Ποιοι ξένοι και γιατί αγοράζουν Ελλάδα

Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος, η ανάγκη πολλών ελληνικών επιχειρήσεων για άντληση ρευστότητας και το κυβερνητικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων ήταν οι τρεις κυριότεροι λόγοι που οδήγησαν σε αύξηση του αριθμού των deals το 2013.

Με βάση στοιχεία που προκύπτουν μόνο από τις σημαντικότερες περιπτώσεις, προκύπτει πως συμφωνήθηκαν πάνω από 4 δισ. ευρώ για απόκτηση μετοχών, πάνω από 1,7 δισ. για την κάλυψη εταιρικών ομολόγων, ενώ πολλοί προσθέτουν στα ποσά αυτά και τα 2,46 δισ. ευρώ που άντλησαν από την αγορά τέσσερις ελληνικές τράπεζες στο πλαίσιο της επανακεφαλαιοποίησής τους.

Αθροιστικά λοιπόν, τα deals του 2013 ξεπέρασαν με άνεση τα 8,3 δισ. ευρώ!

Έτσι μετά από μία διετία... ανομβρίας επιχειρηματικών συμφωνιών, τη φετινή χρονιά ολοκληρώθηκε με επιτυχία σειρά αξιοσημείωτων κινήσεων και παράλληλα εκτιμάται πως άρχισαν πολύ περισσότερες συζητήσεις που προβλέπεται να ολοκληρωθούν το 2014.

«Ολοένα και περισσότεροι ξένοι, σε όλο και πιο πολλούς κλάδους, ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα και η ανοδική αυτή τάση θα αρχίσει πιθανότατα να παίρνει σάρκα και οστά το 2014», αναφέρει παράγοντας της αγοράς που δραστηριοποιείται στον συγκεκριμένο χώρο.

Οι βασικότεροι λόγοι υλοποίησης περισσότερων επιχειρηματικών συμφωνιών ήταν οι εξής:

• Η ανάγκη ελληνικών επιχειρήσεων να αντλήσουν ρευστότητα, είτε για να περιορίσουν την εξάρτησή τους από τον τραπεζικό δανεισμό σε μια περίοδο χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, είτε για να εκμεταλλευθούν τις αποκαλούμενες ευκαιρίες της κρίσης.

• Η πίεση που ασκείται στις τράπεζες για να βελτιώσουν τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, με τη ρευστοποίηση θυγατρικών τους να είναι κίνηση προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση.

• Το κυβερνητικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και εκμετάλλευσης κρατικών ακινήτων, το οποίο θα πρέπει να υλοποιηθεί ώστε η χώρα να περιορίσει το δημόσιο χρέος της.

Αν όμως όλοι αυτοί οι παράγοντες ίσχυαν και τη διετία 2011-2012, το στοιχείο που διαφοροποίησε την κατάσταση προκειμένου οι αγοραστές να αποφασίσουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη ήταν η βελτίωση του οικονομικού κλίματος, καθώς: α) ο κίνδυνος εξόδου της χώρας από τη ζώνη του ευρώ περιορίστηκε δραστικά, β) οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν να επανακεφαλαιοποιηθούν, γ) σημαντική βελτίωση παρατηρήθηκε στα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας, δ) περιορίστηκε ο κίνδυνος σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο και αμβλύνθηκαν οι ανησυχίες γύρω από το μέλλον του ευρώ.

Ο αριθμός, πάντως, των deals θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος αν οι τράπεζες ήταν περισσότερο ελαστικές σε αιτήματα «κουρέματος» δανείων, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν παρατηρήθηκε φέτος, αλλά ούτε και προβλέπεται να γίνει στο αμέσως επόμενο τουλάχιστον χρονικό διάστημα.

Οι προσδοκίες βέβαια για αυξημένα deals το 2014 δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με έρευνα της EY σε εβδομήντα χώρες περισσότερες από το ένα τρίτο των επιχειρήσεων παγκοσμίως σχεδιάζουν εξαγορές ή συγχωνεύσεις τον επόμενο χρόνο.

