Ερευνες πετρελαίου: Το άνοιγμα της αγοράς και... τα Βαλκάνια

Η αγορά της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων άνοιξε, αλλά θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα ξανακλείσει, όπως συνέβη την προηγούμενη 15ετία. Και για να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη: στελέχωση του δημόσιου φορέα υδρογονανθράκων την ΕΔΕΥ, η οποία ιδρύθηκε αλλά δεν έχει στελεχωθεί ακόμη, διασφάλιση όρων διαφάνειας εκ μέρους του Δημοσίου, σταθερό θεσμικό και φορολογικό πλαίσιο, διευκόλυνση συνεργασιών.

Αυτό τόνισαν στο πλαίσιο του συνεδρίου Athens Energy Forum εκπρόσωποι εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα. Όπως μάλιστα επεσήμαναν, οι ελληνικές περιοχές που διατίθενται ή θα διατεθούν για έρευνα, έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό άλλων γειτονικών χωρών, όπως το Μαυροβούνιο, η Αλβανία και η Κροατία, οι οποίες έχουν οργανώσει γύρους παραχωρήσεων και διαθέτουν δικές τους πολλά υποσχόμενες περιοχές στην Αδριατική.

Αναφερόμενος στη συνεισφορά στην τοπική και εθνική οικονομία του Πρίνου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Energean Oil & Gas Μαθιός Ρήγας σημείωσε ότι το μοναδικό σε εκμετάλλευση κοίτασμα την τελευταία πενταετία, παρά τη μικρή του παραγωγή, έχει καταβάλει στο Δημόσιο πάνω από 40 εκατ. ευρώ σε φόρους, ΦΠΑ και ασφαλιστικές εισφορές, ενώ πάνω από 80 εκατ. είναι οι εισφορές στην τοπική οικονομία, μέσω πληρωμών για μισθούς, πληρωμές εργολάβων, προμηθευτών, μεταφορέων, ξενοδοχείων, συνεδριακών κέντρων κ.λπ.

Το ίδιο διάστημα, η Energean Oil & Gas χρηματοδότησε επενδύσεις άνω των 180 εκατ. ευρώ στον Κόλπο της Καβάλας, όπου δραστηριοποιήθηκαν τέσσερα γεωτρύπανα και πραγματοποιήθηκαν δέκα γεωτρήσεις.

Με τις επενδύσεις αυτές επιτεύχθηκε η αναβίωση της πετρελαϊκής παραγωγής και η αύξηση των απολήψιμων αποθεμάτων πετρελαίου από τα 2 στα 27 εκατ. βαρέλια. Έτσι διασφαλίστηκαν οι 300 θέσεις εργασίας στις χερσαίες και θαλάσσιες εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης, ενώ αποδείχθηκε ότι η παραγωγή πετρελαίου μπορεί να είναι απολύτως συμβατή τόσο με την υψηλότερη περιβαλλοντική μέριμνα και τις συνθήκες απόλυτης ασφάλειας και υγείας για τους εργαζόμενους, όσο και με την τουριστική δραστηριότητα σε προορισμούς, όπως η Θάσος.

Αναφερόμενος στα βασικά σημεία του επενδυτικού προγράμματος της Energean Oil & Gas τόσο για τον Κόλπο της Καβάλας, όσο και για τις νέες περιοχές των Ιωαννίνων και του Κατακόλου, ο κ. Ρήγας ανέφερε ότι:

-Για την αύξηση της παραγωγής στον Πρίνο και στον Βόρειο Πρίνο, καθώς και για την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Έψιλον» πρόκειται να επενδυθούν 160 εκατ. ευρώ στη διάρκεια της διετίας 2014-2015, με την πραγματοποίηση πέντε παραγωγικών γεωτρήσεων και με στόχο την αύξηση της παραγωγής κατά 4.500 βαρέλια ημερησίως.

-Για το ερευνητικό στάδιο στα Ιωάννινα, θα επενδυθούν 32 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων της διενέργειας σεισμικών ερευνών καθώς και δύο γεωτρήσεων.

-Για την ανάπτυξη του διαπιστωμένου κοιτάσματος στο Κατάκολο, τα αποθέματα του οποίου εκτιμώνται μεταξύ 3 και 5 εκατ. βαρελιών πετρελαίου, θα επενδυθούν 15 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων της διενέργειας σεισμικών ερευνών και της πρώτης γεώτρησης.

Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Μαθιός, οι επενδύσεις στον τομέα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων ενέχουν σημαντικό ρίσκο και όσοι επενδύουν γνωρίζουν ότι κατ' αρχάς χάνουν χρήματα. "Η μέση πιθανότητα επιτυχίας μίας γεώτρησης δεν ξεπερνά το 20%", ανέφερε χαρακτηριστικά προσθέτοντας ότι, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, τα αντικίνητρα για να επενδύσει κανείς στον τομέα είναι ακόμη πιο ισχυρά, καθώς τη χώρα μας χαρακτηρίζουν, μεταξύ άλλων:

-Η δυσκολία εξασφάλισης χρηματοδοτήσεων από τις τράπεζες.
-Η έλλειψη των κατάλληλων υποδομών, με εξαίρεση τον Πρίνο.
-Οι μεγάλες καθυστερήσεις στη λήψη των απαιτούμενων αδειών και η αδυναμία της κρατικής μηχανής να τηρήσει στοιχειωδώς τα χρονοδιαγράμματα.
-Το ρίσκο των συνεχών αλλαγών στο νομικό πλαίσιο και στο φορολογικό καθεστώς.
-Η δημιουργία υπέρμετρων προσδοκιών από πολιτικούς, καθηγητές και ΜΜΕ στην κοινή γνώμη.

"To βέβαιο είναι ότι η αγορά υδρογονανθράκων στην Ελλάδα ανοίγει, ωστόσο θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν θα κλείσει ξανά στο μέλλον, όπως είχε συμβεί επί δεκαπέντε χρόνια. Οι απαιτούμενες αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται έγκαιρα με βάση τον προγραμματισμό, η στελέχωση της ΕΔΕΥ θα πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα, ενώ η χώρα θα πρέπει να καταστεί ελκυστική για τους επενδυτές, καθώς ο ανταγωνισμός από γειτονικές χώρες είναι μεγάλος.

Και, βεβαίως, η κοινή γνώμη αλλά και όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τομέα των υδρογονανθράκων θα πρέπει να οπλιστούν με υπομονή και να γνωρίζουν ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ανακαλύπτονται μόνο μέσα από συστηματική έρευνα και με μεγάλες επενδύσεις υψηλού ρίσκου", είπε ο κ. Ρήγας

Από τα ΕΛ.ΠΕ. ο αρμόδιος γενικός διευθυντής Γιάννης Γρηγορίου, αναφέρθηκε στις δραστηριότητες έρευνας της εταιρείας στην Ελλάδα, όπου μαζί με την Εdison έχει προκριθεί για την πραγματοποίηση ερευνών στη θαλάσσια περιοχή του δυτικού Πατραϊκού, αλλά και στις περιοχές της Αιγύπτου και του Μαυροβουνίου, όπου συμμετέχει σε κοινοπρακτικά σχήματα.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Γρηγορίου στις ρυθμίσεις που αφορούν το φορολογικό καθεστώς των κοινοπραξιών, τα οποία από ό,τι φαίνεται δεν έχουν επιλυθεί μέχρι σήμερα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η υπογραφή των συμβάσεων.

Και ο εκπρόσωπος των ΕΛ.ΠΕ. αναφέρθηκε στην ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης του ΕΔΕΥ, ο οποίος 2,5 χρόνια μετά τη νομοθέτησή του, διαθέτει μόνο πρόεδρο και αντιπρόεδρο, χωρίς να έχουν οριστεί άλλα μέλη του δ.σ., ενώ δεν διαθέτει καθόλου εξειδικευμένο προσωπικό.