** Οι αναλυτικοί πίνακες με τις συστάσεις της UBS για τις αγορές, την εξέλιξη του P/E και την πορεία του MSCI για τις αναδυόμενες αγορές δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”συνοδευτικό Υλικό”

Πέντε χρόνια πριν οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες είχαν προχωρήσει σε σημαντικές απολύσεις στελεχών τους που ασχολούνταν με τις αναδυόμενες αγορές, οι οποίες υποχωρούσαν δραματικά τα προηγούμενα τρία χρόνια.

Εξάλλου, στις 10 Οκτωβρίου 2002 ο παγκόσμιος δείκτης των αναδυόμενων αγορών MSCI σημείωνε το χαμηλό του στις 254,7 μονάδες.

Αν και έναν χρόνο νωρίτερα είχε πάλι βρεθεί στα επίπεδα αυτά, από την ημερομηνία εκείνη (10/10/2002) έως και σήμερα η υπεραπόδοση των αναδυόμενων αγορών είναι θεαματική, καθώς τα κέρδη του σχετικού παγκόσμιου δείκτη ξεπερνούν το 400%!

Στις συναντήσεις πλέον των θεσμικών επενδυτών για τις αναδυόμενες αγορές στο Ντουμπάι ή στην Alma Ata συρρέουν τα πλήθη με τη συμμετοχή κορυφαίων -αλλά και πολυπληθών πλέον- στελεχών από το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, που παρακολουθούν τις προοπτικές εταιρειών από την Κίνα, τη Ρωσία τη Βραζιλία, την Ινδία κ.λπ.

Το εντυπωσιακό είναι ότι ακόμη και σήμερα που υπάρχει σύγκλιση των αποτιμήσεων με τις ανεπτυγμένες αγορές και οι ανησυχίες από την πρόσφατη πιστωτική κρίση δείχνουν να παραμένουν, αρκετές μεγάλες επενδυτικές τράπεζες -επιλεκτικά πια, είναι αλήθεια- συνιστούν ακόμα αυξημένη θέση στις αναδυόμενες μετοχικές αγορές, τις οποίες μόλις λίγους μήνες πριν αρκετοί αναλυτές είχαν χαρακτηρίσει ”νέο ασφαλές καταφύγιο” των επενδύσεων.

---Υψηλές επιδόσεις

Στο τελευταίο γύρισμα των μετοχικών αγορών από τα μέσα Σεπτεμβρίου, οι αναδυόμενες αγορές παρουσίασαν ιδιαίτερα εντυπωσιακές αποδόσεις, με τον δείκτη MSCI - Emerging Markets Free να ενισχύεται κατά 17%, ενώ η υπεραπόδοση των BRICs (Κίνα, Ρωσία, Βραζιλία και Ινδία) συνεχίζεται και ο σχετικός δείκτης έχει καταγράψει απόδοση 43% από τα χαμηλά του Αυγούστου.



Ο εκθετικός ρυθμός ανόδου που καταγράφουν σήμερα οι αναδυόμενες αγορές προσομοιάζει αρκετά στην περίοδο του 1998 - 2000, λένε οι αναλυτές. Συγκεκριμένα, όπως η ασιατική κρίση και η κατάρρευση του LTCM οδήγησαν τότε σε σημαντική άνοδο των ανεπτυγμένων αγορών (και στη ”φούσκα” του Nasdaq), σήμερα η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται με την αντίστροφη σειρά, καθώς ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης των οικονομιών αυτών, σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα των ρευστών διαθεσίμων και συναλλαγματικών αποθεμάτων, τις καθιστά συγκριτικά λιγότερο ευάλωτες σε σχέση με τις ανεπτυγμένες αγορές στην τρέχουσα πιστωτική κρίση.

Η ροή των επενδυτικών κεφαλαίων προς τις αναδυόμενες αγορές έχει εκτοξευτεί μάλιστα στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών.

Ταυτόχρονα, όμως, οι αποτιμήσεις των αγορών αυτών έχουν βρεθεί στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας επταετίας και διαπραγματεύονται πλέον σε συγκρίσιμες (ή ακόμη και με premium) αποτιμήσεις με τις ανεπτυγμένες αγορές.

---Ο νέος... Nasdaq

Προφανώς, η διατήρηση της τάσης υπεραπόδοσης θα σηματοδοτούσε μια περίοδο διαπραγμάτευσης των αγορών αυτών σε premium. Η Κίνα, της οποίας οι αποτιμήσεις αλλά και οι απόλυτες κεφαλαιοποιήσεις είναι ήδη ιδιαίτερα απαιτητικές, δείχνει να προσομοιάζει στην κίνηση του Nasdaq της περιόδου 1998 - 2000.

Η αύξηση του διατραπεζικού δανεισμού στο Χονγκ Κονγκ (υψηλό πενταετίας) λόγω της αυξημένης ζήτησης για μετοχές και δημόσιες εγγραφές είναι ενδεικτική της επενδυτικής ευφορίας που κυριαρχεί, ενώ η τεκμαρτή μεταβλητότητα (στο 35%) βρίσκεται και αυτή στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών και καθιστά τις τοποθετήσεις -σε αυτή τη χρονική στιγμή- καθαρά κερδοσκοπικές.

Αντίθετα, η Ρωσία, η οποία και παραμένει ουραγός στις αποδόσεις των αναδυόμενων αγορών, διαθέτει ελκυστικές αποτιμήσεις και η αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης λόγω της ανερχόμενης μεσαίας τάξης καθιστά τις τοποθετήσεις σε αυτά τα επίπεδα ιδιαίτερα υποσχόμενες σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, αναφέρουν αρκετές μεγάλες τράπεζες.

---Τα ομόλογα

Τα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών δολαρίου κινήθηκαν ανοδικά, ενώ τα αντίστοιχα του ευρώ παρέμειναν στα ίδια περίπου επίπεδα το τελευταίο διάστημα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η πίεση που παρατηρήθηκε στις περιφερειακές αγορές μετά την κατάρρευση της αγοράς asset backed commercial paper και τη διεύρυνση των spreads δεν μεταφέρθηκε σε μεγάλο βαθμό στις αναδυόμενες, οι οποίες παρά την υποχώρησή τους ανέκαμψαν δυναμικά. Πιο συγκεκριμένα, το spread του δείκτη ΕΜΒΙ+ συνέκλινε στις 193 μονάδες βάσης (μ.β.) από τις 230 μ.β.

Η εξομάλυνση της αγοράς πιστωτικών παραγώγων, σε συνδυασμό με τη μείωση των επιτοκίων από τη Fed, έδωσε νέα ανοδική πνοή.

Τα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών στηρίζουν και οι υψηλές τιμές των εμπορευμάτων, καθώς και η μειωμένη εκδοτική δραστηριότητα από τα κράτη που, ως επί το πλείστον, έχουν ολοκληρώσει τις δανειακές τους ανάγκες και στο υπόλοιπο της χρονιάς αναμένονται μόνο 8 δισ. δολ. νέες εκδόσεις.

Αντίστοιχα, οι εισροές από αμοιβαία κεφάλαια που παραδοσιακά δραστηριοποιούνται στον κλάδο αναμένεται να φτάσουν στα 20 - 25 δισ. δολ. και δεν υπολείπονται των 26 δισ. δολ. του 2006.

Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζουν το τελευταίο διάστημα τα ομόλογα της Βενεζουέλας, της Αργεντινής και του Εκουαδόρ. Σημαντικές αρνητικές αποδόσεις κατέγραψαν τα τραπεζικά ομόλογα του Καζακστάν, καθώς επιθετικά αμοιβαία κεφάλαια προέβησαν σε έντονες ρευστοποιήσεις.

---Θετικό σήμα

Συνολικότερα, μεγάλες τράπεζες εμφανίζονται θετικές για τις αναδυόμενες χώρες, αφού η βελτίωση των μακροοικονομικών μεγεθών συνεχίζεται, ωστόσο συνιστάται προσεκτική επιλογή από το εύρος επενδυτικών δυνατοτήτων, ιδιαίτερα στα εταιρικά τους ομόλογα.

Σήμερα, η συνολική κεφαλαιοποίηση των αναδυόμενων αγορών ανέρχεται στα 10,9 τρισ. δολ., αντιπροσωπεύοντας το 73% του ΑΕΠ των χωρών αυτών.

Από τις επιμέρους αγορές, μεγάλες επενδυτικές τράπεζες συνιστούν αυξημένη θέση σήμερα στις αγορές της Βραζιλίας, του Μεξικού, της Τσεχίας, της Ρωσίας, της Ν. Αφρικής, της Ουγγαρίας, της Τουρκίας, της Ινδονησίας, των Φιλιππίνων και της Ταϊλάνδης.

Η UBS, ενώ συνιστά ουδέτερη θέση στις μετοχικές αγορές συνολικότερα, διατηρεί τη σύσταση αύξησης θέσεων στις αναδυόμενες στο μετοχικό της χαρτοφυλάκιο.

