Μήπως η ευρωζώνη να πάρει πρόωρα σύνταξη;

Το αν η ευρωζώνη είναι βιώσιμη ή όχι είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Αν όμως η διάλυσή της μπορεί μόνο να αναβληθεί, αλλά όχι να αποφευχθεί, τότε η καθυστέρηση του αναπόφευκτου απλώς θα κάνει την κατάληξη πολύ χειρότερη.

Δημοσιεύθηκε: 16 Αυγούστου 2012 - 11:29

Μήπως η ευρωζώνη να πάρει πρόωρα σύνταξη;

Το αν η ευρωζώνη είναι βιώσιμη ή όχι είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Τι γίνεται όμως αν η διάλυσή της μπορεί μόνο να αναβληθεί, αλλά όχι να αποφευχθεί; Στην περίπτωση αυτή, η καθυστέρηση του αναπόφευκτου απλώς θα κάνει την κατάληξη πολύ χειρότερη, υποστηρίζει ο Nouriel Roubini.

Συγκεκριμένα, σημειώνει: "Η Γερμανία όλο και περισσότερο αναγνωρίζει τώρα ότι, αν η προσαρμογή που απαιτείται για να αποκατασταθούν η ανάπτυξη, η ανταγωνιστικότητα και η βιωσιμότητα του χρέους στην περιφέρεια της ευρωζώνης πρέπει να περάσει μέσα από τη λιτότητα και την εσωτερική υποτίμηση, αντί για την αναδιάρθρωση του χρέους και την έξοδο χωρών από την ευρωζώνη, το κόστος κατά πάσα πιθανότητα θα ανέλθει σε τρισεκατομμύρια ευρώ".

Πράγματι, αναφέρει, θα χρειαστεί αρκετή επίσημη χρηματοδότηση για να επιτραπεί η έξοδος των διασυνοριακών ή ακόμα και των εγχώριων επενδυτών. Καθώς οι επενδυτές μειώνουν την έκθεσή τους στις χώρες, στις τράπεζες και στις επιχειρήσεις της ευρωπεριφέρειας, οι ανισορροπίες τόσο στη ροή όσο και στις μετοχές θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν. Η διαδικασία της προσαρμογής θα πάρει πολλά χρόνια και, μέχρις ότου αποκατασταθεί πλήρως η αξιοπιστία της πολιτικής, η φυγή κεφαλαίων θα συνεχιστεί, δημιουργώντας ανάγκη για τεράστια ποσά επίσημης χρηματοδότησης.

Μέχρι πρόσφατα, αυτή η επίσημη χρηματοδότηση προερχόταν από τις δημοσιονομικές αρχές (EFSF-ESM) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Όμως, όλο και περισσότερο, η επίσημη χρηματοδότηση προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα - πρώτα μέσω αγοράς ομολόγων και στη συνέχεια με παροχή ρευστότητας σε τράπεζες. Με τους πολιτικούς περιορισμούς στη Γερμανία και αλλού να αποτρέπουν την περαιτέρω ενδυνάμωση των δημοσιονομικών τειχών ασφαλείας, η ΕΚΤ σχεδιάζει τώρα να παράσχει άλλον έναν γύρο μεγάλης χρηματοδότησης στην Ισπανία και στην Ιταλία μέσω της αγοράς ομολόγων.

Υπό αυτό το πρίσμα, λέει ο γνωστός οικονομολόγος, η Γερμανία και ο πυρήνας της ευρωζώνης αναθέτουν όλο και περισσότερο την επίσημη χρηματοδότηση των προβληματικών μελών της ευρωζώνης στην ΕΚΤ. Αν η Ιταλία και η Ισπανία δεν έχουν ρευστότητα, αλλά είναι φερέγγυες, και η μεγάλης κλίμακας χρηματοδότηση τους δώσει αρκετό χρόνο ώστε τα μέτρα λιτότητας και οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις να αποκαταστήσουν τη βιωσιμότητα του χρέους, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, η τρέχουσα στρατηγική θα είναι αποτελεσματική και η ευρωζώνη θα επιβιώσει.

Στη διαδικασία αυτήν είναι πιθανόν να υπάρξει μια κάποιας μορφής δημοσιονομική και τραπεζική ένωση, καθώς και κάποια πρόοδος σε ό,τι αφορά την πολιτική ενοποίηση. Όμως, όσο σημαντικά και αν είναι τα στοιχεία της δημοσιονομικής και της τραπεζικής ένωσης, κλειδί είναι αν η μεγάλης κλίμακας χρηματοδότηση και οι σταδιακές προσαρμογές μπορούν να αποκαταστήσουν έγκαιρα τη βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτό θα απαιτήσει σημαντικό βαθμό υπομονής από τις κυβερνήσεις και τους πολίτες τόσο στον πυρήνα όσο και στην περιφέρεια της ευρωζώνης.

Είναι λογικό αυτό το σενάριο; Απλώς σκεφθείτε τι εμπόδια θα πρέπει να ξεπεραστούν, λέει ο Roubini:
-οικονομική διαφοροποίηση και βάθαιμα της ύφεσης,
-μη αναστρέψιμη βαλκανοποίηση του τραπεζικού συστήματος και των χρηματοοικονομικών αγορών,
-μη διατηρήσιμα χρέη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων,
-αποκαρδιωτική ανάπτυξη και κόστη ισολογισμών σε χώρες που επιχειρούν αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας μέσω εσωτερικής υποτίμησης και αποπληθωρισμού,
-ασύμμετρη προσαρμογή με ηθικούς κινδύνους στον πυρήνα και ανεπαρκής χρηματοδότηση στην περιφέρεια, που πυροδοτούν ασύμβατες πολιτικές δυναμικές,
-ασταθείς και ανυπόμονες αγορές και επενδυτές,
-κούραση από τη λιτότητα στην περιφέρεια και από τις διασώσεις στον πυρήνα, απουσία συνθηκών για βέλτιστη νομισματική περιοχή,
-σοβαρές δυσκολίες στην επίτευξη πλήρους δημοσιονομικής, τραπεζικής, οικονομικής και πολιτικής ένωσης.

Αν η σταδιακή διαδικασία της αποσύνθεσης κάνει τελικά τη διάλυση της ευρωζώνης αναπόφευκτη, ο δρόμος που έχουν επιλέξει η Γερμανία και η ΕΚΤ θα καταστρέψει τους ισολογισμούς των κεντρικών τραπεζών των χωρών του πυρήνα. Σε αυτήν την περίπτωση, σίγουρα είναι προτιμότερο να υπάρξει τώρα ένα φιλικό διαζύγιο, παρά ένας δύσκολος χωρισμός αργότερα.

Βεβαίως, η διάλυση τώρα θα είχε πολύ υψηλό κόστος, αν όμως γίνει νωρίτερα, παρά αργότερα, η διάλυση μπορεί να επιτρέψει την επιβίωση της ενιαίας αγοράς και της Ε.Ε. Μια άκαρπη προσπάθεια για να αποφευχθεί η διάλυση για ένα ή δύο χρόνια θα σήμαινε ένα άτακτο τέλος, που θα περιελάμβανε την καταστροφή της ενιαίας αγοράς, χάρη στην εισαγωγή πολιτικών προστατευτισμού. Έτσι, αν η διάλυση είναι πράγματι αναπόφευκτη, τότε η καθυστέρησή της θα έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος, καταλήγει ο Ν. Roubini.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.