Αποφασίστε πόσα κεφάλαια πρέπει να έχουν οι τράπεζες!

Οι άνθρωποι που έχουν αναλάβει τις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπης δύσκολα θα εκμαιεύσουν περισσότερη συμπάθεια από τους CEO που διαδέχτηκαν. Όμως τα νέα αφεντικά των Credit Suisse, Deutsche Bank, Barclays και Standard Chartered είναι αντιμέτωποι με έναν σχεδόν αδύνατο άθλο: Πρέπει να αποφασίσουν την καλύτερη μακροχρόνια κατεύθυνση για τις τράπεζές τους, χωρίς να γνωρίζουν τη νομοθεσία που θα θεσπιστεί.

Το δύσκολο έργο που έχουν να επιτελέσουν φαίνεται να μην αναγνωρίζεται επίσημα. Το αντίθετο μάλιστα. Σε μια ομιλία του τον Ιούλιο, ο Jon Cunliffe της Bank of England καυχιόταν ότι έχει γίνει καλή δουλειά. «Επτά χρόνια μετά την κρίση, το περίγραμμα του νέου νομοθετικού πλαισίου είναι ξεκάθαρο και συμφωνημένο στα βασικά του σημεία».

Αλήθεια; Σκεφτείτε την πιο σημαντική απόφαση που έχουν να λάβουν οι νομοθέτες: Πόσα κεφάλαια πρέπει να διακρατούν οι τράπεζες στα χρηματοκιβώτιά τους. Για μια τράπεζα, τίποτε δεν έχει περισσότερη σημασία από αυτό το νούμερο. Καθορίζει την ικανότητά της να δανείζει, την απόφαση να αναπτύξει ή να μειώσει τη δυναμική κάθε τομέα δραστηριοποίησης και την ικανότητά της να ανταμείβει μετόχους και εργαζόμενους. Όταν οι νομοθέτες αλλάζουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις τράπεζες, είναι κάτι ανάλογο με το να κάνουν έφοδο στα ταμειακά διαθέσιμα μιας βιομηχανίας.

Ωστόσο, χρόνια μετά την κρίση, οι τράπεζες είναι και πάλι αντιμέτωπες με νέα αβεβαιότητα αναφορικά με το ποιες θα είναι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις. Και εάν μια τράπεζα δεν μπορεί να πει με σιγουριά πόσα κεφάλαια χρειάζεται μια δραστηριότητα, δεν μπορεί να γνωρίζει και ποια θα είναι η απόδοση επί του επενδεδυμένου κεφαλαίου που μπορεί να πετύχει και δεν μπορεί να αποφασίσει με σιγουριά ποιες δραστηριότητες θα αναπτύξει.

Για να καταλάβει κανείς τι συμβαίνει, πρέπει να εμπλακεί σε έναν υπολογισμό ενεργητικού σταθμισμένου προς το ρίσκο. Αυτή η μέτρηση, στην οποία τα στοιχεία ενεργητικού που θεωρούνται ασφαλή χρειάζονται λιγότερα κεφάλαια από τα πιο επικίνδυνα στοιχεία, έχει χάσει την καλή της φήμη. Οι περισσότεροι παρατηρητές δεν εμπιστεύονται τα περίπλοκα μοντέλα που χρησιμοποιούν οι τράπεζες, που, όπως διατείνονται, τείνουν να κάνουν τις επενδύσεις να φαίνονται ασφαλέστερες από ό,τι πραγματικά είναι. Οντως, κατά τη διάρκεια της κρίσης, πολλά στοιχεία ενεργητικού που θεωρούνταν ασφαλή αποδείχθηκε ότι δεν ήταν.

Οι κανόνες της Βασιλείας ΙΙΙ που συμφωνήθηκαν το 2012 αγνόησαν σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα. Η Επιτροπή της Βασιλείας που θέτει τα πρότυπα για τις τράπεζες παγκοσμίως συζητά αυτή τη στιγμή μια θεμελιώδη ανατροπή της φόρμουλας που χρησιμοποιείται για να υπολογίζεται η στάθμιση του ρίσκου, κάτι που μπορεί να χρειαστεί χρόνια.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διενεργεί τη δική της, ξεχωριστή αναθεώρηση των υπολογισμών, κάτι που δεν θα έχει ολοκληρωθεί την επόμενη τετραετία. Οι νομοθέτες ισχυρίζονται ότι έχουν θέσει στόχο την απλοποίηση των κανόνων, κάτι που είναι θετικό. Όμως οι τράπεζες φοβούνται ότι το νέο σύστημα θα «δείχνει» περισσότερο ρίσκο στα στοιχεία ενεργητικού τους σε σχέση με το παλιό, αναγκάζοντάς τους να αυξήσουν τα κεφάλαιά τους. Δεν πρόκειται για κάποια μικρή αλλαγή. Είναι η γέννηση της Βασιλείας ΙV.

Τι θα πρέπει να κάνει ο νέος CEO της Strandard Chartered; Να επεκταθεί περαιτέρω στην αγορά ενυπόθηκων δανείων της Ασίας ή όχι; Είναι αδύνατον να γνωρίζει. Με βάση τη Βασιλεία ΙΙΙ, ο ενυπόθηκος δανεισμός παράγει απόδοση ιδίων κεφαλαίων περίπου 15%. Εάν με βάση τη Βασιλεία ΙV, ο ίδιος δανεισμός απαιτεί περισσότερα ίδια κεφάλαια, η απόδοση μειώνεται αντίστοιχα.

Εάν οι τράπεζες εμφανίζονται στρατηγικά «παγωμένες», αυτό συμβαίνει επειδή έτσι είναι. Οι νομοθέτες δεν πρέπει να καθυστερήσουν. Εάν είναι να σφίξουν κι άλλο τους κανόνες, θα πρέπει να το κάνουν άμεσα για να επιτρέψουν στη νέα γενιά CEO των τραπεζών να ανοίξουν τα πανιά τους με αυτοπεποίθηση. Είναι άλλο πράγμα να αποφασίζει κανείς ότι η σκληρότερη νομοθεσία αξίζει το κόστος της και άλλο να αυξάνει αυτό το κόστος μέσω καθυστερήσεων και αναποφασιστικότητας.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation