Πώς ο Πειραιάς μπορεί να γίνει το νέο Ρότερνταμ

Τις δυνατότητες να διεκδικήσει σημαντικό κομμάτι του διεθνούς εμπορίου έχει η χώρα μας όπως και σε μία οκταετία, δηλαδή το 2020, ο Πειραιάς να έχει τα μεγέθη που έχει σήμερα το λιμάνι του Ρότερνταμ στην Ολλανδία. Για να γίνει όμως πράξη ο φιλόδοξος αυτός στόχος πρέπει να προχωρήσουν σύντομα μια σειρά μεταρρυθμίσεις, μεγάλες αλλά και μικρότερες, που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη του κλάδου της εφοδιαστικής αλυσίδας. Πρόκειται για το κεντρικό συμπέρασμα του workshop για τον κλάδο των Logistics που πραγματοποιήθηκε χθες στο υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για την παρουσίαση της έκθεσης εμπειρογνωμόνων της Παγκόσμιας Τράπεζας για την ελληνική εφοδιαστική αλυσίδα.

Η βέλτιστη σχέση χρόνου και κόστους το ζητούμενο

«Στην Ελλάδα σήμερα χρειάζονται 27 άδειες και περίπου τρία χρόνια για να φτιαχτεί μία αποθήκη, η οποία στο τέλος θα είναι παράνομη αλλά και σχεδόν άδεια», ήταν η αναφορά του προέδρου της Μόνιμης Επιτροπής Logistics και επικεφαλής της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κ. Ζηλιασκόπουλου, κατά τη διάρκεια της παρουσίας της έκθεσης της World Bank, και συμπυκνώνει τον παραλογισμό με τον οποίο η χώρα μας αντιμετωπίζει τον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Ο κ. Ζηλιασκόπουλος υποστήριξε ότι η χώρα μας για να καταφέρει να γίνει πραγματικά ανταγωνιστική θα πρέπει να πετύχει τον βέλτιστο συνδυασμό χρόνου και κόστους. «Θα πρέπει σε τρεις μέρες και με κόστος λιγότερο από 500 ευρώ ανά TEUs να μπορούμε να φτάνουμε στην Ευρώπη. Αλλιώς το χάσαμε το παιχνίδι, γιατί ο βόρειος δρόμος (τα λιμάνια της βόρειας Ευρώπης) θα είναι πάντα πιο φθηνά», τόνισε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας την ανάγκη να υποστηριχθούν οι σιδηροδρομικές μεταφορές.

Εθνική στρατηγική

Σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη, ο οποίος ενεργοποίησε και τη Μόνιμη Επιτροπή Logistics, ο κλάδος εφοδιαστικής αλυσίδας είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την οικονομία λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, διαθέτοντας μάλιστα και τον Πειραιά, το βαθύτερο, άρα περισσότερο αξιοποιήσιμο λιμάνι της Μεσογείου, της ώθησης που δίνουν τα logistics στην ανταγωνιστικότητα και στις εξαγωγές αλλά και λόγω της συμβολής τους στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ο κ. Χατζηδάκης υποσχέθηκε ότι ως το τέλος του έτους η κυβέρνηση θα παρουσιάσει την Εθνική Στρατηγική για τα logistics και στη συνέχεια θα προχωρήσει στην κατάθεση του σχεδίου νόμου, με το οποίο θα ρυθμίζονται θέματα που αφορούν τον κλάδο.

Σε τρία χρόνια έτοιμες οι υποδομές

Από την πλευρά του ο υπουργός Υποδομών Μ. Χρυσοχοΐδης αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση των υποδομών, σε ό,τι αφορά τόσο το σιδηροδρομικό δίκτυο όσο και τις οδικές μεταφορές. Σε τρία χρόνια από σήμερα, σημείωσε, θα έχει ολοκληρωθεί η κεντρική σιδηροδρομική γραμμή και η Ελλάδα θα συνδέεται με ηλεκτροκίνητη γραμμή με την Ευρώπη. Παράλληλα, τόνισε, προχωρά η σύνδεση των βασικών λιμανιών της χώρας με τον σιδηρόδρομο ενώ τις επόμενες μέρες θα πάνε στη Βουλή οι συμβάσεις για τους μεγάλους οδικούς άξονες της χώρας, που υπολογίζεται ότι ως το 2015 θα διαθέτει ένα πλήρες, ολοκληρωμένο, σύγχρονο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων. Ο κ. Χρυσοχοΐδης αναφέρθηκε επιπλέον στην αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και των περιφερειακών αερολιμένων, ενώ αναφερόμενος στη συμφωνία της Hewlett-Packard με την Cosco σημείωσε ότι θα αποτελέσει μία από τις μεγαλύτερες σε όγκο συμφωνίες που έχουν γίνει στο ευρωπαϊκό πεδίο.

Σοβαρό πρόβλημα ο κατακερματισμός

Βασικό συμπέρασμα της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι ότι η Ελλάδα έχει τις δυνατότητες να αναδεχθεί σε σημαντικό παίκτη στον χώρο του παγκόσμιου εμπορίου, ωστόσο στη χώρα μας ο κλάδος των Logistics βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρά προβλήματα τα οποία στερούν ένα σημαντικό κομμάτι της δυναμικής τους. Μεταξύ άλλων, είναι κατακερματισμένος σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, οι περισσότερες εταιρείες αυτοεξυπηρετούνται σε ό,τι αφορά την παροχή υπηρεσιών logistics, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος τους, ενώ σοβαρά είναι και τα προβλήματα σε επίπεδο γραφειοκρατίας αλλά και έλλειψης υποδομών όπως π.χ. το σιδηροδρομικό δίκτυο.

Σύμφωνα με την κ. Mona Haddad, Sector Manager της World Bank, ο κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας στη χώρα μας χαρακτηρίζεται από έντονο κατακερματισμό, χαμηλή διείσδυση στο εσωτερικό, καθώς μόλις το 20% των επιχειρήσεων, έναντι 80-90% στην Ευρώπη, αναζητά σε εξωτερικούς συνεργάτες τις υπηρεσίες εφοδιαστικής αλυσίδας, ενώ το 95% των φορτηγών ανήκει σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το στέλεχος της World Bank, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα γραφειοκρατίας, αφού, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, χρειάζονται ένα σωρό χαρτιά για να πωληθεί ένα φορτηγό, ενώ μεγάλος απών από την υπόθεση είναι το σιδηροδρομικό δίκτυο που δεν βρίσκεται ακόμη στην κατάσταση που απαιτείται ώστε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες εμπορευματικής μεταφοράς.

Μεταρρυθμίσεις δύο ταχυτήτων

Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας εντοπίζει μια σειρά μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά το περιβάλλον για τον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ελλάδα. Κατ' αρχάς, προτείνονται μεταρρυθμίσεις ευρείας κλίμακας οι οποίες όμως απαιτούν και σημαντικές επενδύσεις όπως π.χ. βελτιώσεις σε οδικές μεταφορές, σιδηρόδρομο, λιμάνια, απελευθέρωση μεταφορών. Προς την κατεύθυνση αυτή άμεσες προτεραιότητες είναι η ηλεκτροδότηση της βασικής σιδηροδρομικής γραμμής, η ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ κι η ενίσχυση των υποδομών για τον διάδρομο Χ που συνδέει την Ελλάδα με την Κεντρική Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων.

Η World Bank προτείνει και πρωτοβουλίες μικρότερης κλίμακας που θα συμβάλουν στην ενίσχυση της βιωσιμότητας των υφιστάμενων επιχειρήσεων αυξάνοντας τον ανταγωνισμό και την αποδοτικότητα για την ελληνική εφοδιαστική αλυσίδα. Προς την κατεύθυνση αυτή οι εμπειρογνώμονες της Παγκόσμιας Τράπεζας σημειώνουν ότι πρέπει, μεταξύ άλλων, να ληφθούν μέτρα για την απλούστευση και την επιτάχυνση της εκτέλεσης των αδειών για την κατασκευή αποθήκης, την απλούστευση της διαδικασίας προκειμένου κάποιος να μπορεί να παρέχει υπηρεσίες Logistics κ.λπ.

Προτάσεις

Σύμφωνα με την έκθεση της World Bank, η Ελλάδα θα πρέπει:

- να εστιάσει στην παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών,
-να στηρίξει τον εκσυγχρονισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας προωθώντας τη σταδιακή κατάργηση ή τη μετατροπή της χαμηλής ποιότητας άτυπων ομάδων σε καλά ανεπτυγμένα πάρκα logistics,
-να θεσπίσει κανονισμούς που απλοποιούν την αδειοδότηση, την ενθάρρυνση των επενδύσεων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας και τη χρήση της εξωτερικής ανάθεσης υπηρεσιών logistics,
-να ευθυγραμμίσει τη νομοθεσία για την ασφάλεια και την ασφάλεια των εγκαταστάσεων με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές,
-να αποσαφηνίσει το πεδίο εφαρμογής, τη φορολογία και τους όρους λειτουργίας των υπηρεσιών logistics,
- να συνεχίσει τον εξορθολογισμό των τελωνειακών και των φορολογικών διαδικασιών διευκολύνοντας το διεθνές εμπόριο.