Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών

Πολλάκις έχουμε αναφέρει ότι η κυβέρνηση, πέραν της ατυχίας της να πρέπει να αντιμετωπίσει αλλεπάλληλες και σοβαρές κρίσεις, πάσχει και από ένα «εκ γενετής» ελάττωμα: Βάζει μόνη της πολύ ψηλά τον πήχη, ακόμη κι όταν δεν χρειάζεται, με αποτέλεσμα να περνάει συχνά από κάτω. Και μετά, προσπαθεί μανιωδώς να πείσει ότι τα κατάφερε, συνήθως με δηλώσεις αρμόδιων και αναρμόδιων υπουργών, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις εγγίζουν και τα όρια της ανοησίας.

Το χειρότερο ίσως είναι ότι η τάση αυτή εκνευρίζει αφόρητα μεγάλο αριθμό πολιτών, καθώς εκλαμβάνεται ως αλαζονεία, ενίοτε και ως κοροϊδία.

Η ανάδυση της Κίνας σε δεύτερη υπερδύναμη και η επιστροφή της Ρωσίας στη θέση του τρίτου ισχυρού παίκτη (ικανού να απειλήσει την Ευρώπη) αποτελούν σημαντικούς κινδύνους για την παγκόσμια τάξη που εγκαθιδρύθηκε τις προηγούμενες δεκαετίες με τις «πλάτες» των ΗΠΑ.

Ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος, όμως, πηγάζει από τα όσα συνεχίζουν να συμβαίνουν στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Πριν από λίγα χρόνια, μια δημοσίευση έγκυρου αρθρογράφου σε καναδική εφημερίδα για το ενδεχόμενο εμφυλίου στις ΗΠΑ και επικράτησης απολυταρχικού πολιτεύματος θα προκαλούσε θυμηδία.

H κοινή παρέμβαση Μακρόν-Ντράγκι, μέσω Financial Times την προηγούμενη εβδομάδα, για την αλλαγή του περίφημου Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προϊδεάζει πλέον ξεκάθαρα για τις μεγάλες προκλήσεις που έχει μπροστά της η Ένωση, προκλήσεις που κατά πάσα πιθανότητα θα καθορίσουν το μέλλον της.

Παρά το διπλωματικό ύφος του κειμένου, ορισμένες προκλήσεις περιγράφηκαν ξεκάθαρα στο κοινό κείμενο των δύο ηγετών, όπως: Η απειλή της κλιματικής αλλαγής (και εμμέσως η εκτόξευση των τιμών στην ευρωπαϊκή ενέργεια), οι γεωπολιτικές αναταράξεις και η ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας, η περιοριζόμενη ανταγωνιστικότητα και η ανάγκη ενίσχυσης της τεχνολογίας.

Καθήκον της δημοσιογραφίας δεν είναι να ευχαριστεί την κοινή γνώμη ή την πολιτική εξουσία, αλλά να περιγράφει όσο πιο πιστά και αντικειμενικά γίνεται την πραγματικότητα και να προειδοποιεί, όσο δύναται, για επικείμενες εξελίξεις.

Ακριβώς για αυτό, ήδη από την 6η Σεπτεμβρίου, προειδοποιήσαμε στο σημείωμα «Τα νέα διλήμματα που μας βάζει η πανδημία» ότι η χώρα μας μπαίνει στην «κρύα» περίοδο του χρόνου, με χειρότερα στοιχεία από πέρυσι, ότι η επίδραση των εμβολίων φθίνει με τον χρόνο κι ότι οι εξαιρετικά περιορισμένοι εμβολιασμοί στις χώρες του Τρίτου Κόσμου αυξάνουν τον κίνδυνο νέων επικίνδυνων μεταλλάξεων.

Οι «δεσμεύσεις» σε παγκόσμιο επίπεδο (αλλά και στην Ελλάδα) για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μοιάζουν πολύ με τις δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων περί ενιαίας εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, εσχάτως και με την επιθυμία των ΗΠΑ να παίξουν ρυθμιστικό ρόλο, όπως έπαιζαν παλαιότερα ανά την υφήλιο.

Περισσότερο αποτελούν ευσεβείς πόθους παρά οτιδήποτε άλλο. Γιατί; Διότι οποιαδήποτε δέσμευση, ιδίως αν είναι μακρόπνοη, για να πείσει, προϋποθέτει την ύπαρξη ενός οδικού χάρτη, με συγκεκριμένους ενδιάμεσους «σταθμούς». Ως γνωστόν, ουδείς φτάνει από το Α στο Ω χωρίς να περάσει από τα ενδιάμεσα γράμματα της αλφαβήτου.

v