποιώντας, όμως, παράλληλα επενδύσεις σε σύγχρονες τεχνολογίες και συστήματα.

Με δύο στόχους

Στην άρση σημαντικών στρεβλώσεων για το σύνολο της αγοράς εφοδιαστικής αλυσίδας υπολογίζεται ότι θα συμβάλουν οι αλλαγές που κομίζει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για τα logistics που έχει ως στόχους:

- Να μειωθούν τα κόστη εφοδιασμού των επιχειρήσεων, με παράλληλη μείωση του κόστους των καταναλωτικών αγαθών στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

- Να καταστεί η Ελλάδα ελκυστική για την προσέλκυση του διερχόμενου φορτίου από τα λιμάνια της και μέσω των οδικών και σιδηροδρομικών της υποδομών στις αγορές της Βαλκανικής και της Κεντρικής Ευρώπης.

Πάντως, να σημειωθεί πως παράγοντες της αγοράς τονίζουν ότι τυχόν καθυστέρηση στην ψήφιση των συγκεκριμένων αλλαγών, που θεωρείται ότι είναι δυνατόν να ενισχύσουν τον κλάδο, μπορεί να σημάνει την ανατροπή τους μετά τις δημοτικές εκλογές.