Προς την ίδια κατεύθυνση ήταν και οι πρόσφατες παροτρύνσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργου Προβόπουλου, ο οποίος προέβλεψε πως οι τραπεζικές δανειοδοτήσεις θα είναι περιορισμένες και οι επιχειρήσεις που επιθυμούν να επενδύσουν θα πρέπει να βρουν κεφάλαια είτε από τις αγορές, είτε από φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι συμφωνίες που ξεχώρισαν

Folli Follie: Φέτος ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε (σε δύο δόσεις) η πώληση της δραστηριότητας των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών στην ελβετική Dufree. Το συνολικό τίμημα υπολογίζεται στα 863 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει καταβολή μετρητών, ανάληψη δανείων από την ξένη εταιρεία και το 4% του συνόλου των μετοχών της Dufree. Μέσω της κίνησης αυτής, o όμιλος Folli Follie κατάφερε να διαθέτει θετικό καθαρό ταμείο.

ΟΤΕ: Ο Οργανισμός πούλησε το 100% της βουλγαρικής θυγατρικής του GLOBUL στον νορβηγικό τηλεπικοινωνιακό όμιλο Telenor προς 717 εκατ. ευρώ. Μέσω της κίνησης αυτής, κατάφερε να επιλύσει το πρόβλημα των υψηλών του δανειακών υποχρεώσεων.

Εθνική Τράπεζα: Η Invel Real Estate προκειμένου να αποκτήσει το 66% των μετοχών της θυγατρικής της Εθνικής Τράπεζας, Πανγαίας ΑΕΕΑΠ, θα καταβάλει 653 εκατ. ευρώ σε μετρητά και σε είδος (ακίνητα). Κάποια ακίνητα θα καταβάλει στην Πανγαία και η Εθνική Τράπεζα.

ΟΠΑΠ: Στο πλαίσιο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, το ελληνικό δημόσιο πούλησε το 33% των μετοχών του ΟΠΑΠ στην Emma Delta Hellenic προς 652 εκατ. ευρώ.

ΕΛΠΕ: Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να ανησυχεί και διαβεβαιώνει πως οι διαδικασίες για τη συμφωνία πώλησης του 66% του ΔΕΣΦΑ (31% του ΤΑΙΠΕΔ και 35% των ΕΛΠΕ) προς τη Socar έναντι 400 εκατ. ευρώ προχωρούν κανονικά. Η συμφωνία υπεγράφη και τελεί υπό την έγκριση των αρμόδιων κοινοτικών αρχών.

Εurobank Properties: Το καναδικό fund Fairfax συμφώνησε να καταβάλει επιπλέον 144 εκατ. ευρώ (20 εκατ. στη Eurobank για αγορά δικαιωμάτων και 124 εκατ. σε ΑΜΚ της Eurobank Properties) προκειμένου να αυξήσει το ποσοστό του στη Eurobank Properties από το 19% στο 41%.

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Το York Capital Management επενδύει στον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ποσό ύψους 100 εκατ. ευρώ, μέσα από: α) Πενταετούς διάρκειας υποχρεωτικά μετατρέψιμο ομολογιακό δάνειο σε νέες μετοχές της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ήδη υπάρχουσες της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής, β) Συμμετοχή σε ΑΜΚ της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (θα αποκτήσει το 9,99%) και με εξαγορά του 3% που η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κατέχει στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή.

Αεροπορία Αιγαίου: Εξαγόρασε το 100% της Olympic Air έναντι 72 εκατ. ευρώ.

Energean Oil & Gas: Στην εταιρεία επένδυσε το διεθνές fund Third Point, καταβάλλοντας γύρω στα 45 εκατ. ευρώ.

Μυτιληναίος: Ο όμιλος διέθεσε το 4,25% των μετοχών του (ίδιες μετοχές) στην καναδική Fairfax, εισπράττοντας 25,5 εκατ. ευρώ και ενισχύοντας ισόποσα τη ρευστότητά του. Παράλληλα, προχώρησε σε placement στη ΜΕΤΚΑ ανλτώντας ρευστότητα 40,2 εκατ. ευρώ. 