Αρκετοί ήταν οι παράγοντες που ευνόησαν τις αναδυόμενες τα τελευταία χρόνια, όπως: η υψηλή ρευστότητα στις διεθνείς αγορές, η συνεχιζόμενη ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, η άνοδος της τιμής του πετρελαίου, καθώς αρκετές από τις χώρες αυτές παράγουν πετρέλαιο, η καλή μακροοικονομική κατάσταση των περισσότερων χωρών, ειδικά σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο της ανόδου των επιτοκίων (1994), οι ελκυστικές αποτιμήσεις, η αυξημένη διάθεση ανάληψης κινδύνου από διεθνείς επενδυτές, η στροφή αμερικανικών επενδυτικών κεφαλαίων προς τις διεθνείς αγορές κ.ά.

Η υπόθεση της αποδέσμευσης (decoupling) της παγκόσμιας οικονομίας από την αμερικανική συνεχίζει να απασχολεί τις αγορές. Εξάλλου, βρισκόμαστε σε φάση του οικονομικού κύκλου κατά την οποία η βασική αβεβαιότητα είναι συνυφασμένη με το ενδεχόμενο σημαντικής επιβράδυνσης της κατανάλωσης στις ΗΠΑ και της επίπτωσης που θα υπάρξει στον υπόλοιπο κόσμο.

Με δεδομένες τη δυναμική της αγοράς ακινήτων και τη σχέση αυτής με την κατανάλωση, έχει αυξηθεί σημαντικά η πιθανότητα για επιδείνωση της κατανάλωσης στις ΗΠΑ τους επόμενους μήνες. Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομία έχει δείξει σημαντική αντοχή στους κλυδωνισμούς από τις ΗΠΑ. Μόνο στο ενδεχόμενο πολύ σημαντικής επιβράδυνσης στη συγκεκριμένη χώρα θα εμφανίζονταν σημαντικές επιπτώσεις στον υπόλοιπο κόσμο.

---Οι πιθανοί κίνδυνοι

Πάντως, εάν η αύξηση του κόστους δανεισμού στις μεγάλες οικονομίες συνεχιστεί, οδηγώντας σε έλλειψη επενδυτικών κεφαλαίων, τότε οι επενδυτές θα αρχίσουν να μειώνουν την έκθεσή τους στον κίνδυνο, με αποτέλεσμα οι διεθνείς κινήσεις κεφαλαίων να μειωθούν δραματικά, με ιδιαίτερες επιπτώσεις στις πιο αδύναμες αναδυόμενες οικονομίες.

Ωστόσο, εκτιμάται ότι χώρες με μεγάλα πλεονάσματα στο εμπορικό ισοζύγιο και με υψηλά συναλλαγματικά αποθέματα, όπως η Κίνα, η Ρωσία και οι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες, μακροπρόθεσμα μπορεί να αναδειχτούν σε σημαντικό στήριγμα για την παγκόσμια ρευστότητα.

Με τις οικονομίες των αναδυόμενων αγορών να αναπτύσσονται με υψηλότερους ρυθμούς (άνω του 6%) σε σχέση με τις ανεπτυγμένες (2,5%) και με τα εταιρικά κέρδη να σημειώνουν άνοδο 20% - 25% περίπου σε σχέση με 9% - 11% στις ανεπτυγμένες, τα χρηματιστήρια των αναδυόμενων αγορών διατηρούν τον δυναμισμό των τελευταίων ετών.

Αν και οι αναδυόμενες παραμένουν ευάλωτες στις μεταβολές του διεθνούς οικονομικού κλίματος, αυξάνοντας συνεχώς το ποσοστό τους στο παγκόσμιο ΑΕΠ θα συνεχίσουν να επηρεάζουν και δεν θα μπορούν εύκολα να αποχωρήσουν από τον επενδυτικό χάρτη.

Τέλος, καθώς ο ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης περιορίζεται στον ανεπτυγμένο κόσμο, θα υπάρξει μεγαλύτερη πίεση για τις εταιρείες να αυξήσουν την έκθεσή τους και τις επενδύσεις τους στις αναδυόμενες αγορές. Οι προβλέψεις της Citigroup θέλουν τα 2/3 των νέων επενδύσεων του κλάδου των ημιαγωγών να ταξιδεύουν στις αναδυόμενες αγορές, όπως το ίδιο θα κάνει επίσης το 50% των κεφαλαιακών δαπανών του κλάδου των χημικών και το 75% του κλάδου των τηλεπικοινωνιών.

Οι νέες επενδύσεις στις αναδυόμενες αγορές θα στηρίξουν την ανάπτυξη και θα είναι θετικές για τις μετοχές εκείνων των εταιρειών των οποίων η παρουσία στον αναδυόμενο κόσμο είναι ισχυρή.

** Οι αναλυτικοί πίνακες με τις συστάσεις της UBS για τις αγορές, την εξέλιξη του P/E και την πορεία του MSCI για τις αναδυόμενες αγορές δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”συνοδευτικό Υλικό”

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 501 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 25/10 - 30/10/2007.