Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών

Στο σχόλιο της προηγούμενης εβδομάδας γράφαμε ότι «στις δημοκρατίες, αν ο πληθυσμός αρχίσει να υποφέρει εξαιτίας εξωτερικών γεγονότων, δεν θα πάει να ζητήσει τον "λογαριασμό" από τον Πούτιν αλλά από την κυβέρνηση που εξέλεξε».

Όπως έδειξαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, στις οποίες η κυβέρνηση καταγράφει σημαντικές απώλειες, με πιο χαρακτηριστική αυτή της Μetron Analysis, που εμφάνισε ποσοστό 27% στην πρόθεση ψήφου για τη Νέα Δημοκρατία και διαφορά συρρικνωμένη στις 7,6 μονάδες σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο μικρός αυτός «αφορισμός» ισχύει στην τρέχουσα ελληνική πραγματικότητα.

Λέγεται, και έχει λάβει σχεδόν τις διαστάσεις μύθου, ότι οι μεγάλες πολιτικές φυσιογνωμίες που έβαλαν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχηματίζοντας τους πρώτους μηχανισμούς της, αναγνώρισαν τα ελαττώματα μιας ημιτελούς ένωσης, πίστευαν όμως ότι μια σημαντική κρίση στο μέλλον θα διευκόλυνε πολιτικά την ολοκλήρωσή της, δίνοντας σάρκα και οστά στο όνειρό τους.

Η πρώτη μεγάλη κρίση ήταν η κρίση χρέους και αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, έδωσε μια μικρή έστω ώθηση στις διαδικασίες (οικονομικής-τραπεζικής) ολοκλήρωσης, παρότι στο εσωτερικό διαφόρων χωρών- μελών, το αποτέλεσμα ήταν να ενισχυθούν πολιτικά φυγόκεντρες δυνάμεις.

Το σημερινό σχόλιο θα αποφύγει την εμπλοκή οποιασδήποτε «ηθικής» διάστασης. Θα εξετάσει τις εξελίξεις μέσα από το πρίσμα των λεγόμενων “great power politics”, χωρίς να υποβαθμίζει τον αναμφισβήτητα γενναίο αγώνα που διεξάγει η Ουκρανία κατά του εισβολέα της και τον ρόλο που θα διαδραματίσει στις περαιτέρω εξελίξεις.

Το γεγονός ότι τα μέτρα κατά της Ρωσίας έχουν λάβει τόσο απόλυτη μορφή (με εξαίρεση μόνο την ενέργεια, επειδή θα έβλαπτε σφόδρα την υπόλοιπη Ευρώπη), περιλαμβάνοντας ακόμη και τα χάμπουργκερ της McDonald's ή τη διακοπή των υπηρεσιών της SONY και της Nintendo στις… παιχνιδομηχανές, όπως το γνωστό PlayStation, δείχνει ένα πράγμα. Ότι οι ηγεσίες της Δύσης έχουν αντιληφθεί την κομβική σημασία που θα έχει για το παγκόσμιο γεωπολιτικό τοπίο -και την ισχύ της Δύσης- τυχόν «καθαρή νίκη» του Πούτιν στην Ουκρανία, ακριβώς όπως περιγράψαμε σε προηγούμενο σχόλιο.

Αν η κόντρα που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ με την Κίνα, επί προεδρίας Τραμπ, ήταν η αρχή και αν η πανδημία κατάφερε σημαντικό πλήγμα στην παγκοσμιοποίηση, δείχνοντας πόσο ευάλωτες είναι οι διεθνοποιημένες παραγωγικές και εφοδιαστικές αλυσίδες, τότε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι το νεκροκρέβατό της, τουλάχιστον με τον τρόπο που τη ζήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες.

Κι αυτό θα έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο για τα διεθνή αλλά και για τα ελληνικά οικονομικά συμφέροντα. Μπαίνουμε ξανά σε μια εποχή που η οικονομία θα υποταχθεί αναγκαστικά στη γεωπολιτική, καθώς η εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία ανοίγει μέτωπα στα οποία η σημασία της ίδιας της Ουκρανίας είναι ελάχιστη.

Ζούμε πραγματικά κοσμοϊστορικές στιγμές. Γράψαμε προ ημερών ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δυναμιτίζει την Pax Αmericana και ότι πολλά θα εξαρτηθούν από την αποτελεσματική αντίδραση της Δύσης, καθώς η Ρωσία φαίνεται προς το παρόν να κινείται με τη διακριτική υποστήριξη της Κίνας.

Έκτοτε οι εξελίξεις είναι σχεδόν εξίσου εντυπωσιακές. Οι οικονομικές κυρώσεις από την πλευρά της Δύσης μπορούν να συγκριθούν σε βαρύτητα μόνο με εκείνες απέναντι στο Ιράν, το ΝΑΤΟ εμφανίζεται απόλυτα ενωμένο, από κοινού με την Ευρώπη, ενώ η Γερμανία αποφάσισε να προχωρήσει σε εντυπωσιακή ενίσχυση εξοπλισμών, εγκαταλείποντας μια παράδοση που ξεκίνησε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Ενωση για πρώτη φορά στην ιστορία της θα χρηματοδοτήσει την αγορά και παράδοση εξοπλισμού στην Ουκρανία.

v