Forthnet: Η Wind κατέχει πλέον το 32,2% του ομίλου τηλεπικοινωνιών Forthnet. Από αυτό το 27,04% το απέκτησε έναντι 4,94 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, η Wind θα συμμετάσχει πιθανότατα και στην υλοποιούμενη αύξηση κεφαλαίου της Forthnet ύψους έως 29,1 εκατ. ευρώ.

Εθνική Ασφαλιστική: Εκχώρησε το χαρτοφυλάκιο του κλάδου οχημάτων της στην εταιρεία Arch Reinsurance, βελτιώνοντας τη ρευστότητα και τον δείκτη φερεγγυότητας.

S&B Βιομηχανικά Ορυκτά: Το Rhone Capital συμφώνησε με τον βασικό μέτοχο της εισηγμένης τη δυνατότητα εξαγοράς των μετοχών της μειοψηφίας της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά (μέσω δημόσιας πρότασης), η οποία τελικά υλοποιήθηκε.

Μύλοι Λούλη: Η Al Dahra Agricultural Spain, θυγατρική αραβικού ομίλου, απέκτησε το 20% των Μύλων Λούλη σε δύο φάσεις. Αρχικά, το 10% μέσα από την καταβολή 6,2 εκατ. ευρώ και εν συνεχεία κάλυψε αύξηση κεφαλαίου της Λούλης ύψους 7,8 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τη συμμετοχή της στο 20%. Μέσα από αυτήν την κίνηση ενισχύθηκαν ταμειακά ο βασικός μέτοχος της ελληνικής εταιρείας και η ίδια η εταιρεία, ενώ διευκολύνονται και οι εξαγωγικές προσπάθειες της εισηγμένης στη Μέση Ανατολή.

ΣΕΚΑΠ: Η Αγροτική Τράπεζα πούλησε το 50,36% των μετοχών της καπνοβιομηχανίας ΣΕΚΑΠ στην Donskoy Tabac JSC προς 3,32 εκατ. ευρώ.

Alpha Trust ΑΕΠΕΥ: Ο εισηγμένος όμιλος της Alpha Trust εξαγόρασε την Κύπρου ΑΕΔΑΚ.

ΕΛΛΑΚΤΩΡ: Εξαγόρασε έναντι συμβολικού τιμήματος το 80% των μετοχών της ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστικής και στη συνέχεια το σύνολο των μετοχών αυτών από κοινές μετατράπηκαν σε προνομιούχες.

Σκλαβενίτης - ΑΒ Βασιλόπουλος: Η εμπορική αλυσίδα Σκλαβενίτης προχώρησε στην εξαγορά της εταιρείας EXTRA, ενώ ανάλογη επέκταση έχει γίνει και από την ΑΒ Βασιλόπουλος.

Ομολογιακά δάνεια

Δεν ήταν λίγες οι εταιρείες που κατάφεραν μέσα στο 2013 να αντλήσουν ομολογιακά δάνεια από τις διεθνείς αγορές. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος το εντεκάμηνο, οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις άντλησαν 3,7 δισ. ευρώ. Όπως προκύπτει και από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα, μεταξύ των σχετικών εκδόσεων συγκαταλέγονται αυτές των: Frigoglass (250 εκατ. ευρώ), Ελληνικά Πετρέλαια (500 εκατ. ευρώ), S&B Βιομηχανικά Ορυκτά (275 εκατ. ευρώ), Intralot (325 εκατ. ευρώ) και Emma Delta (δύο εκδόσεις, αθροιστικά 400 εκατ. ευρώ). Μόνο τα παρατιθέμενα παραδείγματα οδηγούν σε άντληση κεφαλαίων ύψους 1,75 δισ. ευρώ από τις διεθνείς αγορές!

Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών

Αξιοσημείωτο γεγονός επίσης μέσα στο 2013 ήταν και η ανακεφαλαιοποίηση τεσσάρων ελληνικών τραπεζών, στις οποίες ιδιώτες μέτοχοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό κατέβαλαν γύρω στα 2,5 δισ. ευρώ! Έτσι, από την αγορά η Εθνική Τράπεζα άντλησε 1,079 δισ. ευρώ, η Πειραιώς 724,9 εκατ., η Alpha Bank 457,1 εκατ. ευρώ και η Τράπεζα Αττικής 199,3 εκατ. ευρώ.